Hızır Ağa`nın Müsiki Risalesi isimli yazma eserinin transkripsiyonu ve dönemin edvarları ile mukayesesi

Abstract

ÖZET 18. yüzyıl, Türk mûsikîsinin zirveye ulaştığı bir yüzyıldır. Osmanlı Devleti bu yüzyılda askeri yönden `Gerileme` devrine girerken kültür alanında bilhassa da mûsikîde doruk noktaya ulaşmıştır. Bu yüzyıla ait birçok kuram kitabı araştırmacılar tarafından gün yüzüne çıkarılmayı beklemektedir. Bende bu çalışmamda bu kuram kitaplardan bir tanesini gün yüzüne çıkarmaya çalıştım. Bu çalışmada ilk olarak `Mûsikî`den genel olarak bahsedilmiş, `Türk Mûsikîsi Tarihi` genel olarak, `18. Yüzyıl Türk Mûsikîsi` ise ayrıntılı olarak ele alınmıştır. `Hızır Ağa Edvarı` Hafid Efendi yazmalarından olduğu için Mehmet Hafid Efendi'de ayrıntılı olarak incelenmiştir. Dönemin önemli `edvar` kitapları tanıtılmış, Hızır Ağa (Süleymaniye Küt. Hafid Efendi Yzm. No: 291) Edvarı transkribe edilerek anlamının daha iyi anlaşılabilmesi için, günümüz Türkçe' siyle sadeleştirilmiştir. Daha sonra transkribe edilen bu edvar kitabı dönemin diğer önemli edvar kitaplarıyla mukayese edilmiştir. Buradan da 18. Yüzyıl Mûsikî anlayışına ulaşılmaya çalışılmıştır.

ABSTRACT 18th century is the century when the Turkish Music reached its peak. In this century meanwhile Otoman State went into `Regression` in the aspect of military affairs. He reached the peak point in culture especially in music. Many theoretical books related to this century have been waiting to be brought up into light. I, too, in this book of mine, tried to bring up into the light one of these theoretical books. In this study, firstly `Music` has been mentioned in general, `Turkish Music History` in general and `Turkish Music of 18th Century` in details has been studied. Mehmet Hafid Efendi has also been studied in details because `Hızır Ağa Edvarı` is one of Hafid Efendi writings. The important `Edvar` (books of musical rules) of the time have been introduced, Hızır Ağa (Süleymaniye Library, Hafid Efendi Writing, No: 291) edvar-book has been simplified with today's Turkish in order to understand the meaning beter by transcribing. Later, this edvar book transcribed has been compared with other important edvar books of the time. From this point it has been tried to reach the understanding of 18th century's music.