Lozan konferansı sürecinde İsmet Paşa

Abstract

Lozan Barış Antlaşması 20. Yüzyıl dünyasında Türkiye'nin elde ettiği en önemli başarılardan biridir. Bu antlaşma ile yıllarca süren savaş dönemi noktalandı. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Müttefik Devletleri Osmanlı Devleti ile imzaladıkları Mondros Mütarekesi'ne rağmen ateşkes olmamış gibi hareket ederek işgallere devam etmişlerdi. Bir anlamda bu işgallere tepki olarak başlatılan Milli Mücadele, Mudanya Mütarekesi ile yeni bir boyut kazandı ve Lozan Barış Antlaşması ile de başarıyla sonuçlandı. Mudanya Mütarekesi'ndeki başarısından dolayı İsmet Paşa, Mustafa Kemal Paşa'nın direktifiyle Lozan Barış Konferansı'na Türkiye'yi temsilen gitti. Konferans iki kısımda sürdürüldü. Konferansın birinci dönemi 20 Kasım 1922'de başladı. İngiltere, Fransa, İtalya ve Japonya konferansa, ilgili devletleri davet eden ülkeler oldukları için tüm oturumlara katıldılar. Bunlar dışında Türkiye, Yunanistan, Romanya ve Sırp-Hırvat-Sloven Devletleri de tüm oturumlarda bulundular. Ayrıca Boğazların statüsünü belirlemek için yapılan oturumlara Sovyet Rusya ve Bulgaristan katıldı. Amerikan heyeti ise sadece gözlemci olarak konferanstaydı.Konferansın birinci dönemi 4 Şubat 1923'te kesildi. Türk milletinin her anlamda bağımsız bir devlet olmak istemesini kabullenmeyen Müttefikler kendi şartlarını içeren bir antlaşma taslağını Türk Heyeti'ne sundular. İsmet Paşa bu taslağı reddetti ve konferans kesildi. 23 Nisan 1923'te konferansın ikinci dönem çalışmaları başladı. Birinci dönem görüşmelerinde yeterince tecrübe edinen İsmet Paşa için ikinci dönem görüşmeleri daha rahat geçti. Nihayetinde 24 Temmuz 1923 günü, tarafların antlaşma metnini ve sözleşmelerini imzalamaları ile konferans sona erdi.İsmet Paşa aldığı tarihi sorumluluğu layıkıyla yerine getirmenin verdiği rahatlıkla ülkesine döndü ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin huzuruna çıktı. Meclis 23 Ağustos 1923'te İsmet Paşa'nın getirdiği Lozan Barış Antlaşması'nı onayladı. İsmet Paşa dönemin şartlarına göre makul bir başarı elde etmişti. Lozan Konferansı'ndan sonra İsmet Paşa artık dünyada tanınan bir diplomattı ve çağdaşı diplomatlarla eşit seviyedeydi.

Lausanne Peace Treaty is one of Turkey's most important achievements in the 20th century. This Treaty ended the war period that lasted for years. After the First World War, Allied Powers continued to occupy the Ottoman Empire, acting as though there had not been a cease-fire in spite of the Mondros Armistice signed with them. In a sense, the national struggle, which was initiated in response to these occupations, gained a new dimension with Mudanya Armistice and the Lausanne Peace Treaty was successfully concluded. Because of his success in Mudanya Armistice, Ismet Pasha went to Lausanne Peace Conference to represent Turkey with the instructions of Mustafa Kemal Pasha. The conference was held in two parts. The first term of the conference began on 20 November 1922. Britain, France, Italy and Japan participated in the conference because they were the countries inviting the States concerned. In addition, Turkey, Greece, Romania and the Serb-Croat-Slovene States also attended all the sessions. In addition, Soviet Russia and Bulgaria participated in the sessions to determine the status of the Straits. The American Delegation was only at the Conference as an observer.The first period of the conference was interrupted on 4 February 1923. The Allies, who did not accept the desire of the Turkish nation to be an independent state in every sense, submitted a draft treaty containing their own conditions to the Turkish delegation. Ismet Pasha rejected this draft and the conference was interrupted. The second term of the conference began on 23 April 1923. The second round of negotiations was more comfortable for Ismet paşa, who had experienced enough in the first round of talks. The conference ended on July 24, 1923, when the parties signed the Treaty.Ismet Pasha returned to his country with the ease of fulfilling his historical responsibility and came to the presence of the Grand National Assembly of Turkey. On 23 August 1923, the Assembly approved the Lozanne peace treaty, which was signed by Ismet Pasha. Ismet Pasha achieved a reasonable success according to the conditions of the period. After the Lausanne conference, Ismet Pasha was now a recognized diplomat in the world and was equal to his contemporaries.