Broyler yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılan aydınlatma programlarının verim performansları ve karkas özellikleri bakımından karşılaştırılması

Abstract

Bu arastırmada, broyler yetistiriciliginde yaygın olarak uygulandıgı bilinen 4 farklıaydınlatma programının (AP), verim performansları, kesim ve nihai ürün olan karkasözellikleri üzerine etkileri incelenmistir. AP 1 ( 1-2 gün: 20 lüks, 23 saat; 3-42 gün, 5 lüks, 23saat), 2 ( 1-3 gün: 20 lüks, 23 saat; 4- 10 gün: 5 lüks, 8 saat; 11-15 gün: 5 lüks 12 saat; 16-21 gün: 5 lüks 8 saat; 22-35 gün: 5 lüks, 18 saat; 36-42 gün: 5 lüks, 23 saat ), 3 ( 1-3 gün: 20lüks, 23 saat; 4-42 gün: 5 lüks, 16 saat ) ve 4 ( 1-3 gün: 20 lüks, 23 saat; 4-10 gün: 20 lüks, 18saat; 11-15 gün: 5 lüks, 8 saat; 16-21 gün: 5 lüks, 12 saat; 22-28 gün: 5 lüks, 16 saat; 29-42gün: 5 lüks, 18 saat ) olarak uygulanmıstır. Deneme, her tekerrürde 30 adet civciv olmaküzere, 4 AP birer kompartımanda, 2 cinsiyet ve 4 tekerrür olmak üzere 32 alt grupta, toplam960 adet piliç ile yürütülmüstür.Elde edilen sonuçlara göre; kesim canlı agırlıgı (CA) üzerine AP etkisi önemsizbulunmustur. Canlı agırlık artısı (CAA) bakımından ise 1-10. ve 11-29. günlerde 4. AP iledigerleri arasındaki farklar önemli (p<0.05) bulunmustur. Ancak, kesim yasında bufarklılıklar önemsiz bulunmustur. Kümülatif yem tüketimi (KYT) bakımından da benzersonuçlar bulunmus ve 4. AP ile digerlerinden daha düsük (p< 0.01) olarak gerçeklesmistir.KYT bakımından yem degerlendirme sayısı (YDS) üzerine de AP etkisi önemsizbulunmustur. Yasama gücü üzerine de amelelerinden etkisi önemsiz bulunmustur.Diger taraftan, AP; karkas agırlıgı ve karkas randımanı (%) üzerinde önemli bir etkigöstermezken, abdominal yag agırlıgı ve oranı, kanat agıtlıgı ve oranı, gögüs agırlıgı ve oranıüzerinde önemi etki (p<0.05) meydana getirdigi belirlenmistir. Abdominal yag agırlıgı veoranı bakımından 1. ve 2. AP arasındaki fark önemli (p<0.01) bulunmustur. 2. AP iledigerlerine nazaran daha düsük (p<0.05) gögüs agırlıgı ve oranı elde edilmistir. Benzer durumbut agırlıgı bakımından da görülmüs ve 2 AP ile digerlerine nazaran daha düsük (p<0.05) butagırlıgı elde edilmistir, fakat but oranı üzerine AP etkisi önemsiz bulunmustur.Cinsiyet etkisi; karkas agırlıgı (p<0.05), abdominal yag agırlıgı ve oranı (p<0.01), butagırlıgı (p<0.05) üzerinde önemli bulunurken, diger karkas özellikleri üzerinde önemsizbulunmustur. KYT bakımından erkekler daha yüksek (p<0.05) iken YDS bakımından erkekve disiler farksız bulunmustur. CA ve CAA bakımından ise erken dönemlerde (1-10, 11-29.gün) erkekler daha yüksek (p<0.05) bulunmuslarsa da kesim yasında bu farklılık öneminiyitirmistir.Anahtar Kelimeler: Broyler, aydınlatma programı, performans, karkas parçaagırlıgı ve oranı, abdominal yag

In this research, the effects of 4 different lighting programs (LP) which are widelyused in broiler rising on production performances and some carcass parts weight and ratiowhich are being the ultimate yields have been studied. LP are applied like first (1-2 day: 20lux, 23 h; 3-42 day, 5 lux, 23 h), 2th ( 1-3 day: 20 lux, 23 h; 4- 10 day: 5 lux, 8 h; 11-15 day:5 lux 12 h; 16-21 day: 5 lux 8 h; 22-35 day: 5 lux, 18 h; 36-42 day: 5 lux, 23 h ), 3th ( 1-3day: 20 lux, 23 h; 4-42 day: 5 lux, 16 h ) and 4th ( 1-3 day 20 lux, 23 h; 4-10 day: 20 lux, 18h; 11-15 day: 5 lux, 8 h; 16-21 day: 5 lux, 12 h; 22-28 day: 5 lux, 16 h; 29-42 day: 5 lux, 18 h) programs. In the experiment, as each of 4 LP in one compartment, four replicate of each sexand each replicate having 30 birds, totally 960 chick were used.According to the results obtained; live weight (LW) at slaughtering age were noteffected significantly by LP. For Live weight gain (LWG), between 1-10th and 11-29th days,the differences between 4th LP group and the others were found significant (p< 0.05).However, these significant differences have not been found at slaughtering age. More over,similar results have been obtained for the cumulative feed consumption (CFC), as well, andCFC of the 4th LP realized significant differences (p<0.01) from the others. The feedconversion ratio (FCR) considering the CFC at slaughtering age were not affected by LP.Livability was also not affected by the treatments.On the other side, while LP have effected significantly on carcass weight (p<0.05),abdominal fat ( weight and % ) (p<0.01), wing (weight and %) (p<0.05), breast (weight and%) properties, the other carcas traits have not been effected significantly. With the 2nd LP,lower weight and % breast have been determined as to the other LP groups. Similar situationhave been shown by thigh properties and with 2nd LP groups, lower (p<0.05) thigh weightwere obtained, but % thigh were not significantly effected by LP.Effects of sex were found significant on carcass weight (p<0.05), abdominal fat(weight and %)(p<0.01), thigh weight (p<0.05) properties, but the other carcas traits have notbeen effected significantly. Although, male cicks have higher (p<0.05) FCR than females, thedifference for FCR between sex was not significant. LW and LWG of males in early period(1-10; 11-29 days) higher (p<0.05) than females, but at slaughtering age these differences losttheir significance.Key Words: Broiler, lighting program, performance, carcas part weight and ratio,abdominal fat.