Ağır bronşiolit gelişimini öngörücü risk faktörlerinin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Akut bronşiolit özellikle iki yaş altındaki çocuklarda sık görülen bir alt solunum yolu hastalığıdır. Hastalığın sık görülmesine, klinik olarak ağır seyretmesine ve bronşiolit nedeniyle hastaneye yatışların artmasına neden olan birçok faktör belirlenmiştir. Bu çalışmada daha önceden kronik hastalık öyküsü olmayan ve sağlıklı görünen akut bronşiolit olgularında, ağır bronşiolit gelişimini öngörücü kişisel, ailesel ve çevresel risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlandı.Gereç ve yöntem: İleriye dönük olarak gerçekleştirilen bu çalışmada, 1 Şubat 2018 ile 28 Şubat 2019 tarihleri arasında akut bronşiolit tanısı ile hastaneye yatışı yapılan, yaşları 1-24 ay arasında değişen 440 çocuk alındı. Hastaların cinsiyet, yaş, vücut ağırlığı, doğum haftası, doğum şekli, beslenme şekli, geçirilmiş hışıltı atağı öyküsü gibi özgeçmişine ait özellikler; ailede astım, sigara kullanım öyküsü, ebeveyn eğitim durumu gibi ailesel faktörler; yaşam yeri, ev tipi, ısınma şekli, evde yaşayan kişi sayısı gibi çevresel faktörler ile fizik muayene bulguları, laboratuvar verileri, bronşolit derecesi ve oksijenasyon ihtiyacı gibi veriler kaydedildi.Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 440 hastanın 277'si (% 63) erkek, 163'ü (% 37) kızdı. Hastaların 85'i ağır bronşiolit, 355'i hafif-orta bronşiolit olarak değerlendirildi. Ağır bronşiolit grubu ile hafif-orta bronşiolit grubu arasında yaşa göre ağırlık z-score, daha önce geçirilmiş bronşiolit öyküsü, annenin aktif sigara içme öyküsü, baba eğitim düzeyi, ailenin tek çocuğu olma, evde yaşayan kişi sayısı, beslenmede azalma, yakınmaların başlaması ile başvuru arasında geçen süre, yakınmaların başlaması ile bulguların ağırlaşması arasında geçen süre, subkostal çekilme, siyanoz, oksijen satürasyonu, oksijenasyon ihtiyacı ve hastanede yatış süresi yönünden istatistiksel olarak anlamlı fark mevcuttu (p<0,05). Ağır bronşiolit grubundaki hemoglobin, lenfosit sayısı ve kapiller pH değerleri hafif-orta bronşiolit grubuna göre düşük; absolü nötrofil sayısı, C-reaktif protein, kapiller pCO2 değerleri ise yüksek saptandı (p<0,05). Yaşa göre ağırlık z-score ağır bronşiolit grubunda -0,87±1,54 (-4,28 – 4,78) iken hafif-orta bronşiolit grubunda -0,30±1,16 (-4,91 – 3,07) idi (p<0,001). Yakınmaların başlaması ile başvuru arasında geçen süre ağır bronşiolit grubunda ortalama 4,04±2,11 (1-10) gün iken hafif-orta bronşiolit grubunda 4,90±3,15 (1-20)gün idi (p=0,017). Ağır bronşiolit grubunda daha önce geçirilmiş bronşiolit atak sayısı ortalama 1,59±1,02 (1-5) iken hafif-orta bronşiolit grubunda 1,34±0,64 (1-4) idi (p=0,004). Ağır bronşiolit grubunda Hb değeri ortalama 10,83±1,47 g/dL iken hafif-orta bronşiolit grubunda 11,19±1,21 g/dL idi (p=0,021). Logistic regresyon analizi sonuçlarına göre yaşa göre ağırlık z-score düşüklüğünün ağır bronşiolit gelişme riskini 0,56 kez (CI: 0,409 – 0,760), yakınmaların başlaması ile başvuru arasındaki sürenin kısa olmasının 0,62 kez (CI: 0,519 – 0,735), daha önce sık bronşiolit geçirme öyküsünün 1,84 kez (CI: 1,135 – 2,968) ve düşük hemoglobin düzeylerinin 0,72 kez (CI: 0,537 – 0,969) arttırdığı tespit edildiSonuç: Bu çalışmada yaşa göre ağırlık z-score düşüklüğü, yakınmaların başlaması ile başvuru arasında geçen sürenin kısa olması, daha önce geçirilmiş atak sayısının fazlalığı ve hemoglobin düşüklüğü ağır bronşiolit gelişimini öngörücü bağımsız parametreler olarak belirlendi.Anahtar kelimeler: Ağırlık derecesi, Bronşiolit, Risk faktörleri, Sütçocukluğu

Objective: Acute bronchiolitis is a common lower respiratory tract disease especially in children under two years of age. A number of factors have been identified that cause the disease to become widespread, clinically severe, and increase the rate of hospitalization. The aim of this study was to determine the predictive personal, familial and environmental risk factors for the development of severe bronchiolitis in patients with acute bronchiolitis who had no previous chronic disease.Materials and methods: In this prospective study, 440 children aged between 1-24 months, who were hospitalized the diagnosis of acute bronchiolitis, were examined between February 1, 2018 and February 28, 2019. The patient's history, such as gender, age, body weight, week of birth, mode of delivery, diet and history of wheezing, familial factors such as asthma, history of smoking and parental education, environmental factors such as residential place, home type, warming pattern and number of people living at home, physical examination findings, laboratory data, degree of bronchiolitis and need for oxygenation were recorded.Results: Of the total patients, 277 (63%) were male and 163 (37%) were female. Of these, 85 were considered as severe bronchiolitis and 355 as mild to moderate bronchiolitis. There was a statistically significant difference (p<0,05) among the severe bronchiolitis group and the mild-moderate bronchiolitis group based on the weight-for-age z-score, the history of bronchiolitis, the mother's active smoking history, the father's education level, the only child of the family, the number of people living at home, the decrease in nutrition, the onset of complaints the time between symptoms and worsening of symptoms, subcostal retraction, cyanosis, oxygen saturation, oxygenation requirement and length of hospital stay. The hemoglobin, lymphocyte amount and capillary pH values in the severe bronchiolitis group were lower than the mild to moderate bronchiolitis group, on the other hand, absolute neutrophil amount, C-reactive protein and capillary pCO2 values were higher in the severe bronchiolitis group (p<0,05). Weight-for-age z-score was -0,87 ± 1,54 (-4,28 – 4,78) in severe bronchiolitis group and -0,30 ± 1,16 (-4,91 – 3,07) inthe mild-moderate bronchiolitis group (p<0,001). The mean time interval between the beginning of complaints and admission was 4,04 ± 2,11 (1-10) days in the severe bronchiolitis group and 4,90 ± 3,15 (1-20) days in the mild-moderate bronchiolitis group (p=0,017). The mean number of bronchiolitis attacks was 1,59 ± 1,02 (1-5) in the severe bronchiolitis group and it was 1,34 ± 0,64 (1-4) in the mild-moderate bronchiolitis group (p=0,004). The mean Hb value was 10,83 ± 1,47 g/dL in the severe bronchiolitis group and 11,19 ± 1,21 g/dL in the mild-moderate bronchiolitis group (p=0,021). According to the results of logistic regression analysis, it was determined that the low weight-for-age z-score was increased 0,56 times of the risk of severe bronchiolitis development (CI: 0,409 - 0,760), the short duration between the beginning of complaints and admission was 0,62 times (CI: 0,519 - 0,735), the frequent history of bronchiolitis status was increased 1,81 times (CI: 1,135-2,968) and low hemoglobin levels was increased 0,72 times (CI: 0,537 – 0,969).Conclusion: In this study, low weight-for-age z-score, short duration between the beginning of complaints and admission, high number of previous attacks, and low hemoglobin levels were determined as independent parameters of severe bronchiolitis development.Key words: Bronchiolitis, Infant, Risk factors, Severity degree