Erkeklik ve kadına yönelik aile içi şiddet: Eşine şiddet uygulayan erkekler

Abstract

Bu araştırmanın amacı, eşine şiddet uygulayan erkeklerin erkeklik kurgularının yaşam boyunca güç, iktidar ve şiddet etrafında oluşumunu ve bu doğrultuda kadına yönelik şiddetin ortaya çıkışını anlamaktır. Bu bilgiler ışığında kadına yönelik şiddetin sonlaması için sosyal politika ve sosyal hizmetlerin geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmaktadır. Niteliksel araştırma modeliyle tasarlanan araştırmada, yaşam öyküsü yöntemi kullanılarak yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla eşine şiddet uygulamış toplam 18 erkekle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Eşine şiddet uygulamaktan dolayı Açık ve Kapalı Ceza İnfaz Kurumlarında tutuklu ve hükümlü 12 erkek, denetimli serbestlik cezası alan bir erkek ile Adsız Alkolikler grubundan beş erkekle yapılan görüşmeler, kuramsal bilgiler ışığında çözümlenerek yorumlanmıştır.Araştırma sonuçları; erkekliğin anlamı, krizdeki erkeklik, çocukluk ve yetişkinlik dönemlerinde erkekliğin güç ve şiddet ekseninde oluşumu, şiddete bakış ve bireysel dönüşüm ana başlıkları altında yorumlanmıştır.Erkeklik, hegemonik erkeklikle ilişkili olarak tanımlanmakta ve kadınlığın karşıtı olarak konumlandırıldığı anlaşılmıştır. Erkek olmak, güçlü olma, ailenin geçimini sağlama, kadın üzerinde iktidar sahibi olma, özgür olma, sorumluluk taşıma, cinsel ilişki kurma, şiddet kullanma, askerlik yapma ve silah sahibi olma gibi özelliklerle tanımlanmıştır. Erkeklik krizi, kadınların çeşitli toplumsal gelişmelerle birlikte toplumsal yaşamda güçlenmeye başlamaları sonucunda özellikle evlilik yoluyla üzerlerinde kurulan iktidara karşı direnme olanaklarının gelişmesi sonucu yaşandığı anlaşılmıştır. Erkeğin sarsılan iktidarı şiddetle yeniden kurulmaya çalışılmaktadır. Güçsüzleştirici yaşam deneyimlerinin erkeklik krizinin daha yoğun şekilde yaşanmasına neden olduğu görülmüştür. Çocukluk döneminde, erkekliğin kurgulanmasında etkili olan aile ilişkileri, eğitim sistemi, yoksulluk, yaşanan çevre, rol modelleri, cinsel istismar ve cezaevi deneyimi, şiddet içeren eril sporlar gibi etmenlerin erkekliğin iktidar ve şiddetle kurgulanmasında önemli olduğu anlaşılmaktadır. Eşitsiz toplumsal cinsiyet ilişkilerinin ve kadına yönelik şiddetin normalleştirilerek içselleştirilmesi, yetişkinlik döneminde de etkilerini sürdürmektedir. Yetişkinlik döneminde evlilik, cinsellik, kapitalizm, kadına yönelik şiddetle mücadele araçları, cezaevi, askerlik, polis gibi kurumlarıyla devletin ve alkolizmin, erkekliği güç ve güçsüzlük çelişkisi içinde şiddetle kurguladığı ortaya konulmaktadır. Kadın üzerinde iktidar kurma yetkisi sonucu, iktidarının sarsıldığı durumlarda kadına karşı şiddet uygulayarak erkekliğin onarılmaya çalışıldığı anlaşılmıştır. Şiddete bakış açısının anlaşılması üzerine yapılan çözümlemede, şiddet uygulamanın erkeğin hakkı olduğunu düşünme, şiddete karşı duyarsızlık, şiddeti anlık öfkeyle açıklama, şiddeti inkar etme, şiddetin kadını güçlendirdiği iddiası, pişmanlık duyma ve şiddete karşı olma temaları çerçevesinde çeşitli görüşler ortaya konmuştur. Adsız Alkoliklerle yapılan görüşmeler ışığında bireysel dönüşümün sağlanmasında kadınların önemi ön plana çıkmıştır. Grup çalışmaları sayesinde dönüşüm geçiren erkeklerin şiddet ve toplumsal cinsiyet konusunda farkındalık geliştirdikleri ve şiddetsiz yaşam için yeni düşünce ve davranış geliştirdikleri görülmüştür.Anahtar Sözcükler: Kadına yönelik aile içi şiddet, erkeklik, eşine şiddet uygulayan erkekler, kadına yönelik şiddet uygulayan erkekle çalışma

The purpose of this study is to understand the formation of men's construct of their manhood around the notions of power and violence and understand the emergence of violence against women in this respect. In the light of this aim, the study includes some suggestions towards bringing various improvements in social policy and social services in order to end violence against women. The study, which had been designed according to the qualitative research model, is based on the data gathered from 18 men who committed violence against their spouses via a semi-structured interview form using life story technique. 12 male prisoners and convicts of violence against women in the Open and Closed Correctional Facilities, one man with probation penalty and five men from Alcoholics Anonymous had been interviewed. These interviews had been analysed in the light of theoretical knowledge. Research result had been analyzed under the main titles of; meaning of manhood, masculinity in crisis, the formation of masculinity on the axes of power and violence during childhood and adulthood, view of violence and personal transformation. Masculinity is defined as being related to hegemonic masculinity and it is positioned against femininity. Masculinity is defined in terms of being a man, being strong, being able to maintain the livelihood of the family, having power over women, being free, bearing responsibility, being able to have sexual intercourse, using violence, having done military service and having weapons. Masculinity crisis is stemming from the fact that women are getting empowered due to various social transformations and they are able to resist the power inflicted upon them especially through marriage. The reduced power of men is tried to be reconstructed through violence. Disempowering life experiences of men lead to a more intensified masculinity crisis. It is understood that factors like family relations, education system, poverty, living environment, role models, sexual abuse, prison experience and violent masculine sports during childhood is important in constructing masculinity with power and violence. The internalization and normalization of unequal gender relations and violence against women maintains its effects in adulthood. It is revealed that the state with its institutions like marriage, sexuality, capitalism, tools of struggle against violence against women, prisons, military service in addition to alcoholism constructs masculinity in the contradiction of power and powerlessness. It is understood that, due to the given power over women, men commit violence against women to repair their masculinity in cases when their manhood is threatened. In the analysis on view of violence, men had suggested various views like; thinking men who use violence are right, indifference to violence, explaining violence with momentary anger, denying use of violence, claiming violence makes women stronger, feeling regret and stating ideas against use of violence. Interviews with Alcoholics Anonymous members revealed the importance of women in individual transformation. It had been observed that with group studies, men go through a transformation which leads to the development of awareness about violence and gender issues while they develop new ideas and behaviours for a life without violence.Keywords: Domestic violence against women, masculinity, men using violence against their spouses, working with men using violence against women.