Tarih öncesi çağlardan Roma`nın yıkılışına kadar Spil Dağı`nın (Sipylos) tarihi ve arkeolojisi

Abstract

Spil Dağı günümüzdeki Manisa kentinin güneyinde ve İzmir kentinin de kuzeyinde yükselmektedir. Güneybatısında Bornova Ovası, güneydoğusunda Kemalpaşa Ovası ve güneyinde de bu iki ovayı birbirinden ayıran Belkahve Geçidi Bulunmaktadır. Ayrıca Spil Dağı'nın kuzeydoğusunda Gediz Ovası, kuzeybatısında Menemen Ovası bulunmaktadır ve kuzeyinde bulunan Yunt Dağı ile de Emirâlem Boğazı ile ayrılmaktadır. Batısında bulunan Yamanlar Dağı ile tek kütle gibi görünse de Sabuncubeli Geçidi, oluşumları ve yapıları da birbirlerinden farklı olan, bu iki geçidi birbirlerinden ayırmaktadır. Verimli ovalarla çevrili olmasından ve bu ovaların ortasında bir kontrol noktası gibi yükselmesinden ötürü birçok yerleşime sahne olmuştur. Spil Dağı ve çevresinde yapılan kazılar ve yüzey araştırmaları sonucunda, bölgede bilinen ilk yerleşimlerin M.Ö. 6800 yıllarına yani bir başka deyişle Çanak Çömleksiz Neolitik Döneme tarihlendiği ortaya çıkmıştır. Daha önceki dönemlerle alakalı henüz bir çalışma yapılmadığından bir yorumda bulunmak doğru değildir. Spil Dağı'ndaki kalıntılara bakıldığında Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem'den Osmanlı Devleti'nin son dönemlerine kadar, arada kesintilerle de olsa, yerleşimler olduğu gözlemlenmektedir. Söz konusu kalıntıların Roma'nın yıkılışına kadar olan kısmı bu tezin konusunu oluşturmaktadır.

The Mount Spil rises at South of the city of Manisa and North of the city of İzmir. At its southwest Bornova Plain, at its southeast Kemalpaşa Plain and at its South Belkahve Pass which seperates these two plains. Furthermore there is Gediz Plain at northeast of Mount Spil and Menemen Plain at its northwest. The Emirâlem Pass seperates Mount Spil and Mount Yunt. Even if it seems like a single piece with Mount Yamanlar, the Sabuncubeli Pass seperates these two montain.Because of its fertile surroundings it had been the stage of many settlements throughout history. At the result of the excavations and surveys at Mount Spil and its surrounding area first known settlements dated back in 6800 B.C. (PPN).When looked at the findings in the Mount Spil it is seen that there were always a settlement since PPN. It is not right to make a comment as there is not any study related to previous periods yet. When we look at the remains of Spil Mountain, it is observed that there were settlements from the Aceramic Neolithic Period to the last periods of the Ottoman State, even if it was intermittent. The part of remains in question until the collapse of Rome, constitutes the subject of this thesis.