Hekimlerin, hasta yakınlarının ve toplumun akciğer kanseri tanısının söylenmesine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Akciğer kanseri genellikle sağkalım beklentisi düşük olan, bireyin yaşam kalitesini bozan bir hastalıktır. Tanının, hastanın kendisine söylenmesi önerilmektedir; ancak bu durum hekimler için oldukça zor bir görev olarak algılanmaktadır. Ülkemizde genellikle hasta yakınlarına bırakılan bir karar olan, akciğer kanserli hastalara tanının söylenmesi konusunda tanı koyan, tedavi veren hekimlerin, birinci derece akrabası akciğer kanserli hasta yakınlarının ve toplumun görüşlerinin değerlendirilmesi amacı ile bir anket çalışması düzenlendi. Çalışmaya yaş ortalaması 39.37±11.44 olan 170'i kadın toplam 310 olgu alındı (100 tıp hekimi, 110 hasta yakını,100 sağlıklı gönüllü). Hekimlerin %46'sı kliniğinde kanser tedavisi(KT/RT) uyguluyordu. `Akciğer kanseri tanısı alsaydınız tanıyı öğrenmek ister miydiniz?` sorusuna olguların %84.5'i `evet` yanıtı vermişti, gruplar arasında dağılım benzer bulundu (p>0.05). Hekimlerin %72'si akciğer kanseri tanısını hastalarına söylerken, kanser tedavisi uygulayan hekimlerde %89.1, uygulamayanlara (%57.4) göre yüksek bulundu (p<0.05). Akciğer kanseri tanısını zamana yayarak anlayabileceği şekilde duyma isteği hekimlerde %19 toplumda %34 ve hasta yakınlarında %59 oranında saptanmıştır (p<0.05). Yaşam süresi hakkında bilgi alma, kanser tedavisi uygulayan hekimlerce (%77) uygulamayan hekimlere (%56) göre daha fazla önemsenmektedir (p<0.05). Tedavi tipleri ve yan etkileri ile ilgili bilgi almayı tüm katılımcılar (%90.8) önemsemekteyken (p>0.05), yaşam kalitesi bilgisi hasta yakınları (%87) tarafından, toplum (%65) ve hekimlere (%63) göre; daha fazla önemsenmektedir (p<0.05). Yaşam kalitesi kanser tedavisi uygulayan hekimlerce (%76.7), uygulamayan hekimlere (%48.8) göre, daha fazla önemsenmektedir (p<0.05). Araştırmaya katılanların çocuk sayısı arttıkça son dönemlerini aile ile geçirme isteği de artmaktadır (p<0.05). Hekimlerin hasta ve yakınlarına tanıyı anlayabilecekleri şekilde bilimsel verilerle, gereğinde zamana yayarak söylemesinin, tedavi ve yan etkiler hakkında bilgilendirme yapmasının, hastanın yaşam kalitesini önemsemesinin, hastanın güvenini kazanmasını sağlayacağı ve bu durumun tedaviye uyumu arttıracağı düşünülmektedir.

Lung cancer is a disease that generally has low survival rate and deteroites the patients quality of life. Giving information about diagnosis of lung cancer to the patient is suggested but this situation is difficult for doctors. In our country, this is usually done by patient relatives. In sthis study, we aimed to investigate the thought of doctors who done the diagnosis, doctors who arrange the treatment, first degree relatives of patients with lung cancer, and population as a control.310 subjects (100 doctors, 110 first degree realtives of patients, and 100 subjets as a control) were included to the study. The mean age was 39,77±11,44 years and there was 170 females. 46% of doctors were giving cancer treatment (chemotheraphy/radiotheraphy). 84,5% of subjets were answered the question (Do you want to know the diagnosis of lung cancer if you are lung cancer?) as `yes` and the answers were not different between groups (p>0,05). 72 of doctors were giving information about diagnsis of patients. This ratio was 89,1% in doctors who arrange lung cancer treatment whereas it was 57,4% in doctors who do not arrange cancer treatment. The percentage of learning of diagnosis of lung cancer throughout the timein doctors, population, and patient's realtives were 19%, 34%, and 59% respectively (p<0,05). To be informed about survival time was more important in doctors who arrange lung cancer treatment (77%) than doctors who did not (56%) (p<0,05). Treatment modality and adverse effects of treatment was important for all groups (90,8%)(p>0,05). Information about quality of life was more important in realtives of patients (87%) than population (65%) and doctors (63%) (p<0,05). Quality of life was more important for doctors who arrange lung cancer treatment (76,7)% than doctors who did not (48,8%) (p<0,05). Patients who were more children wanted to stay with their family at end stage of disease (p<0,05).According to this study we think that doctors should say the diagnosis of lung cancer in the form of they understand, inform the patients and relatives about treatment, adverse effects of treatment, and quality of life and this can increase patient trust to doctor and compliance of patients to the treatment.