2024-T3 Al alaşımının tek aşırı yük altında yorulma davranışı

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi 2024-T3 AL ALAŞIMININ TEK AŞIRI YÜK ALTINDA YORULMA DAVRANIŞI ADEM KARCI Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Sivil Havacılık Anabilim Dalı Danışman: Yard. Doç. Dr. Dilek TURAN 2002, 19 sayfa 2024-T3 Alüminyum alaşımı ile yapılan bu çalışmada tek çekme aşırı yükünün yorulma çatlak ilerlemesine etkisi araştırılmıştır. Gerilme oranı 0,11 alınarak iki adet sabit genlikti yorulma deneyi yapılmıştır. Bu deneylerle 2024-T3 alüminyum alaşımının sabit genlikti yükleme altında yorulma davranışı incelenmiştir. Sabit genlikti yük deneyleri temel alınarak farklı aşırı yük oranlarında deneyler yapılmıştır. 1,3 - 1,5 - 1,7 ve 2 aşırı yük oranları kullanılarak hesaplanan yükler sabit genlikli yükleme sırasında yaklaşık eşit çatlak uzunluğunda bir defa uygulanarak gecikme çevrim sayılan hesaplanmıştır. Deney sonuçlarına göre belirlenen çatlak ilerlemesin d eki gecikmenin aşırı yük oranına göre değişimi grafiklerle gösterilmiştir. Ayrıca aşırı yük oranının 1,7 olduğu deneyde ertelenmiş gecikme olayı gözlenmiştir. Kırık yüzeyler taramak elektron mikroskobu ile incelenmiş ve kırık yüzeylerde yorulma çizgileri ve aşırı yükün etkisi değerlendirilmiştir. Anahtar kelimeler: Yorulma, çatlak ilerlemesi, alüminyum, sabit genlikli yükleme, aşırı yük

11 ABSTRACT Master of Science Thesis THE FATIGUE BEHAVIOUR OF 2024-T3 AL ALLOY UNDER SINGLE OVERLOADING ADEM KARCI Anadolu University Graduate School of Natural and Applied Sciences Civil Aviation Program Supervisor: Assist Prof. Dr. Dilek TURAN 2002, 79 pages In this thesis, the effect of single tensile overloading on fatigue crack growth in 2024-T3 Aluminium alloy was investigated. Two tests were made with the stress ratio at 0.11 under constant amplitude loading. The fatigue crack growth behaviour under constant amplitude loading was determined by these tests for the 2024-T3 aluminium alloy. The overloading tests were made at different overload ratios using the constant amplitude load tests. Applying the computed loads belonging to the overloading tests at about equal crack lengths, the number of retardation cycles was determined. The variation of the retardation of crack growth increase depending on the overload ratio was presented graphically. Moreover, the delayed retardation event was observed at the overload ratio of 1.7. Fractured surfaces were investigated using a scanning electron microscope in which overloading effects and fatigue striations were observed. Keywords: Fatigue, crack growth, aluminium, constant amplitude loading, overload