Akut demir zehirlenmesinde dekontaminasyon yöntemi olarak polietilen glikol elektrolit lavaj solüsyonu ve magnezyum sulfatın karşılaştırılması

Abstract

Çalışmamızda akut demir zehirlenmesinde dekontaminasyon yöntemleri olarak PEG-ELS ve katartiklerden MgSCU'm etkinliğinin tavşan hayvan modelinde karşılaştırıldı. Bu amaçla 8 tanesi ön çalışmada kullanılmak üzere her iki cinsten 28 adet Yeni Zelanda tavşanı çalışmaya alındı. Tavşanlar Kontrol(n=8), PEG-ELS ( n=7 ) ve MgS04(n=5) olmak üzere üç gruba ayrıldılar. Her üç gruptaki tavşanlara 200mg/kg elementel demir üzerinden hesaplanan dozda demir sülfat (FeSO-a) mide sondası aracılığıyla verilerek akut demir zehirlenmesi oluşturuldu. PEG-ELS grubuna demir verildikten 1/2 saat sonra PEG-ELS 20ml/kg/saat olacak şekilde 3 saat içinde mide sondası aracılığıyla uygulandı. MgSÛ4 grubuna da aynı şekilde demir verildikten 1/2 saat sonra 3g MgSCU %10 luk solüsyon halinde mide sondasıyla uygulandı. Demir verilmeden önce(O.saat) ve verildikten sonra 1., 3-, 5., 7. ve 24. saatlerde tavşan kulak veninden venöz kan alınarak spektrofotometrede kolorimetrik yöntemle serum demir düzeyleri ölçüldü. Demir verilmeden önce(0. saat), verildikten sonra 7. ve 24. saatlerde arter iye 1 kan gazları, HCO3-, BE, hematokrit, Na`1- ve K* kulak arterinden alman arteriyel kanda; Cl~, glukoz, SGOT ve SGPT venöz kanda ölçülerek oluşan hemodinamik değişiklikler değerlendirildi. Veriler istatistiksel olarak `student t` testi ile değerlendirildi. Sonuç olarak tavşanların hepsinde demir zehirlenmesine54 bağlı olarak metabolik asidoz gelişti. PEG-ELS tavşanlarda ishal oluşturmadığı için serum demir düzeylerini kontrol grubuna göre azaltmadı. MgSO-4 ise tavşanlarda verildikten sonra 2 saat içinde ishal oluşturdu ve serum demir düzeylerini Kontrol ve PEG-ELS grubuna göre anlamlı olarak düşürdü ancak metabolik asidozu ağırlaştırdı. Bu bulgulara dayanılarak PEG-ELS' in tavşanlarda ishal oluşturmadığı için etkili bir dekontaminasyon yöntemi olmadığı, MgSCU'm ise ishal oluşturarak demir emil imini engellediği ancak sıvı kaybına neden olarak metabolik asidozu ağırlaştırdığından dikkatle kullanılması gerektiği sonucuna varıldı.