Aşağı Büyük Menderes havzasında buharlaşma-terleme dağılımının uzaktan algılama teknikleriyle belirlenmesi

Abstract

Buharlaşma-terleme (BT) hidrolojik çevrimin en önemli bileşenlerinden biri olmasına rağmen, havza ölçeğinde belirlenmesi en güç olanıdır. Geleneksel yöntemlerle BT'nin belirlenmesi ölçüm istasyonlarında noktasal olarak yapılmaktadır. Noktasal ölçümler havza ölçeğinde değerlendirildiğinde hatalara neden olmaktadır. Uydu görüntülerinden elde edilen veriler ile yersel meteorolojik verilerin birlikte girdi olarak kullanıldığı METRIC modeli (İç Kalibrasyonla Yüksek Çözünürlükte Evapotranspirasyonun Haritalanması) havza ölçeğinde gerçek BT'nin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada MODIS sensöründen ve Aşağı Büyük Menderes havzasında mevcut meteoroloji gözlem istasyonlarından elde edilen veriler METRIC modelinde değerlendirilerek, 1 Nisan-30 Eylül 2010 dönemi için gerçek BT haritaları günlük ve aylık olarak üretilmiştir. Üretilen veriler havzada mevcut buharlaşma tavası verileri ve meteorolojik parametreler yardımıyla hesaplanan BT verileriyle karşılaştırılmıştır. Sonuçların birbirleriyle uyumlu oldukları gözlenmiştir. Çalışma sonucunda üretilen haritalardan BT'nin zamana ve yere göre büyük değişim gösterdiği görülmektedir.

Evapotranspiration (ET), though one of the most important components of the hydrological cycle, is the most difficult one to determine at basin scale. Determining the ET by means of traditional methods are done at the measurement stations. These point measurements lead to errors in estimation of the ET at watershed scale. METRIC (Mapping evapotranspiration at high resolution with internalized calibration), in which data obtained from satellite images and meteorological observation stations are used as input, is used to determine the actual ET at the watershed scale. In this study, data obtained from existing meteorological observation stations located in the study area and from the MODIS sensor are used in METRIC to prepare the actual ET maps at daily and monthly scale for the period of April 1st to 30th September 2010. Produced data are compared with available pan evaporation and ET which was estimated with the help of meteorological parameters. The results were found to be consistent. It is observed from the ET maps produced in this study that ET varies considerably with time and space.