Amorium hamam yapısı Tarihsel süreç içerisindeki işlevsel değişim

Abstract

ÖZETTarihsel ve kültürel anlamda, kent yaşamının odak noktasını oluşturarak günlükyaşam kalıplarının gerçekleşmesine olanak sağlayan mimari yapılar ve kamusal alanlardaima kentlerin en önemli merkezleri olmuştur. Kişiler arası buluşmaların vebağlantıların eş zamanlı olarak oluşmasını sağlayan birçok kamu yapısı ve alanlarımevcuttur. Bu yapılardan biri de şüphesiz hamamlardır. Antik çağlardan bu yana hamamyapıları, günlük yaşamın önemli bir noktasında yer almışlardır. Bu yapılar, zamaniçerisinde gerek tasarım, gerekse işlevsel açıdan birçok defa değişime uğramış olsalar dakentsel yaşamdaki özel konumlarını asla yitirmemişlerdir. Hamamlar yıkanma gibigerekli bir ihtiyaca cevap vermenin yanında insanlar arası iletişim, eğitim, sağlık, spor,dinlenme ve eğlence gibi daha birçok hizmeti de sağlayarak çeşitli türden sosyalgrupların zevkle bir araya geldikleri önemli mekanlar olmuşlardır. Dolayısıyla bu yapılarsahip oldukları dönemin sosyal ve kültürel yaşamı yanında ekonomisi ile birlikte yaşambiçimleri hakkında da oldukça önemli bilgiler sunmaktadırlar.Bu tez çalışmasında, bulunduğu kentin önemli bir yapısı olan ve kentin sosyalyaşamında büyük bir yeri olduğu düşünülen, küçük fakat önemli bir hamam yapısı elealınmıştır. Yapı, Amorium antik kentinde gerçekleştirilen arkeolojik kazılar sonucu açığaçıkan ve M.S. 5. yüzyıl sonu ve M.S. 6. yüzyıl başlarına tarihlendirilen, eşine enderrastlanır bir plandadır. Sahip olduğu özelliklerinden dolayı, dönemin Amorium'u vesosyal yaşamı yanında, hamam tipolojisinin gelişimine de katkıda bulunabilir.

SUMMARYIn terms of history and culture, architectural buildings and institutional areas,which constitutes the central point of the ancient urban life, have always been the mostimportant centers during the antiquity and onwards. There are many institutionalbuildings and areas which tie individual together and help people to maintain socialrelationships. Baths are among those structures that fulfill that purpose. Baths structurestook an important part within the daily life of the ancients. They changed in function andarchitectural details such as decorational aspects. They also lost their special positionwithin a daily and urban life. Baths are the center of bathing which is very necessary andimportant for human being. They are also important places for people in where they cancome together with joy because the baths provide communication, education, health,sports, resting and entertainment occasions for them. So, people from different socialgroups come together in baths to use these occasions. Because of these reasons, we mayget a lot of information from baths about not only social and cultural life also economicaspects of the period they belong.In this context, this thesis examines an important bath at the important LateAntique city of Amorium. The structure examined here was unearthed during thearchaeological excavations held at the city. This bath is of great archaeologicalimportance because it has an unique plan and dates to one of the poorly understoodperiods, that is the end of the fifth/the beginning of the sixth century A.D. The results ofthis study help to a certain extent to establish the role of this bath within the social life ofthe city, as well as the architectural development of the baths in ancient times andonwards