Tekerlekli sandalye kullanan bedensel özürlüler için uygun konut tasarımı ve çevre düzenlemesi

Abstract

Konut içinde ve yakın çevresindeki her türlü mekanlarda yararlanabilmeleri, kullanabilmeleri, o mekanlarda yapılan eylemleri gerçekleştirebilmeleri ve kimseye bağımlı olmadan yaşayabilmeleri için tekerlekli sandalye kullanıcısını özelliklerinin tüm mekanlara yansıtılması konutun ve yakın çevresinin bu özelliklere cevap vermesi gerekir. Bu amaçla oluşturulan araştırmada problemin çözümü için bazı parametrelerin bilinmesi gerekir. Bunlar; kullanıcının tekerlekli sandalye ile birlikte boyut ve davranışları, eylem analizleri, yaşadıkları mekanlardaki gereksinmeleri, konut ve yakın çevresindeki eylem ve ihtiyaçlarına göre mekansal koşullanıl tespitidir. Araştırma verilerinin elde edilmesinde ise kullanıcı ile karşılıklı mülakatlar yapılmış yaşadıkları konutlarının planlan oluşturulmuştur. Bunun yanısıra konu ile ilgili uzmanlarla (ortopedistler, fizik tedavi uzmanları, psikologlar) yüz yüze yapılan görüşmeler araştırmayı yönlendirmiştir. Konu ile ilgili genel bilgiler için dokümantasyon ve gözlem gibi yollar kullanılmıştır. Özellikle gelişmiş dünya ülkelerindeki standartlar kriter alınarak incelenmiştir. Böylece bu gruba ait veriler toplandıktan sonra konut ihtiyaçlarına cevap verecek önerilerde bulunulabilmiştir. Tüm bunlar doğrultusunda araştırma allı bölümden oluşmakla ve her bölüm içinde gruplandırmalar yapılmaktadır. Birinci bölümde; konunun tanıtılması ve kapsamı böyle bir araştırma yapılmasının amacı anlatılmaktadır. ikinci bölümde; konu ile ilişkili olan kaynaklar araştırmayı ilgilendiren yönleri ile tanıtılmaktadır.Üçüncü bölümde; özürlüler ile ilgili genel bilgiler incelendikten sonra tekerlekli sandalye kullanıcısının boyutsal özellikleri ile konut ihtiyacını etkileyen faktörler tespit edilmektedir. Dördüncü bölümde; gelişmiş ülkelerdeki tekerlekli sandalye kullanıcılarına uygun konut sağlamak için oluşturulan standartların özellikleri anlatılmaktadır. Beşinci bölümde; kullanıcının özellikleri dikkate alınarak konut içi mekanların ve konutun yakın çevresi ile ilgili mekansal çözüm önerilerinde bulunulmaktadır. Altıncı bölümde; elde edilen bulgular değerlendirilerek bir sonuca gidilmekte ve önerilerin sunumu ile çalışma tamamlanmaktadır.Anahtar Kelimeler: Tekerlekli sandalye kullanan bedensel özürlüler, Erişilebilir tasarım, Erişilebilir konut.

The properties of disabled people in wheelchairs must be kept in the residence and close surrounding for them to get the use of different kinds of places to do necessary actions related with the places and to live there without the help of anybody. Because of these aims in order to solve the problems, we must know some parameters. These are, dimension and behaviour of disabled people with wheelchair, action analysis, their necessities in living places, place's conditions has been fixed according to actions and necessities. To get the data of research some interviews are held and plans are prepared. Jn addition some interviews with the experts had directed the research. Some general knowledges observations and documentation had been used. Especially standarts of the countries which had been developed had taken into consideration. By this way, after the datums connected with this group had been gathered, satisfaction their requirements of residence had been suggested. Therefore, thesis includes six chapters and each chapter has groups. In the first chapter, introduction and concept of the subject, purpose of this kind of research are explained. In the second chapter, the sources of the subject have been introduced with the related points about the research. In the third chapter, after it has been searched general information about all disabled, anthropometric characteristics and the factors which effect the needs of residence had gathered for disabled people in wheelchairs.In the fourth chapter, some standarts and properties for disabled people in wheelchairs in developing countries had been discussed. In the fifth chapter of thesis, the design for the interior of the residence and close surrounding of residence had been explained with considering properties of the users. * In the conclusion part, the findings had been concluded and finally suggestions had given.Key Words: Disabled people in wheelchair; Accessible design; Accessible residence