Letopis Sibirskaya (Sibir Vekayinamesi)`nın çeviri ve incelemesi

Abstract

XVI. asırda Rusların eline geçen Sibirya Türk Tarihi açısından önemli bir coğrafyadır. Eskiçağlardan beri insanoğlunun var olduğu bu coğrafya belirli aralıklarla Türklerin temas ettiği bir yer haline geldi. Türklerin Orta Asya'dan batıya doğru yapmış oldukları göç hareketlerinden nasibini alan yerler arasında Sibirya da vardır. Günümüzde Rusya sınırları içerisinde kalan bu engin coğrafya en eski devirlerde İskit, Hun, Moğol ve Tatar hâkimiyetinde kalmıştır. Bölgede bulunan kültür izleri burada Türklerin var olduğunun bir kanıtıdır. Buradan hareketle Sibirya coğrafyasını, tarihini ve kültürel mirasını bilmek Türk tarihi açısından oldukça mühimdir. Ruslar Sibir Hanlığı'nı ele geçirdikten sonra Sibir tarihini ve coğrafyasını ortaya koymak amacıyla çeşitli kronikler yazmaya başlamıştır. Bu kronikler Sibir Hanlığı'nın işgalini ve daha önce Ruslar tarafından mukavemete uğratılmış Yermak'ın Sibirya fatihi olma serüvenini destansı bir şekilde anlatmaktadır. Biz de bu kroniklerden biri olan Sibirskie Letopis'in çeviri ve incelemesini yaparak Sibirya tarihi araştırmalarına küçük de olsa bir katkı sağlamak istedik.Anahtar Kelimeler: Sibir Hanlığı, Yermak, Ruslar, Letopis

XVI. It is an important geography in terms of Siberian Turkic history which has been passed down by the Russians in the century. This geography where human beings have existed since ancient times has become a place where Turks come into contact with certain intervals. Siberia is also among the places where the Turks have taken their migration from Central Asia to the west. Today, this vast geography within the borders of Russia has remained under the domination of Scythians, Huns, Mongols and Tatars in the earliest times. The cultural traces in the region are proof that there are Turks here. From here, knowing Siberian geography, history and cultural heritage is very important in terms of Turkish history. After the Russians captured the Siberian Khanate, they began to write various chronicles in order to reveal Siberian history and geography. These chronicles portray the epic occupation of the Siberian Khanate and the adventure of former Siberian conqueror Yermak, which had been dominated by the Russians. We also wanted to make a small contribution to the Siberian historical researches by conducting a translation and examination of one of these chronicles, Sibirskie Letopis.Key Words: Sibir Khanate, Yermak, Russians, Chronic.