Bosnalı Sûdî (Ö. 1600)`nin Tuhfe-i Şâhidî şerhi (İnceleme- çeviriyazılı metin)

Abstract

Sûdî'nin Tuhfe-i Şâhidî Şerhi, Şâhidî İbrahim Dede'nin Tuhfe-i Şâhidî isimli eserini şerh etmek amacıyla kaleme alınmış bir metindir. Eser Türk şerh edebiyatının 16. yüzyıl metinleri arasındadır. Sûdî, Tuhfe-i Şâhidî'yi parça parça şerh ederken, kelimelerin lügat anlamlarını vermiş, gramer özelliklerine değinmiş, edebî sanatlar hakkında değerlendirmelerde bulunmuştur. Tezimizin ilk kısmında `Şerh ve Şerh Edebiyatı, Şâhidî, Tuhfe-i Şâhidî, Sûdî'nin hayatı ve eserleri` hakkında bilgi verilmiştir. Hemen akabinde Sûdî'nin metni transkribe edilerek Latin harflerine aktarılmış, içerisindeki edebî ve kültürel malzeme incelenmiştir. Metnin muhteviyatı ele alınmış, şârihin şerh metodunun ortaya konulması amaçlanmıştır. Böylece Sûdî ve Tuhfe-i Şâhidî Şerhi'nin Türk edebiyatındaki yeri ve önemi etraflıca belirtilmeye çalışılmıştır.Anahtar kelimeler: ġerh, Sûdî, ġâhidî, Tuhfe-i ġâhidî, 16. yüzyıl, Türkçe klâsik Ģerhler

Sûdî's Sharh of tuhfe-i Shahidi is a commentary on Turkish author Shahidi İbrahim Dede. This work is among texts of Turkish sharh (commentary) literature in the 16th century. In his `sharh` Sûdî gives us the lexical meanings of the words, provides their grammatical features, and also touches upon the literary arts in prose. Accordingly, this dissertion project begins with information about `Sharh and Sharh Literature, Shahidi, Tuhfe-i Shahidi, Sudî's life and his works`. The following section includes Sudî's Sharh of Tuhfe-i Shahidi which is transcripted into Latin alphabet and finally literary and cultural aspects of the work have been analyzed. The content of the text has been studied under the special headings and aimed to analyze Sudi's commentary method. Consequently, the place and importance of Sûdî's Sharh of Tuhfe-i Shahidi in Turkish literature have been discussed in detail.Key words: Sharh (commentary), Sûdî, Shahidi, Tuhfei Shahidi, 16. century, Turkish classical sharhs