42 numaralı Rumeli Kazaskerliği ve Rumeli Sadareti Mahkemesi Defteri (H.1034-35 / M.1625) (İnceleme - Metin)

Abstract

Osmanlı mahkeme defterleri olan Şer'iyye Sicilleri, Osmanlı Devleti'nin en önemli hukukî belgeleri olmasının yanında, kayıt altına alındığı dönemin tarihi, kültürü, hukuk ve siyaseti, askerî, sosyal ve iktisadî hayatı, aile hukuku, müslim, gayri müslim kozmopolit Osmanlı toplumu hakkında bilgi veren birinci elden kaynaklarıdır. Siciller, kadıların tuttukları zabıtları, yaptıkları yazışmaları ihtivâ eden tarihî vesikalardır. Gerek tarih araştırmacıları, gerekse hukuk ve iktisat tarihçileri yaptıkları, yapacakları araştırmalarda ve ortaya koyacakları bilimsel eserlerde sağlıklı bilgiler verebilmek için sicillere başvurmak zorundadırlar.Şer'iyye Sicilleri sadece şahıslar arasındaki hukukî ihtilafları değil, vakıf belgelerini, merkezden gelen ferman, berat gibi hükümlerin suretlerini, satış, kira, ödünç, hibe, kefâlet ve vekâlet akitlerini, borç ve vergi kayıtlarını, miras ve muhallefâtı, hırsızlık, yaralama, katl, sövme ve hakaret suçlarını, evlenme, boşanma, vasi tayini, köle azadı, görev devri, pazarlarda satılan ürünler, evler ve eşyalar, giyim kuşam gibi yaşam boyu en üst tabakadan en alt tabakaya kadar, her kesimi ilgilendiren olayların ve metanın tutulduğu kayıtları içerir.Osmanlı döneminde mahkemelerde tutulan defter sayısı 10.000'e yakındır.Çalışmamız; İstanbul Müftülüğü Şer'iyye Sicilleri Arşivi'nde bulunan, Rumeli Kazaskerliği ve Rumeli Sadareti Mahkemesi'ne ait, 42 numaralı, H. 1034-1035 (M. 1625) tarihli defterin inceleme, metin ve tıpkıbasımından oluşmaktadır.

Prosecution Records, `Şer'iyye Sicilleri`, besides their utmost significance for Ottoman Justice System, are the first hand materials giving the information about history, culture, justice and political situation, military and social life, mercantile law and law of domestic relations, muslim and non-muslim cosmopolite Ottoman public structure of the period records belonged to. Prosecution records are historical documents including court records and correspondence of the prosecutor, `kadı`. Researchers of Ottoman history, legal systems and economics, all of them have to apply to these records in their scientific studies to reach sound data.These records dealing with the people from both upper classes and lower ones involve the conflicts between individuals, charitible institution documents, copies of imperial edicts and title of privileges, contracts of sales, renting, borrowing, donation, surety and deed of trust, debt and tax records, records of heritage and conflicts in heritage, records of theft, laceration, murdering, defamation and damage, matrimony and divorce, appointment of guardian, emancipation of slave, turning over the official post, products for sale in the market, houses and articles, attires. The number of volumes of records is about ten thousand. Our study consists evaluation and original texts of volume 42, which dates 1625 A.D (1034-1035 Hegira), Rumeli Kazaskerliği and Rumeli Sadareti Mahkemesi records in the `Şer'iyye Sicilleri` archives of İstanbul Müftülüğü.