Gazipaşa ilçesinin (Antalya) coğrafi etüdü

Abstract

Gazipaşa İlçesi, Akdeniz Bölgesi'nin Adana Bölümü'nde yer almaktadır. İlçe, 36º 13'-36º 34' kuzey enlemleri ile 32º 15'-32º 38' doğu boylamları arasında bulunur. Gazipaşa batıdan Alanya, doğudan Anamur, kuzeyden Sarıveliler ve güneyden Akdeniz ile çevrilmiştir. İlçenin yüzölçümü 921 km²'dir.Gazipaşa İlçesi'ni oluşturan arazide, Paleozoik, Mesozoik, Tersier ve Kuaterner'e ait formasyonlar yer almaktadır. Araştırma sahasının ana morfolojik ünitelerini: dağlık ve tepelik sahalar, ovalık sahalar, aşınım yüzeyleri (alçak ve yüksek platolar) ve kıyı bölgesi oluşturur. Etüt sahasında Akdeniz İklimi'nin genel özellikleri görülmekle birlikte, sahanın kuzeyinde, Akdeniz ikliminin karakteristik özelliklerinden uzaklaşılmaktadır. Devamlı akan akarsuyun yok denecek kadar az olduğu sahada, Delice, Bıçkıcı ve Hacımusa dereleri en önemli hidrolojik unsurlardır. Gazipaşa İlçesi'ni oluşturan sahada büyük toprak gruplarından, kireçsiz kahverengi orman, kahverengi orman ve kırmızı Akdeniz, alüvyal, kolüvyal, regosol ve yüksek dağ çayır toprakları yer almaktadır. İnceleme alanındaki bitki toplulukları; orman, çalı ve alpin formasyonlar olmak üzere üç ana gruba ayrılır.Araştırma sahasının 2008 yılı itibariyle nüfusu 48 675 kişidir. Bu nüfusun % 50,7'si (24 680 kişi) erkeklerden, % 49,3'ü (23 995 kişi) kadınlardan oluşmaktadır. Nüfusun büyük bir bölümü, ilçe merkezinde ve merkeze yakın verimli tarım arazilerinin bulunduğu yerleşmelerde toplanmıştır. Gazipaşa'da yerleşmenin tarihi MÖ 3000'lere, Sümer egemenliğine kadar uzanmaktadır. Saha Hitit, Fenike, Pers, Helen, Mısır, Roma, Bizans, Selçuklu, Teke ve Karamanoğulları beylikleri ile Osmanlı hâkimiyetinde kalmıştır. Sahada 1 ilçe merkezi, 1 kasaba ve 41 köy bulunmaktadır.Gazipaşa'da ekonomik yapının tarıma dayalı olduğu görülür. İlçe merkezinde, idari fonksiyona bağlı olarak, hizmet sektörü ve ticaret gelişmiştir. Sanayi faaliyetlerinin gelişmediği sahada, zeytinyağı fabrikaları ile küçük imalathaneler ve tamir atölyeleri öne çıkan kuruluşlardır.Anahtar Kelimeler: Gazipaşa İlçesi, Coğrafi Etüt, Fiziki Coğrafya, Beşeri Coğrafya, Ekonomik Coğrafya

Gazipaşa Town is in Adana District of Mediterranean Region. The town is on 36º 13?-36º 34?' north latitudes and 32º 15?-32º 38? east longitudes. Anamur is on the east of Gazipasa, Sariveliler on the north, Alanya on the west and Mediterranean Sea is on the south. Its area is 921 km².There are Paleozoic, Mesozoic, Tersier and Kuarterner formations in the area of Gazipasa. Main morphological units of study area are mountainside and hillside fields, lowlands, aşınım surfaces (low and high plateaus) and coastlines. General characteristics of Mediterranean climate is seen in the study area but around north of the area is far from Mediterranean climate characteristics. Delice, Bıçkıcı and Hacımusa brooks are the most important hydrological parts in the area because there are a few continuously rivers. In the area of Gazipasa, there are lime-less brown forest, brown forest and red Mediterranean, alluvial, collusive, regosol and high mountain grass soil. Plant groups in the study area are divided into three groups: forest, bush and alpine formations.The population of the study area in 2008 is 48 675 people. This women and men range of the population is % 50,7 (24 680 people) men, % 49,3 (23 995 people) women. The big part of the population is in the city center and abundant agriculture parts near center. The history of habitation in Gazipasa go over to BC 3000s, Sumerians. Area was governed by Hittite, Phoenicia, Persian, Hellene, Byzantine, Egypt, Rome, Seljuk, Teke Beylic, Karamanogullari Beylic and Ottomans. There are 1 town center, 1 town and 41 villages in the study area.It is seen that economical structure in Gazipasa is related to agriculture. Service sector and trade depending on management function are developed in the town center. Industry activities are not developed in the area but there are some olive oil factories, small factories and repair shops.Key words: Gazipasa Town, Geographical Studies, Pyhsical Geography, Human Geography, Economic Geography