Bedâyiü`l-Vekâyi, vr. 201a-220b, metin-dizin-inceleme

Abstract

Üzerinde çalışmış olduğum tezin konusu 17. yüzyıl tarihçilerinden Hoca Hüseyin Efendi'nin yazmış olduğu Bedâyiü'l-Vekâyi adlı eserdir. 201a-220b varaklarının incelendiği tez, yedi bölümden oluşmaktadır. Ele alınan bölüm, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u nasıl fethettiği, fethin başarıya ulaşması için neler yapıldığı ve İstanbul'un fethe kadar geçirdiği tarihsel dönemler ve İstanbul'da bulunan önemli eserler ele alınmaktadır. Giriş bölümünde, eserin içeriği ve müellifi hakkında bilgi verilmiş, tezin kapsamı ve nasıl hazırlandığı açıklanmıştır. İkinci bölümde, Bedâyiü'l-Vekâyi'nin çalışmamıza konu olan kısmının özeti yer almaktadır. Özetler, bütünlüğü sağlamak amacıyla, metin içerisindeki başlıklara uygun şekilde verilmiştir. Başlıklar, yer adları ve kişi adları günümüzdeki biçimleriyle yazılmıştır. Üçüncü bölümde, geçiş dönemi özelliği gösteren eserin dil özellikleri incelenmiştir. Eski Anadolu Türkçesi özelliklerini de taşıyan eserde, eklerin birkaç farklı şekilde yazıldığı saptanmıştır. Dördüncü bölümde ise, tez danışman hocamla birlikte eser bazı morfolik başlıklarda incelenmiştir. Beşinci bölümde, metnin Latin harfleriyle transkripsiyonu; altıncı bölümde indeksli sözlüğü yer almaktadır. Dizin ve sözlük kısmında metinde geçen tüm kelimeler ele alınarak anlamlandırılmış, kelimlerin geçtiği tamlamalar ve yer aldığı sayfalar belitilmiştir. Son bölümde, eserin tıpkıbasımı verilmiştir. Tüm bu çalışmalar, Bedâyiü'l-Vekâyi'nin 201a-220b varaklarını içermektedir.

The purpose of my thesis is to analyze 17th century scholar Khodja Hüseyin Efendi's work called Bedâyiü'l-Vekâyi. The thesis focuses on pages 201a-220b and comprises of seven parts.Discussed in the chapter, how Fatih Sultan Mehmet conquered Constantinople, what was made for the success of the conquest of İstanbul and has undergone historical periods up to conquer and artifacts are addressed.In the introduction, general information about the author and his work is given, and the scope of this thesis is explained. The second part discusses the reasoning behind choosing Bedâyiü'l-Vekâyi as the topic of this thesis. Summaries are given in a way to be compatible with the titles in the text to provide coherence. Titles, place names and person names were written with today's format. The third part analyzes the specific linguistic choices of the transitional period in the Ottoman history. The text was read according to the phonetics indicated in the text. In cases where no indication of the phonetics was provided by the text, the reading was done according to the standard Old Anatolian Turkish grammar. In the forth part, the book was analysed under the titles of some morphological issues by my counselor and me. The fifth part gives the transcription of the original text in the Latin alphabet, and the sixth part provides the index of the text. The meaning of every entry in the index is given. In the last section a facsimile copy of the original text is reproduced. All the research is based on pages 201a-220b of Bedâyiü'l-Vekâyi.