Cahit Külebi`nin şiirlerinde kelime dünyası

Abstract

Son yıllarda giderek önemini artıran kelime dünyası çalışmaları, dil bilimine önemli katkılar sağlamaktadır. Bu sayede, yeni inceleme yöntemleri ortaya çıkmış, yeni üslûp çalışmalarının önü açılmış, dolayısıyla şair ve yazarların üslûplarının farklı bakış açılarıyla incelendiği bir çalışma alanının ortaya çıkması sağlanmıştır. Dil ve üslûp birbirinden ayrı düşünülemez. Dili oluşturan etmenler kelimelerdir. Eser sahipleri de kelimeleri farklı farklı kullanarak kendi üslûplarını ortaya çıkarmaktadır. Şair ve yazarların kelime dünyasını ve kalıplaşmış sözleri kullanma yöntemleri, onların üslûplarını ortaya çıkarmaktadır. Eser sahipleri dile ne kadar hâkimse, üslûbunu da o derece özenli ve estetik kılmaktadır. Bu tezde Cumhuriyet Döneminin önemli bir şairi olan ve şiirlerde Anadolu halkının konuşma dilini kullanan Cahit Külebi'nin şiirlerinin kelime dünyası üzerine bir çalışma yapılmıştır. Bunu yaparken de sayısal verilerden yararlanılmıştır. Kelime dünyası üzerinden Külebi'nin üslûbuna varmaya çalışılmıştır. Tezin giriş bölümünde dil ve kelime dünyası hakkında genel bir çerçeveye, dil çalışmalarına ve kelime dünyası çalışmalarının önemine değinilmiştir. Dört bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde Cahit Külebi'nin hayatı, ikinci bölümde Külebi'nin şiirlerinin kelime dünyası, üçüncü bölümde Külebi'nin şiirlerindeki kelimelerin türleri, dördüncü bölümde Külebi'nin şiirlerindeki kelimelerin dil kökenlerine göre dağılımı ele alınmıştır. Sonuç bölümünde Külebi'nin kullandığı kelime gruplarının ve kelime türlerinin yoğunluklarının Külebi'nin üslûbuna katkısı verilmiştir. Kaynakçada da bu çalışmada yararlanılan tüm gazete, kitap, dergi, makale gibi kaynaklar listelenmiştir. Külebi, şiirlerindeki ahengi kelimelerle sağlar. Kullandığı her kelime de hayatından bir parça taşır. O, yaşamadığı ya da hissetmediği hiçbir şeyi şiirlerine almaz. Bundan dolayı onun şiirleriyle hayatı bir bütün olarak incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Cahit Külebi, Üslûp, Kelime Dünyası, Sıklık, Kelime Türleri.

The recently increasing in importance studies of vocabulary have provided significant contribution to linguistics. In this way, the new inspection techniques have emerged, the new style studies have lead up, the styles of poets and writers have been provided to inspect by the different view.Language and style have not been thought separation between each other. The factors of language are words. The authors also have emerged their own style with different and different using of words. The vocabulary and the techniques of using word of poets and authors have revealed their style. The author has as dominant so his style also has attentive and esthetics. We also have studied the vocabulary of poetry of Cahit Külebi who is the important minstrel of Republic Period in our thesis. We have benefited from numeric data while studying. We have tried to reach the style of Külebi by way of his vocabulary.Although Külebi's style seems plain, explicit and comprehensible, it is not as it seems to be. His poetry includes subtly embroidered feelings and elaborately placed words. Meanings, feelings and experiences overlap with words so efficaciously and harmoniously that there could not be any alternative structure before us. In his poetry, the most convenient word is in the most favorable place. His poems seem simple but there are different profundities in each of his poems. Külebi's poems are aesthetical. His poems are full of experiences to the extent of being acknowledged that each poem has its own story.Key Words: Cahit Külebi, Style, World of Word, Frequency, Word Kinds.