Tekirdağ ili tarım işletmelerinde maliyet muhasebesi uygulamaları : model önerisi ve bir uygulama

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi TEKİRDA? İL t TARIM İSLETMELERİNDE MALİYET MUHASEBESİ UYGULAMALARI s MODEL ÖNERİSİ VE BÎR UYGULAMA Halil KARACA Tekirdağ Meslek Yüksek Okulu iktisadi ve idari Programlar Bölümü öğretim Görevlisi Trakya üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Danışman: Doç. Dr. Hasan GÜNGÖR İ 995, Sayfa; 209 Jüri: Pro-f. Dr. I. Hakkı İNAN Jüris Doç. Dr. Hasan GÜNGÖR Juris Yard. Doç. Dr. Aydın GÜREL Bu araştırma, Tekirdağ ili tarım işletmelerinde maliyet muhasebesi uygulamalarım bel iri iyebilmek, 01.01.1994' te yürürlüğe giren ` Tekdüzen Muhasebe Sistemi` ve içinde yer alan maliyet muhasebesinin tarım isletmelerinde uygulanabilmesine ilişkin çalışmalara açıklık getirilerek yardımcı olunması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Modern tarım işletmeciliğinde amaç, isletmeden devamlı ve yüksek bir kazanç sağlamaktır. Bu bakımdan tarımsal ürünlerin» maliyetlerinin belirlenmesi, ne kadar maliyetle ne kadar kar edileceğinin bilinmesi gerekir. Bu ve buna benzer nedenlerden dolayı, ileriye dönük maliyet sistemi kuran ve önceden saptanan maliyetleri uygulayan tarım isletmelerinin oluşturularak sayıları arttırılmalıdır. Bu da tarım işletmelerinde bir mali yet muhasebesi sisteminin kurulup, işletilmesi ile mümkündür.11 Araştırma yapılan Tekirdağ ilinde, tarım işletmeleri arazi büyüklüklerine göre sınıflandırıldığında 38.146 isletme küçük tarım isletmesi, 362 isletme de 500 dönümden fazla araziye sahip tarım işletmesidir. 5.223 işletme götürü gider usülünde vergilendirilmekte olup, tarımda muhasebe uygulayan isletmeye rastlanmamıştır. Bu nedenle Tekirdağ ili tarım işletmelerinden özellikle küçük ve orta büyüklükteki işletmeler için 7/B seçeneğine göre maliyet muhasebesi uygulayabilecek tekdüzene uyarlanmış örnek bir hesap planı model olarak önerilmiş, merkeze bağlı Yağcı köyündeki küçük bir tarım işletmesinde 1994 yılı verileri esas alınarak bir uygulama yapılmıştır. Ayrıca, kamu iktisadi teşebbüslerinden biri olan ` inanlı Tarım İşletmesinin muhasebe uygulamaları orijinal verilere dayalı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Tekirdağ ili tarım işletmelerinde maliyet muhasebesinin `Tekdüzen Hesap Planı` çerçevesinde önerilen modele uygun ele alınması önemli yararlar sağlayacaktır. Bu yararlar: - İhtiyaç duyulan maliyet muhasebesi bilgilerinin, karar alma durumunda bulunan ilgililere tam ve doğru olarak ulaşmasını sağlar. - İşletme yöneticilerinin süratle doğru ve hızlı karar almalarına yardımcı olur. - Aynı işletmenin -farklı dönemleri i leş farklı işletmelerin karşılaştırılmasına olanak sağlar.

Ill SUMMARY Postgraduate Master Thesis COST ACCOUNTANCY APPLIES ÎN AGRICULTURAL MANAGEMENTS ÎN TEKİRDA? PROVINCE s MODEL SUGGESTION AND A PRACTICE Halil KARACA Tekirdağ Profession High School Economic and Administrative Programs Division Teachina Assistant The University of Thrace, The Faculty of Agriculture in Tekirdağ Dept. of Agricultural Ekonomi es Consultant: Doç. Dr. Hasan GÜNGÖR 1995, Page 209 Jury: Jury: Prof. Dr. î. Hakkı İNAN Jury: Doç. Dr. Hasan GÜNGÖR Jury: Yard. Doç. Dr. Aydın GÜREL This research have been made in order to determine the cost acceuntaneyappl ies in Tekirdağ administrative province's agricultural managements. Another goal is to explain and help for the appliances which are made according to the`Unique order Accountancy Sys- tem`that became effective in 01.01.1994 and help the agricul tural managements to use this cost accountancy in their own managements.IV în modern agricultural managements the intent is to gain continuous and high pro-fit. From this point of view cost of the agricultural products shold be determined and it must be known that wiht what cost how much profit will be gained. For these and similar reasons agricultural managements which can set futuristic cost systems and carry out fixed costs must be established and their numbers should be increased. This is on ly possible by setting and managing an effectiye cost acaoun- taney system. îl Tekirdağ which the research has been carried out, ag ricultural managements have been classified according to the ir territory greatness and the results &r& 38.146 o-f them are small agricultural managements and 362 o-f them has a terri tory greatness of more than 250 acres 5.223 of these manage ments pay their takes by the system o-f `contract expanse` But we couldn't -find any managements that applies agricultural accountancy. For this reason from Tekirdağ province's agricul tural managements especially -for small and middle sized ores we suggest a bill plan as a model according to the 7/B alter native. And a practice was made in a small management in Yağcı village by taking the 1994 datum on the basis. Alse are of the Gaverment Economic Enterprise` înanl ı agricultural Management' s`accountancy applies has been examined and evaluated accor ding to the original datum. In Tekirdağ province's agricultural managements, cost ac cording to the Unique order accountancy system will surely have important adventages those advantages are - The ones who are in the position of deciding can get the knowledge of cost accountanc. - Helps manegers to decide quickly and thoroughly. - Helps to compare the same managements different terms and with the other managements.