Lübbü`l-Lübâb manzum mesnevi tercümesi

Abstract

Dini-Tasavvufi Türk Edebiyatı, Türkler'in İslamiyet'i kabulüyle birlikte bu sahada daha güçlü eserler vermeye başladı. Bu eserlerin fikir kaynağı ve temel ideolojisi, İslam dini ve tasavvuftur. İslam dininin; itikat, ibadet ve ahlaka ait bütün prensipleriyle, insanın nefis mücadelesi ve tekâmüle eriş yolculuğu bu edebiyatın konusu olmuştur.13. asır Anadolu coğrafyasının ortaya çıkardığı, Türk sufiliğinin temellerini atan büyük düşünürlerden ve mutasavvıflardan biri olan Mevlana Celaleddin Rumi'nin Mesnevi'si yazıldığı dönemden itibaren çekiciliğini ve popülaritesini yitirmemiştir.Derviş Ahmed'in kaleme aldığı tercüme 18. yy.a ait bir eserdir. Eser Süleymaniye Kütüphanesi Reşid Efendi koleksiyonu 360 numarada kayıtlıdır.Edebiyat tarihimizde, üzerine tercüme ve şerhler yapılan eserlerden biri olan Mesnevi, taşıdığı edebi mahiyet ve içerdiği dini-tasavvufi umdelerle her zaman göz önünde olmuştur. Buradaki amacımız, edebiyat dünyasında çok fazla örnekleri olmayan Mesnevi tercümelerinin bir örneğini daha gün ışığına çıkarmak olmuştur. Bunu yaparken, metnin günümüzde de daha rahat anlaşılabilmesi için transkripsiyonuna yer verdik. Mütercimin hazırlamış olduğu tercüme, edebi açıdan pek kuvvetli olmamasına rağmen, kullandığı dil oldukça sade ve anlaşılır haldedir.Eserin bitiş tarihini h.1198 olarak veren Derviş Ahmed hakkında yaptığımız araştırmalarda, şairin nasıl bir ömür sürdüğü konusunda kaynaklarda bir veri bulamadık.Eserin başında 20 varak yekûnunda Mesnevi'nin dibace şerhi ile başlandıktan sonra, manzum tercümeye başlanmış. Eserin belki en orijinal özelliği tercüme edilen her kelimenin Farsça ve Türkçe karşılıklarını belirtmek için kullanılan numaralandırmadır.Sonuç olarak Derviş Ahmed'in manzum Mesnevi tercümesi, her ne kadar Nahifi'nin sanatını yakalayamamışsa da, sade ve anlaşılır Türkçesiyle karşımıza çıkıyor. Bütün bu halleriyle çalışmamızın eksiksiz ve hatasız olduğunu iddia etmiyoruz. Temennimiz odur ki bu çalışma, edebiyat ve Mesnevi sahasına katkı sağlayabilsin.

The Turkish literature which has been given strong studies after a while acceptence of the İslam by the Turks. The origin of thoughts and basic ideologies of these studies is İslam and sufism.With all principles of İslam what is belief, worship and morals, self-struggle of human and the journey to reach the evolution has been a subject of literature.Mevlana Celaleddin Rumi who was exposed in the 13th century was one of the famous sufi who established main thoughts of Turkish sufism and the Mathnawi written by him has never lost its attraction and popularity.The poetic translation of Mathnawi which was written by Dervish Ahmed Sâdık is an 18th century work. The text is recorded which its collection is Reşit Efendi 360 in Süleymaniye Library.With its literary assential character and religious feautres, Mathnawi has always been popular in history of literature.The purpose of this study is to bring it to lıght which is translations of Mathnawi doesn?t have sufficent samples in the world of literature.The translation of the script has been written in verse which was prepared by the translator, despite, it doesn?t have quality of literary, but the language its used is pure and comprehensible.The date of ending of the script was given as 1198. the researches which we did about Dervsh Ahmed, no clue found in any source about how he lived.İn the beginning of the script, it starts with 20 pages of statement of dibace than it continued with poetic translation.As a result, the translation of Mathnawi however much couldn?t reach to the succes of Nahifi but it shows itself with its pure and understandable language and expression.Therefore, we hope that this study could have a chance of being useful to the field of Mathnawi and literature.