Türkiye`de yetiştirilen bodur fasulyelerinin (Phaseolus vulgaris L. var nanus dekapr) tanımlama özellikleri

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi TÜRKİYE'DE YETİŞTİRİLEN BODUR FASULYELERİN (Phaseolus vulgaris L. var. nanus Dekapr.) TANIMLAMA ÖZELLİKLERİ Aysel YORGANCILAR (SATI) Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Sezen ŞEHİRALİ 1995, Sayfa: 56 Jüri: Prof. Dr. Sezen ŞEHİRALİ Prof. Dr. Temel GENÇTAN Yrd. Doç. Dr. Nezihi SA?LAM /%l 'îJP Bu araştırma Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü'nün üretim alanlarında 1993 yılında augmented deneme desenine göre kurulmuş, çalışmada Türkiye'nin farkh yörelerinden sağlanan 42 bodur fasulye örneğinde morfolojik ve fizyolojik özelliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Elde ettiğimiz sonuçlara göre, bodur fasulye örneklerinde bitki boyu 18.59-41.83 cm, bitkide dal uzunluğu 10.42-26.26 cm. salkımdaki çiçek sayısı 2.29-9.36 adet, bitkide yaprak sayısı 11.32- 25.95, bakla uzunluğu 7.6-13.82 cm ve kalınlığı 5.62-9.26 mm, bitkide bakla sayısı 5.46-27.03 adet, baklada tohum taslağı sayısı 2.81-4.64 adet, baklada tane sayısı 2.41-4.06 adet, tane genişliği 5.75-8.63 mm. 100 tane ağırlığı 33.55-57.77 g., tane verimi 104.12-331.91 kg/da,tanelerin protein kapsamı % 17.44-21.74 arasında değişiklik göstermiştir. İncelenen öğeler arasında ikili ilişkilere göre, tane verimi ile bitkide bakla sayısı (0.649**), bitkide dal uzunluğu (0.303**) bitkide yaprak sayısı (0.301*) ve bitki boyu (0.278*) arasındaki ilişkiler olumlu ve önemli olmuştur. Tane verimi bağımlı değişken seçilerek yapılan path analizinde tane verimini doğrudan olumlu yönde etkileyen öğelerin bitkide bakla sayısı (0.8398), 100 tane ağırlığı (0.3512), baklada tane sayısı (0.2643), bitkide dal uzunluğu (0.1813), tane genişliği (0.1395) ve bitkide yaprak sayısı (0.0890) olduğu saptanmıştır. Fasulye ıslah çalışmalarında bu öğelerin güvenilir seçme kriteri olarak kullanılabileceği önerilebilir.

ABSTRACT Master Thesis THE IDENTIFICATION OF BUSH BEAN VARIETIES (Phaseolus Vulgaris L. var. nanus Dekapr.) WICH ARE GROWN IN TURKEY Aysel YORGANCILAR (SATI) Trakya University Institute of Natural and Applied Sciences Department of Field Crops Advisor: Prof. Dr. Sezen ŞEHİRALİ 1995, Page: 56 Jury: Prof. Dr. Sezen ŞEHİRALİ Prof. Dr. Temel GENÇTAN Yrd. Doç. Dr. Nezihi SA?LAM This research was conducted according to augmented design in the production areas of the Wineyard Research Institute in Tekirdağ in 1993. It was aimed to determine of the morphological and physiological characters of bush beans which were collected from diffirent areas of Turkey. According to results our obtained plant height, branch lenght in plant, number of flowers in panicle, number of leaf per plant, length and thickness of pod, number of pod per plant, number of ovules and grain, hundred kernel weight, grain yield and protein content were changed between, 18.59-54.36 cm, 10.42-34.26 cm, 2.29-9.36, 11.32- 25.95, 7.6-13.82 cm, 5.62-9.26 mm, 5.46-27.03, 2.81-4.64, 2.41-4.06, 5.75-8.63 mm, 33.55-55.77 g, 104.12-331.91 kg/da, 17.44-21.74 % respectively According to the reseorch results, it was found significant and positive correlation between grain yield and number of pod per plant (0.640**), branch lenght per plant (0.303**), number of leaf per plant (0.301*), plant height (0.278*). In the path analyses in which grain yield was taken as dependent variable, number of pod per plant (0.8398), hundred kernel weight (0.3512), number of grain per pod (0.2643), branch lenght per plant (0.1813) and number of leaf per plant (0.0890) were found to be primary components which were directly and positively effective on yield. It must be recomended that these characters can be used as dependable selection criteria in bean breeding studies.