Türk vergi yargısında ispat ve delil

Abstract

Genel olarak beyana dayalı olduğunu söyleyebileceğimiz Türk vergi sisteminde, mükelleflerin kendi iradeleriyle beyan ettikleri vergilerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ve mükellefiyet ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirip getirmediğinin vergi idaresi tarafından araştırılması gerekmektedir. Vergi idaresince yapılan inceleme ve araştırma sonucunda mükelleflerin beyan ettikleri vergilerin gerçeği yansıtmadığı ve vergi ziyaına sebebiyet verildiği sonucuna varılması halinde mükellefler cezalı tarhiyatlarla karşı karşıya gelebildiği gibi, ödevlerini yerine getirmediği tespit edilen mükelleflere de bir takım cezalar kesilebilmektedir. Bu tür durumlarda mükellefler vergi idaresince haklarında tesis edilen işlemleri vergi yargılama mercilerinde dava konusu edebilmektedirler. Yargılama sürecinde ise taraflar dava konusu olayda haklı oldukları konusunda hâkimi inandırma faaliyetlerine girişirler. İşte bu faaliyetlere ispat adı verilmektedir.Vergi yargılama mercileri bu şekilde önlerine gelen uyuşmazlıkları çözüme kavuştururken tarafların sunduğu deliller ile re'sen yapılan araştırmalar sonucu elde edilen delillerden faydalanabilmektedir.Çalışmanın ilk bölümünde ispat ve delil kavramları açıklandıktan sonra ikinci bölümde vergi hukuku dışındaki hukuk dallarında ispat ve delil konusu incelenmiş, son bölümde ise vergi yargılama hukukunda ispat ve delil konusu yargının bakış açısı da yansıtılmaya çalışılarak incelenmiş ve gerçek durumun ortaya çıkarılmasında yargı sistemimizin aksayan yönleri çözüm önerileriyle birlikte ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Turkish tax system generally based on self-declaration system, where taxpayers declare tax returns of their own volition and it is incumbent on the tax authorities to examine whether these declarations are true and tax payers fulfill their obligations at a set time. After an audit on these declarations, if tax authority concludes that these declarations are not reflecting real tax returns or lead to loss of tax, tax payers will be confronted with a new assesment with penalty. Also tax payers who are not fulfilling their legal obligations shall be fined.In such cases, tax payers are able to bring these tax disputes before the tax court. In a court proceeding, both sides are required to establish the truth of their statement which we define it as proof. When tax courts resolving these kind of disputes, they can benefit from proofs that submitted by both parties or investigate it ex officio.In the first chapter of study the concept of proof and evidence will be explained. The chapter two of the study will look at the meaning of proof and evidence concept in other branch of law rather than tax law. In the conclusion chapter, proof and evidence concept in tax law will be investigated with the help of case laws. Also in this chapter the problems in tax judiciary system will be described and some solutions will be offered.