Kısırlaştırma ve östrus döneminin kedi diş hareketi üzerine etkileri

Abstract

Mevcut çalışmanın amacı, kısırlaştırma ve östrus döneminin kedi diş hareketi üzerine etkilerini araştırmak ve oluşan bu hareket ile serum östrodiol, kalsiyum, fosfor ve alkalen fosfatazın (ALP ? ) ilişkisini incelemektir.Çalışmada, 18 sağlıklı dişi kedi kullanıldı. Kediler 6'şarlı 3 gruba ayrıldı. İlk grup kedilere kısırlaştırma amacıyla ovariohisterektomi operasyonu uygulandı. İkinci gruptakiler, anöstrus dönemindeki kedilerden oluşmaktadır. Üçüncü grup ise östrus dönemindeki kedileri içermektedir.Kedilerin zygomatik kemiklerine 1,6 mm çapında ve 6 mm uzunluğunda mini vidalar yerleştirildi. Kuvvet elemanı olarak, closed coil-springler (kapatıcı yay) kullanıldı. Kapatıcı yaylar, ligatür teli eşliğinde, bir taraftan mini vidaya diğer taraftan da kanin dişe, 175 g kuvvet uygulayacak şekilde tatbik edildi. Kapatıcı yay uygulanmasından itibaren 12 gün boyunca aktivasyon devam etti. Onikinci günün sonunda yay ve mini vida çıkarıldı. Bu gruptaki kedilerde mini vidanın merkezi ile kanin dişlerin distal kole (diş dişeti birleşim kısmı) kısmı referans alınarak, aradaki mesafe elektronik bir kumpas yardımıyla ölçüldü. Ölçümler 0., 6. ve 12. günlerde gerçekleştirildi. Tüm gruplardan sıfırıncı günde, östrus grubundan ise sıfırıncı güne ilaveten 6. ve 12. günlerde biyokimyasal analizler için kan alındı.En az diş hareketinin östrus grubu kedilerde olduğu belirlenmiştir. Serum kalsiyum ve fosfor seviyesi ile ortodontik diş hareketi arasında ise pozitif bir korelasyon bulunmuştur. En düşük ALP düzeyine kısırlaştırılmış (overektomize) grupta, en yüksek düzeye ise anöstrus grubu hayvanlarda rastlanmıştır. Sonuç olarak, diş hareketinin sınırlanmasında östrodiolün etkin bir role sahip olabileceği düşünülmektedir. Serum ALP seviyesi ile ortodontik diş hareketi arasında ilişki kurmanın oldukça zor olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar sözcükler: Diş hareketi, kedi, ortodontik kuvvet, östrodiol, östrus siklusu

The aim of this study was to investigate efects of ovariectomization and estrous cycle on tooth movement in the cats, and to examine relationship between östrodiol, calcium, phosphorus, alkalen phosphatase and orthodontic tooth movement.In the study, 18 healty female cats were used. The cats were divided into 3 groups. Overohisterectomy was performed for sterilization on the first group cats. The second group was consisted of anestrous cats. The third group included cats that was in the estrous cycle.A miniscrew, having size of 1.6 and 6 mm, was implanted in the zygomotic bone of cats. A closed coil spring was used as a force element. The coil springs, forsing 175 gr, was replaced between the miniscrew and canine tooth with a guide of ligatür wire. The activation continued during 12 days. At the end of activation, miniscrew and coil springs were extracted. Distance between the miniscrew and distal side of canine tooth was measured by an electronic caliper. Measurements were performed on days 0, 6 and 12. Blood was collected from all three groups on day 0. Furthermore, additional blood collection was performed on days 6 and 12 in the estrous group.It was demonstrated that the least tooth movement was measured in the estrous group. There was a pozitive correlation between the serum calcium level, phosphorus level and the tooth movement. The lowest and highest ALP levels were determine in overectomize and anestrous group, respectively.As a result, it was concluded that östrodiol could have an effective role in restricting of tooth movement. It was diffucult to judge relationship between the serum ALP level and tooth movement.Key words: Cat, estrodiol, estrous cycle, orthodontic force, tooth movement