Ketencizâde Mehmet Rüştü Efendi-İntîbâhü`t-Tâlibîn (İnceleme-metin)

Abstract

Ketencizâde Mehmet Rüştü, 1836 yılında Erzurum'da doğmuş, aynı şehirde eğitim almış, imamlık yapmış bir şairdir. 19. asır mutasavvıfları gibi eserlerinin çoğunluğunda gazel, kaside, mesnevi, muhammes, müseddes, müsemmen gibi nazım şekillerini kullanmıştır. Üzerinde çalıştığımız ürün, şekil ve muhteva açısından dönemin özelliklerini bünyesinde barındıran bir eser olarak Ketencizâde'yi anlayıp yorumlayabilmek açısından önem taşımaktadır.Ketencizâde hakkındaki ilk çalışmayı Cemaleddin Server Revnakoğlu yapmış ve onu edebiyat âlemine tanıtmıştır. Naci Elmalı ise Ketencizâde Mehmet Rüştü adıyla çıkardığı kitapta şairin hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verip, divanını neşretmiştir. Mevlidi üzerine tenkitli metin halinde bir tez çalışması yapmış olan Ali Bektaş'tan sonra bilinen üçüncü eserini ilim dünyasına tanıtmak ve okuyucuya kazandırmak üzere bu çalışmaya başlanmıştır.Mesnevi nazım şekliyle yazılmış İntibâhü't-Tâlibîn içinde gazel, kaside, tahmis, muhammes, müseddes ve terci-i bendlere de yer verilmiştir. Şair Allah'a, Hz. Muhammed'e, diğer peygamberlere, halifelere, ashâba, hak mezhep imamlarına ve bu imamların yetiştirdiği âlimlere, Nakşîbendî tarikatı şeyhlerine övgülerde bulunmuş, onlara kalb-i selîmle bağlanılarak kurtuluşa erişileceğinden bahsetmiş, günahlarından pişmanlığını çokça dile getirip, Allah'ın sonsuz rahmetine sığındığını belirtmiştir.

Ketencizade Mehmet Rüştü, is a poet who was born in 1836, Erzurum and took education in the same city and worked as imamete. He used modes of verse such as lyric, eulogy, mesnevi, muhammes (pentastic), museddes (hexastic), terci-i bend in the most of his works like 19. century's sufis. This work has place within the frame of form and content to understand and interpret Ketencizade's work which embodies featuresof his period.The first work on Ketencizade was made Cemaleddin Server Revnakoğlu and he introduced him to literature world. Besides, Naci Emlalı gave information poem's life and works and spred his divan called in the book of Ketencizade Mehmet Rüştü. This study's aim has been started to introduce his third work toknowledge world nd the same time to present for readers after Ali Bektaş who made thesis work on text with criticism on mawlid.Intibahü't-Tâlibîn written as mesnevi includes lyric, eulogy, tahmis, muhammes (pentastic), museddes (hexastic) and terci-i bend. Poem has gushed over God, Prophet Muhammad, other prophets, khalifas, companions of propher Muhammad, scholars grown up by them, sheiks of Nakşibendi dervish order, spoken of reaching to salvation by honest heart, uttered regret of this sins and specified to take shelter in God's eternal mercy.