3 numaralı mühimme Zeyli Rebiülevvel-Cemâziyelevvel 984 / haziran-ağustos 1576 (s. 176-351)

Abstract

Mühimme Defterleri; Osmanlı Devleti'nde, Divân-ı Hümâyûn'un görüşmeleri sonunda alınan kararların padişah onayından geçmesinden sonra yazılan fermanların sûretlerinin kaydedilmesi sonucu oluşmuş defterlerdir. Bu defterler Osmanlı tarihi araştırmaları için çok önemli birer kaynak durumundadır. Çünkü Osmanlı Devleti'nin merkez ve taşra teşkilatının yapısı, merkezin taşra ile olan ilişkileri, devletin sosyal, siyasi, ekonomik ve adlî özellikleri hatta dış devletlerle olan ilişkileri hakkında önemli bilgiler içermektedirler.Bu çalışmamız tahlîl, transkripsiyon ve özet kısmından oluşmaktadır. Tahlîl, şekil ve muhteva yönünden ikiye ayrılmış; şekil yönü, defterin fiziki durumu, diplomatik ve teknik özellikleri, tarihler ve dil özellikleri olmak üzere dört başlık altında değerlendirilmiş; muhtevası ise defterde anlatılanların kısaca açıklamalarını içermektedir. Hükümler Osmanlı alfabesinden Latin alfabesine çevrilmiş ve dil sadeleştirilerek günümüz Türkçesine özetlenmiştir. Defterin orijinali de ekler kısmına konmuştur.Defterin üzerinde çalıştığımız kısmı; tımarlar, vakıflar, eşkıya hareketleri, yöneticilerle ilgili hususlar, devlet alacaklarının tahsili, komşu devletlerle ilişkiler, malzeme nakli, bireysel suçlar ve çeşitli konulara dair hükümleri içermektedir.

Muhimme registers are register series which were formed after the recording of fermans which were approved by the sultan after the important decision of the Dîvân-ı Hümâyûn in Ottoman Empire. These registers have a great importance on the research of Ottoman History. As, these recordings include the information about center organization and periphery organization, the affair between center and provincial, the social administrative economical and legal features of the state as well as the crucial affair of the state with others.The present work composed from three parts: analysis, transliteration and summary. Analysis was divided into two sections in terms of form and content.The form section deals with physical condition, diplomatic and technical affairs, dates and language.At the same time, content includes the information dealt with throughout the book in short.Verdicts were transliterared from Ottoman script to Latin alphabet, in addition to that the language was simplified and the verdicts were summari zed.At the end of the study, the original version of the register was included.The register that we study includes; tımars, waafs activities of bandits matters of administrators collection of creditor of the state, the affair between the other states, material transport, personal crimes and judgements about other subjects.