İzmir ve kuzeyinin tektonik elemanlarının ve kabuk yapısının incelenmesi

Abstract

Batı Anadolu açılma tektoniği içinde yer alan ve İzmir ili sınırları içinde bulunan Çandarlı, Dikili, Aliağa, Foça vb yerleşim/sanayii alanları jeotermal sahalara sahip olup D-B / K-G yönlü birçok tektonik oluşum ile etkileşim içindedir. Anadolu plakası genelinde nispeten ince kabuk yapısına sahip olan alan genelinde, kabuk ve kabuk içi deformasyonlar bu alanın karmaşık karakteristiğini oluşturmaktadır. Bölgede nispeten yüzey belirtisi veren tektonik elemanlar olduğu gibi bu bulguların gözlenemediği alanlar da mevcuttur. Bu çalışmada, yüzey belirtisi olmayan ancak tektonik açıdan jeofiziksel bulgu gösteren bölgelerin belirlenmesi, yüzeyde gözlenen yapıların derinlik ile devamlılığının gözlenmesi, alana ait rezidüel kabuk içi modelinin oluşturulması, tektonik elemanların uzanımlarının tespit edilmesi ve bulguların zemin ana kaya konsepti içinde değerlendirilerek Aliağa gibi sanayii yerleşim yerlerinin geleceğe yönelik planlanması çalışmalarında mühendislik amaçlı temel veri setinin oluşturulması hedeflenmiştir. Bu veri setini oluşturmak amacıyla mikrogravite, mikrotremor (doğrusal dizilim) yöntemleri uygulanmıştır. Elde edilen gravite verileri sınır analizi yöntemlerinden yönlü türev, tilt açısı ve analitik sinyal yöntemleri kullanılarak yoğunluk değişimleri gözlenebilen tektonik ve jeolojik unsur sınırları ve uzanımları tespit edilmiştir. Mikrotremor verileri yatay düşey spektral oranlar yöntemi ile değerlendirilmiş daha sonra ters çözümleri sonucunda elde edilen S-dalgası hızı ve derinlik bilgileri kullanılarak gravite anomali haritalarından sağlanan bilgelerin de ışığında 2 boyutlu rezidüel kabuk içi S-dalgası hız modelleri oluşturulmuştur. Çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans BAP (2018.KB.FEN.020) kapsamında projelendirilmiştir.

Candarli, Dikili, Aliaga, Foca etc. settlements / industrial areas which located within the western Anatolian extentional tectonic system and placed in boundaries of Izmir province, have some geothermal fields and interacted with many E-W / N-S directional tectonic formation. The region has a relatively thin crustal structure troughout the Anatolian plate, crustal and interior crustal deformations constitute the complex character of this area. There are some tectonic elements which are observed as outcrop in the region and there are more any areas that these findings can not be observed too. In this study, it was aimed to determining the areas which don't have any tectonically surface findings where can show geophysical findings, creating the crustal model of the area, determining the extensions of the tectonic elements, and creating basic data sets for engineering purpose for the planning the industrial settlements such as Aliaga for the future by evaluating the findings in the ground bedrock concept. Microgravity and Microtremor (Linear Array) methods were applied for to collect this data set. Tectonic and geological element boundaries and their extents have been determined by applying, horizontal derivatives, tilt angle and analytical signal methods on gravity data. Microtremor data were evaluated by horizontal vertical spectral ratios method. Under the lights of gravity anomaly maps, S-wave velocity and depth information, which obtained from inversion of HVSR curves, were used to create 2 dimensional residual crustal S-wave velocity models. The study was supported as a scientific research project (SRP) by Dokuz Eylul University Graduate School of Natural and Applied Sciences Graduate degree (2018.KB.FEN.020).