O-en-N-tn Molekülü ve bazı komplekslerinin elektrokimyasal ve polarografik davranışlarının incelenmesi

Abstract

ÖZET Doktora Tezi O-en-N-tn MOLEKÜLÜ VE BAZI KOMPLEKSLERİNİN ELEKTROKİMYASAL VE POLAROGRAFİK DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Selahattin YILMAZ Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr. Ali Osman SOLAK 1995, Sayfa :163 Jüri : Prof.Dr.AH Osman SOLAK Prof.Dr.Güler SOMER Doç.Dr.Orhan ATAKOL Bu çalışmada, önemli bir makrosiklik imin ligandi olan 0-en-N-tn(2,3,11,12-Dibenzo- 5,9-diaza-4,9(10)cisdiimino-1,13-dioksasiklopentadekan) ile bunun Ni(ll) ve Zn(ll) komplekslerinin etil aikol-su ortamında, çeşitli elektroanalitik teknikler kullanılarak elektro kimyasal davranışları incilenmiştir. Ligandın ve komplekslerinin cıva elektrot yüzeyinde indirgenme mekanizmaları aydınlatılmaya çalışılmıştır. Hem ligandın nemde komplekslerinin hetorojen hız sabitleri, transfer katsayıları, aktarılan elektron sayılan ve difüzyon katsayıları gibi fızikokimyasal sabitleri bulunmuştur Çalışmalarda SCP, DPP, CV, Kronoamperometri, Kronokulometri, Sabit potansiyelde kulometri ve ECM teknikleri kullanılmıştır. Ni(ll) ve Zn(ll) katyonlarının O-en-N-tn ligandi yardımıyla tayin edilebilme ortam ve şartları araştırılmıştır. Elektrot yüzeyinde kuvvetli adsorpsiyon özelliği göstermelerinden dolayı analitik çalışmalarda Adsorptif sıyırma tekniğine başvurulmuştur. Diferansiyel Puis metodunun kullanıldığı Adsorptif sıyırma tekniği (DPAdSV) ile O-en-N-tn ligandının Ni(ll) ve Zn(ll) tayininde kullanılabilecek çok uygun bir kompleksleştirici olduğu ve iki katyonun ayni ortamda birlikte analizinde başvurulabileceği sonucuna varılmıştır. ANAHTAR KELİMELER : O-en-N-tn ligandi, Ni(O-en-N-tn).2CI.2H20 kompleksi, Zn(0-en- N-tn).2CI.2H20 kompleksi, Akım ömekli Polarografi, Diferansiyel Puis Polarografisi, Dönüşümlü Voltametri, Kronoamperometri, Kronokulometri, Elektrokapiler Maksimum, Sabit Potansiyelde Kulometri, Adsorptif Sıyırma Voltametrisi, Etil alkol-su ortamı.

ABSTRACT Ph.D.Thesis INVESTIGATIONS OF ELECTROCHEMICAL AND POLAROGRAPHIC BEHAVIOURS OF O-EN-N-TN MOLECULE AND IT 'S SOME COMPLEXES Selahattin YILMAZ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry Supervisor : Prof.Dr.Ali Osman SOLAK 1995, Page : 163 Jury : Prof. Dr.Ali Osman SOLAK Prof.Dr. Güler SOMER Assoc. Prof. Dr..Orhan ATAKOL In this work, electrochemical behaviors of an important macrocyclic imine ligand, O-en-N- tn(2,3,11,12-Dibenzo-5,9-diaza-4,9(10)cisdiimino-1)13-dioxacyclopentadecane) and its Ni(ll) and Zn(ll) complexes were investigated in ethylalcohol-water mixture using various electrochemical techniques. Reduction mechanisms of the ligand and its complexes on the mercury electrode surface were proposed. Some physicochemical constants such as heterogeneous rate constants, transfer coefficients, number of electrons transferred and diffusion coefficients were also determined. The electroanalytical techniques used were sampled current polarography (SCP), differential puis polarography (DPP), cyclyc voltammetry (CV), chronoamperometry (CA), chronocoulometry (CC), potential controlled coulometry and electrocapillary curve measurements. Determination of Ni(ll) and Zn(ll) cations using O-en-N-tn molecule as a ligand was also examined, strong adsorptional properties of the ligand and its Ni(ll) and Zn(ll) complexs of the electrode surface made us to appiy Differential Pulse Adsorptive Stripping Voltametry for the analysis of Ni(ll) and Zn(ll). Both of the cations cam be determined simultaneously in the same solution without any important interference effect. Key Words : O-en-N-tn ligand, Ni(0-en-N-tn)2CI.2H20 complex, Zn(0-en-N-tn).2CI.2H20 complex, sampled current polarography (SCP), differential puis polarography (DPP), cyclyc voltammetry (CV), chronoamperometry (CA), chronocoulometry (CC), electrocapillary curve and potential controlled coulometry, adsorptif stripping voltammetry, ethylalcohol-water.