Okul öncesi dönem 5-6 yaş çocuklarında cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargıların bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okulöncesi dönem 5-6 yaş çocuklarının cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarının anne babalarının cinsiyet rolü algısı, yaşadığı il, anne babanın eğitim düzeyi gibi bazı değişkenler açısından incelenmesidir.Araştırma tarama modelli bir çalışmadır. 5-6 yaş grubu çocukların cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarını ölçmek üzere `Cinsiyet Kalıpyargı Ölçeği', anne babaların cinsiyet rolü algılarını ölçmek için de `BEM Cinsiyet Rolü Envanteri' kullanılmıştır.Araştırmanın örneklemi Türkiye'nin yedi bölgesinden random örneklem yöntemiyle seçilen dört il olarak belirlenmiştir. Örneklemi İstanbul'da Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi bir anaokuluna devam eden 103, Balıkesir'de Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi bir anaokuluna devam eden 49, Diyarbakır'da Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi bir anaokuluna devam eden 33, Konya'da Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi bir anaokuluna devam eden 60 çocuk oluşturmaktadır. Elde edilen sonuçlar SPSS 15.0 programı kullanılarak çözümlenmiştir. veriler yüzde ve frekans dağılımları, ortalama ve standart sapmaları hesaplanarak varyans analizi, t- testi analizleri yapılmış, tek yönlü 0.05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır.Araştırmanın bulgularına göre, çocuğun annesinin cinsiyet rolü ve yaşadığı ile göre cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarında anlamlı fark çıkmıştır. Çocuğun yaşının, cinsiyetinin, aile yapısının, kardeş sayısının, anne çalışma durumunun ve baba cinsiyet rolünün cinsiyet özelliklerine ilişkin kalıpyargılarını etkilemediği sonucu elde edilmiştir.Anahtar sözcükler: Kalıpyargı, cinsiyet rolü, okulöncesi eğitim

The purpose of this study is to investigate sex-trait stereotypes of 5-6 aged children in the light of some variables like parents? sex role, city that they live, parents? education.The study is a combing study. Sex Stereoype measure was used to measure sex-trait stereotypes of children and Bem Sex Role Inventory was used to measure parents? sex role.The sample was chosed by random sample method. Four cities was chosen from Turkey. In İstanbul 103 children, in Balıkesir 49 children, in Diyarbakır 60 children, in Konya 33 children who go to preschool were chosen for the sample. The variables analysed by SPSS 15 programme. Percent and frequencies, One-Way Anova, Independent Samples t Test analyses were made.The results show significant difference between mothers? sex role and childrens? sex-trait stereotypes and the city children live and childrens? sex-trait stereotypes. There is no significant difference between childrens? age, sex, number of fellows, family structure, mothers? work situation and fathers? sex role and childrens? sex-trait stereotypes.Key words: Stereotype, sex role, preschool education