Çumra ilçesi sulu şartlarında bazı melez mısır çeşitlerinin önemli zirai karakterleri üzerinde araştırmalar

Abstract

-65- 8. ÖZET Bu araştırma bazı meles mısır çeşitlerinin önemli zirai karakterlerini belirlemek amacıyla 1985-1986 yıllarında Çumra* da yapılmıştır. Sulu şartlarda yürütülen bu araştırmada Ankara Bölge Çeşit Deneme ve Tescil iins tit üs ünden sağlanan. 13 At dişi melez mısır çeşidi (Zea mays L, indenbata) kullanılmıştır. Araştırına tesadüf blokları deneme desenine göre, 1985 yılında 3ı 1986 yılında 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur* Çeşitlerin ekimi 1985 yalında 26 Hisarı, 1986 yılında 29 Hisan da yapılmış, sıralar arası 70 cm aire üzeri ?5 cm olarak be lirlenmiş ve ekim ocaklara yapılmıştır. Parseller ekimde 2 ? 2,80 x 5= 14. m, hasat ta 2.80 x 4» 5 = 12.6 m~ olmuştur. Araştırmada TTI/..-81.19, Venuvio, Silco, Türa-82,2, Rondo TTK-815, Virtfi.s, TTM-8İ2, »'-813, Zeta, Tome o,- Zingaro ve Ventur at d iş i melez mısır çeşitleri kullanılıra şt ir. Mısır çeşitlerine, dekara 16 kg. l/ ve 8 kg. PpOp. veril miş Azot »un yarısı ve Fos for »un tamamı ekimle biilikte ve Azotun diğer yarısı çiçeklenme öncesinde uygulanmıştır. Yetişme mevsimi boyunca denemeler 5-6 defa sulanmış, ilk sulama yüksek buharlaşma ve sıcaklık sebebiyle Mayıs ayı nın ikinci haftasında yapılmış, özellikle bütün parseller çiçeklemneden önce sulanmış ve yetişme mevsimi boyunca gerekli gözlem ve ölçmeler yapılmıştır. Koçanlar her iki yılda da sıcaklığın düştüğü 5 ekimde elle hasat edilmiştir. Koçan ve daneler üzerinde gerfekli göz lem, Ölçüm ve analizler yapılmıştır. Melez mısır çeşitlerinin dane verimleri 1985 yılında ortalama 1468 kg/da, 1986 yılında 1087 kg/da ve bu iki yılın ortalaması olarak 1277.5 kg/da olmuştur.-66- 1986 yılında, mayıs ayı sıcaklığın düşük oluşu (12.7°C) sebebiyle çimlenme, çıkış ve çiçeklerime 1985 yılından daha geç olmuş, hasat zamanındaki dane nemi daha yüksek ve sonuç ta bunlara bağlı olarak dane verimi daha düşük olmuştur. Yetişme mevsimi boyunca yapılan gözlem ve ölçmelere göre melez mısır çeşitleri ortalama 84-96 günde çiçeklenmiş, hasat esnasındaki dane nemi % 20,3 ileı% 30,5 arasında değiş miştir. Bitki boyları 2 28 cm - 2,88 cm olmuş, 100 bitkideki koçan sayısı 103 ile 115 arasında değişmiştir. Koçan başına dane sayıları 540 - 761 arasında, 1000 dane alırlığı 280 gr~ 358 gr. arasında olmuştur. Koçan çapı 4.71 cm ile 5.35 cm arasında değişmiş ve koçan uzunluğu 17.29 cm ile 20.80 cm arasında olduğu tespit edilmiştir. j i. ` İstatistiki olarak çeşitlerin dane verim ortalamaları arasındaki fark önemsiz olduğundan, yetiştiriciye tavsiye edilebilecek melez mısır çeşitlerini seçmek için çeşitlerin adaptasyon kabiliyetleri (olgunlaşma peryodu ve yıldan yıla istikrarlı verim) ele' alınmıştır. Sonuçta `TTM-81 3`, `TTM-81,19` ve özellikle `Vent ur` melez! mısır çeşitleri verim li, erkenci ve yıldan yıla istikrarlı yüksek verimine sahip olan çeşitler olarak tespit edilmiştir ^ Bu araştırmanın yapıl dığı Çumra ilçesi ve benzer ekolojik bölgeler için `TTM-81 3`, ; `TTM-81. 19` ve `Ventur` melez mısır çeşitleri tavsiye edile bilecek çeşitler olarak bulunmuştur, S '

-67- 9- SUMMARY This investigation was carried out in the years of 1985 and 1986 for the purpose of ^selecting the high yielding varie ties of hybrid corn and to adapt them to Çumra area. İn the trials, 13 different varieties of hybrit corn was used and they were obtained from the Ankara variety testing and registration inatute. The trials was arrenged in the randomized blocks design as 3 and 4 replications in the years of 1985, 1986 respectively. The distance between the rows were 70. cm and two corn plants ? were 25 cm, The plot size was 2.80 m x 5 m » 14 m at sowing, 2 ' 2.80 m x Üj-.Ş m » 12,6 hi at harvesting; In the investigation was TTM-81,19» `Vesuvio, Silco, TUm-82.2, Rondo, TTM-815, Virt Us, TTM-812, TTM-813, Zeta, Tomeo, Zingaro and Ventur hybrid corn varieties (Zea mays L.Indentata). In fertilizing commercial forms of PpO^-and N were used* Phosphorus (P^Oc) was applied 16 kg/da in two portions, 8 kg/da was given during sowing and rest was applied before flowering* During the 1985 and 1986 growing seasons, corn plants were irrigated 5 and $ times each year, respectively,- For the two growing seasons, first irrigation Was done in second week of may due to high temperature and evoporation. î!he whole plots were irrigated approximetly one week before flowering. All the necessery observation measurements iSere done, during the growing season, the ears were harvested by hand in 5 October for each two year. During the harvest, ! the- temperature was ;, quite lower than normal temperatures measurements. s :, ı.. ; The average grain yield for 13 varieties of hybrid corn : was 1468 kg/ da and 1087 kg/da for thejİ985 end 1986, respectively.-68- Due to the unusijal low temperature during the may of 1986 growing season, germinati on, scoldin and flowering were completed later than 1985 growing season. At the same, the harwesting moisture content of grain of 1986 was higher then 1985's corn and yield was lower. According to the our observations in the 13 varieties of hybrid corn was studied in this trials, flowering time varied between 84-96 days, harwesting moisture content of grain was between % 20.3 - % 30,5, plant height was varied between 103 to 115, grain nub ber per ear were between 540 - 761, weight of 1000 grain was betwen 2.80 - 350 g. The diameter of ears varied between 4.71 to 5.35 cm. and lenght of ears was found between 17.29 to 20.88 cm. ' There'. was. no significant difference in grain yield of : 13 hybrid corn varieties sfcadied in this trail. Because of this, in recommending the hybrid corn variety for Çumra area, adaptation ability of these varieties was used. Maturiting and st9bil yield from year to year were taken as adaptation ability. As a result, according to adaptation ability `TTM-81.19`, `TTM-813` and especially `Yentur` hybrid corn varietres Were stronglu recommended for Çumra area.