Farklı organik kaynaklı gübre uygulamalarının ıspanakta (Spinacia oleracea L.) bitki gelişimi, verim, kalite özellikleri ve besin elementi içeriği üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışma, farklı organik kaynaklı gübre uygulamalarının Bolu ili ekolojik koşullarında yetiştirilen ıspanakta bitki gelişimi, verim, kalite özellikleri ve bitki besin elementi içeriği üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 2017 yılı sonbahar yetiştirme döneminde açık arazide yürütülmüş ve Matador ıspanak çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada 1) Kontrol, 2) Tavuk gübresi, 3) Hindi gübresi, 4) Koyun gübresi, 5) Sığır gübresi, 6) Vermikompost ve 7) Kimyasal gübre olmak üzere 7 farklı uygulama ele alınmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada 26 adet bitki gelişimi, verim ve kalite ile ilgili özellik ve 24 adet element incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre uygulamalar arasında önemli farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Farklı gübre uygulamalarının kullanıldığı ıspanakta; bitki boyu 9.66-11.18 cm, bitki yaş ağırlığı 8.88-11.07 g, pazarlanabilir yaprak sayısı 7.81-8.57 adet, klorofil miktarı 54.71-68.93 spad, nitrat içeriği 518.71-1182.62 mg/kg, azot içeriği %3.43-5.91, fosfor içeriği 489.26-518.82 mg/kg ve potasyum içeriği 20724.30-25066.64 mg/kg arasında değişiklik göstermiştir. Kontrol ve kimyasal gübre ile karşılaştırıldığında bitki boyu, bitki yaş ve kuru ağırlığı, pazarlanabilir yaprak sayısı, kuru madde oranı ve verim bakımından organik gübre uygulamalarının hepsinden daha yüksek değerler elde edilmiştir. En yüksek verim sığır gübresi uygulamasında belirlenmiş olup, sığır gübresinin verimi kontrole göre %88.08 oranında, kimyasal gübreye göre ise %41.16 oranında artırdığı gözlenmiştir. Genel olarak organik gübre uygulamalarının bitkideki azot, fosfor, kükürt ve selenyum içeriğini kontrol ve kimyasal gübreye göre önemli oranda artırdığı belirlenmiştir. Organik gübrelerin uygulandığı bitkilerdeki arsenik, kobalt, krom ve nikel gibi ağır metallerin içeriği kontrolden daha düşük; alüminyum ve kadmiyum içeriği ise kimyasal gübreden daha düşük bulunmuştur. Tüm gübre uygulamaları bitkideki nitrat içeriğini artırmıştır. Organik gübre uygulamalarının ıspanağın renk özelliklerine belirgin bir etkisi görülmemiştir. Çalışmanın sonucunda ele alınan organik gübrelerin ıspanakta bitki gelişimi, verim, kalite özellikleri ve bitki besin elementi içeriği üzerine olumlu etkilerinin olduğu ve ıspanak yetiştiriciliğinde başarılı bir şekilde kullanılabilecekleri saptanmıştır.

This study was conducted to determine the effects of different organic fertilizer applications on plant growth, yield, quality properties and nutrient content in spinach grown in ecological conditions of Bolu province. The research was carried out in the open field during the autumn growing season of 2017 and Matador spinach variety was used. Seven different applications were examined in the study. The applications was as follows: 1) Control, 2) Chicken manure, 3) Turkey manure, 4) Sheep manure, 5) Cattle manure, 6) Vermicompost and 7) Chemical fertilizer. The study was established in randomized complete block design with 3 replications. In the study, 26 properties related to plant growth, yield, quality and 24 elements were examined. According to the research findings, significant differences were found among the applications. The plant height, plant wet weight, number of marketable leaves, chlorophyll content, nitrate content, nitrogen content, phosphorus content and potassium content in spinach used different fertilizer applications ranged from 9.66 to 11.18 cm, 8.88 to 11.07 g, 7.81 to 8.57, 54.71 to 68.93 spad, 518.71 to 1182.62 mg/kg, 3.43 to 5.91%, 489.26 to 518.82 mg/kg and 20724.30 to 25066.64 mg/kg, respectively. Compared with control and chemical fertilizer, the higher values in terms of plant height, plant wet weight, plant dry weight, number of marketable leaves, dry matter content and yield were obtained from all organic fertilizer applications. The highest yield was determined in cattle manure. It was observed that cattle manure increased the yield by 88.08% compared to the control and increased the yield by 41.16% compared to the chemical fertilizer. In general, organic fertilizer applications significantly increased the nitrogen, phosphorus, sulphur and selenium content of the plant compared to control and chemical fertilizer. In the plants which organic fertilizers were applied the contents of heavy metals such as arsenic, cobalt, chromium and nickel were lower than the control and contents of aluminum and cadmium were lower than chemical fertilizer. All fertilizer applications increased nitrate content in the plant. Organic fertilizer applications did not have a significant effect on the color properties of spinach. As a result of the study, it was determined that organic fertilizers examined have positive effects on plant growth, yield, quality properties and nutrient content in spinach and organic fertilizers can be used successfully in spinach cultivation.