70 yaşın üzerindeki kişilerin kardiyovasküler hastalıklar yönünden incelenmesi

Abstract

68 ÖZET Bu çalışma, Temmuz 1991 - Nisan 1992 tarihleri arasında Konya şehir merkezinde oturan 70 yaş ve üzeri rastgele seçilen 93 vaka üzerinde gerçekleştirildi. Bu çalışmada yaşlı kişileri kardiyovasküler hastalık yönünden incelemek ve risk faktörlerini tespit etmeyi amaçladık. Çalışmaya katılan vakaların 64' ü erkek, 29 tanesi kadın olup yaş ortalamaları sırasıyla 75.5 ±9.8 ve 77.8 ±6.4 idi. Tüm vakalardan detaylı anamnez alındı ve tansiyonları ölçüldü. Ayrıca her bir vakanın kan lipid ve AKŞ değerlerine bakıldı, EKG' leri, teleradyografileri alındı. Randevu verilmek suretiyle tüm vakalara ekokardiyografik inceleme yapıldı. Vakalar yaş grupları, cins ve semptomlara göre sınıflandırılarak çeşitli parametrelerle karşılaştırmalar yapıldı. Üç vakada SVO, 1 vakada periferik emboli tespit edildi. Bunların hepsinde atriyal fibrilasyon ve sol atriyal dilatasyon mevcut olup, semptomatik grupta bulunmaktaydılar. 7 vakada KOAH tespit edildi. Vakaların % 35.4' ü (33 vaka) günde 1 paketten fazla sigara içmekte ve bunların % 52.7' si (19 vaka) semptomatik grupta bulunmaktaydı. Tüm vakalar itibarıyla vakaların % 69' unda hipertansiyon tespit edildi. Semptomatik ve asemptomatik gruplarda bu oran yaklaşık eşit idi. Hiperlipidemik vaka sayımız 16 (% 17.2) idi. Bunların çoğu (13 vaka) semptomatik grupta idi. 6 vakada diyabetes mellitüs tespit edildi. Semptomatik grupta 6, asemp tomatik grupta 2 vakada obezite tespit edildi. Vakaların çoğu sedanter yaşam sür mekte idi ve tip A kişilik yapısına sahiplerdi. Serimizde alkol kullanan yoktu. Vakaların lipid parametrelerinin asemptomatik - semptomatik olarak karşılaştırılmasında, HDL, LDL, ERF, HDL ve LDL oranı asemptomatiklerin aleyhine ileri derecede anlamlı bulundu (P<0.001). Kadın - erkek şeklinde karşılaştırmada69 kadınlarda TK ileri derecede anlamlı (P<0.001), LDL, ERF, LDL ve HDL oranlarının anlamlı (P<0.05) olduğu tespit edildi. 70 - 79 ve 80 yaş ve üzeri şeklindeki karşılaştırmalarda HDL, 70 - 79 yaş lehine çok anlamlı (P<0.01), ERF, LDL ve HDL oram anlamlı (P<0.05) bulundu. Sigara içenlerde HDL kolesterolünün düşük olduğunu tespit ettik. Sigara içen ve içmeyenler arasında yapılan karşılaştırılmada HDL, ERF, LDL ve HDL oranlarının sigara kullananlar aleyhine çok anlamlı (P<0.01) bozulduğu dikkat çekmiştir. Yaş grupları ve kadın - erkek alt grupları şeklinde sistolik ve diyastolik kan basınçlarının kıyaslanmasında anlamlılık tespit edilmedi. (P<0.05) Kadınların % 44.8' inde diyastolik, % 31' inde izole sistolik hipertansiyon tespit edilmesine karşın erkekler de bu oran sırasıyla %42.3 ve % 20.3 idi. 70 - 79 yaş grubu vakaların % 31.8' i, 80 yaş ve üzeri vakaların ise ancak % 18.5' u normal kan basıncına sahip idi. Diyastolik hipertansiyon oranı 70 - 79 yaş grubunda % 42.4, 80 yaş ve üzerinde ise % 44.4 olarak bulundu. Sistolik hipertansiyon oranı 70 -79 yaş gruplarında % 25.7, 80 yaş ve üzerinde ise % 33.3 olarak tespit edildi. Yaş grupları ve kadın - erkek grupları arasında sol ventrikül kitle indeksi yönünden anlamlı farklılık tespit edilemedi. Sol ventrikül kitle KKH tespit edilenlerde 211 ±60 g/m^, tespit edilemeyenlerde 170 ±34 g/m2, bulundu; aradaki fark ileri derecede anlamlı idi. (P<0.001). Toplam 22 vakada ISH tespit edildi ve bunların 12 tanesinde KKH mevcut idi. KKH mevcut olan İSH' lu vakalarla KKH' ı olmayan vakaların karşılaştırılmasında anlamlı farklılık gözlendi (P<0.05). Çekilen 2 dakikalık ritm boyunca dakikada 5' ten fazla ventriküler eks trasistol tespit edilen vaka sayısı 22 idi. Bunların sol ventrikül kitle indekslerinin, ventriküler ekstrasistol tespit edilmeyenlerle kıyaslanması sonucu çok anlamlı70 farklılık gözlendi (P<0.01) Vakaların 40' ında diyastolik, 22' sinde izole sistolik hipertansiyon tespit edildi. Bunların sol ventrikül kitle indeksilerinin, normotansif grubun sol ventrikül kitle indeksi ile karşılaştırılmasında ileri derecede anlamlılık tespit edildi (P<0.001) M - mod ve iki boyutlu ekokardiyografik incelemede, asemptomatik gru bun % 52.6' sında, semptoma tik grubun ise % 52.7' sinde, tüm vakalar itibarıyla % 52.6' sında sol ventrikül hipertrofisi tespit edildi. Semptomatik grupta sol atriyum, sol ventrikül sistol sonu ve diyastol sonu çapı, belirgin şekilde yüksek tespit edilip, fonksiyonel kısalma ve ejeksiyon fonksiyonu düşük idi. Mitral anulus kalsifikasyonu 70 - 79 ya grubunda % 51.1, 80 yaş ve üzeri grupta ise % 88.9 bulundu. Aort kök ve kapak kalsifikasyonu ise 70 -79 yaş grubunda % 63.6, 80 yaş ve üzerinde % 85.1 olarak tespit edildi. Vakaların doppler ekokardiyografik incelemişinde tüm vakalarda E/ A oranını V den küçük bulundu. Vakaların % 19.3* ünde aort darlığı, % 46.2' sinde aort yetmezliği, % 2.1' inde mitral darlığı, % 40.8' inde triküspit yetmezliği ve % 4.3' ünde pulmoner yetmezlik tespit edildi. Çalışmaya katılanların hepsinden EKG ve 2 dakikalık ritm alındı. Vakaların % 4.3' ünde sinüs bradikardisi, % 12.9' unda atriyal ekstrasistol, % 19.3' ünde vent- riküler ekstrasistol, % 10.7' sinde atriyal fibrilasyon % 38.7' sinde sol ventrikül hi pertrofisi, % 9.6' sında ST çökmesi (1 mm den fazla), % 22.5' inde anormal Q dalgası, % 32.2' sinde T dalga değişiklikleri, %5.3' ünde 1. AV blok, % 7.5' inde sol anteriyor hemiblok, % 6.4' ünde sağ dal bloğu, % 6.4' ünde sol dal bloğu, % 4.3' ünde sol at riyal dilatasyon ve % 2.1' inde voltaj düşüklüğü tespit edildi. Teleradyografik incelemelerde 31 vakada kardiyomegali tespit edildi. KTO > 0.50 olanların tümünde kardiyak bir patolojinin varlığı dikkat çekmiştir.