Eşsiz yıllar müdahale programı çocuk boyutu`nun uyarlanması ve programın etkililiğinin araştırılması

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı `Eşsiz Yıllar Müdahale Programı Çocuk Boyutu`nun davranış problemleri, sosyal yetkinlik ve sosyal problem çözme becerileri üzerinde etkisini incelemektir. Araştırma ön test, son test, kontrol gruplu yarı deneysel desene uygun bir şekilde planlanmıştır. Araştırmada deney grubunda yer alan çocuklara uygulanan müdahale programının etkisini ölçmek amacı ile çocuklara ön test-son test ve kalıcılık testi uygulamaları yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Ankara ili Sincan ilçesindeki MEB'e bağlı resmi anaokullarına devam eden 48-66 ay grubu çocuklardan, deney ve kontrol gruplarını 14 kız 18 erkek çocuk olmak üzere toplam 32 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada, deney grubundaki çocuklara haftada 2 gün 2 saat olmak üzere on sekiz oturumluk Eşsiz Yıllar Müdahale Programı Çocuk Boyutu uygulanmıştır. Kontrol grubundaki çocuklara ise ön test uygulandıktan sonra 8 haftalık süreçte herhangi ek bir işlem yapılmamış, her iki gruba dahil olan çocuklar devam ettikleri sınıfta ortak olarak MEB 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı almaya devam etmişlerdir. Deney grubundaki çocuklara uygulanan Eşsiz Yıllar Müdahale Programı Çocuk Boyutu'nun etkiliğini tespit etmek amacıyla deney ve kontrol grubundaki çocuklara programa başlamadan ön test, programın sonunda son test; ayrıca kalıcılığını belirlemek amacıyla dört hafta sonra kalıcılık testi uygulanmıştır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında kişisel bilgi formu; Sübaşı ve Şehirli (2010) tarafından geliştirilen Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği; LaFreniere ve Dumas (1996) tarafından geliştirilen, güvenirlik ve geçerlilik çalışması Uysal ve Akman (2015) tarafından yapılan Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme Ölçeği ayrıca Webster-Stratton tarafından derlenen, Yılmaz'ın (2012) uyarladığı Wally Sosyal Problem Çözme Testi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin istatistiksel analizinde çocukların davranış problemleri, sosyal yetkinlik ve sosyal problem çözme düzeylerine Eşsiz Yıllar Müdahale Programı Çocuk Boyutu'nun etkisi parametrik olmayan istatistik tekniklerinden Mann Whitney U-testi ile Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi sonuçları ile incelenmiştir.Araştırmadan elde edilen bulgulara göre davranış problemleri açısından değerlendirildiğinde ön testler lehine bir etki bulunmuş iken sosyal yetkinlik ve sosyal problem çözme becerileri açısından etki son testler ve kalıcılık testleri lehinedir. Sonuçlar etki büyüklükleri kapsamında karşılaştırıldığında sosyal problem çözme becerisi için yüksek; sosyal yetkinlik becerisi için düşük bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Davranış problemleri açısından ise ortalama bir etkisi bulunmuştur. Eşsiz Yıllar Müdahale Programı Çocuk Boyutu, davranış problemleri ve sosyal yetkinlik becerisi için düşük bir güce sahip iken sosyal problem çözme becerisi için programın çok güçlü olduğu görülmüştür. Deneysel uygulama sonrasında Eşsiz Yıllar Müdahale Programı Çocuk Boyutu'na katılan çocuklar ile katılmayanların davranış problemleri ve sosyal problem çözme becerisi puanlarının arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmada erken çocukluk dönemi çocuklarına yönelik geliştirilmiş olan EY Müdahale Programı Çocuk Boyutu'nun Türk kültürü için uyarlanılarak kullanılmasının etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

This research aimed to examine the effect of Incredible Years Intervention Program Child Training on behavior problems, social competence and social problem solving abilities. The research was planned in accordance with the pretest, posttests, quasi-experimental design with control group. In the research, pretest, posttest and permanence study were performed on children in order to measure the effects of intervention program applied on children in experimental group. Experimental and control groups of the research consisted of 32 children- 14 girls and 18 boys- in 48-66 month group, who were in kindergarten subject to the Ministry of National Education (MoNE) in the province of Ankara, district of Sincan in 2014-2015 school year.In the research, IY Intervention Program Child Training was applied on children in experimental group for total 8 weeks- 2 days a week, 2 hours. After pretest was applied on children in control group, any additional experiment was not made on them within this 8-week period, and children included in both groups continued to take MoNE 2013 Preschool Education Program. Before starting the program, pretest; at the end of the program, posttest; and in order to determine the permanence, permanence test were applied on children in experimental and control groups with the aim of determining the effectiveness of IY Intervention Program Child Training applied on children in experimental group.In the collection of research data, the following elements were used: personal information form; Child Behavior Rating Scale developed by Sübaşı and Şehirli (2010); Social Competence and Behavior Evaluation Scale developed by LaFreniere and Dumas (1996) and done reliability and validity study by Uysal and Akman (2015); also Wally Social Problem Solving Test compiled by Webster-Stratton and adapted by Yılmaz (2012). In statistical analysis of the data, children's behavior problems, social competence and social problem solving levels was examined the effects of IY Intervention Program Child Training using with the non-parametric statistical techniques, results of Mann Whitney U-test and Wilcoxon Signed Rank Test.According to the findings obtained from the research, there was an effect in favor of pretests when evaluated in terms of behavioral problems; and an effect in favor of posttests and permanence tests when evaluated in terms of social competence and social problem solving abilities. When the results were compared with regard to the effect size, it was understood that they had a high effect for social problem solving ability; and low effect for social competence. They have also an average effect in terms of behavior problems. It was seen that IY Intervention Program Child Training had a low effect in terms of behavior problems and social competence; but had a high effect in terms of social problem solving ability. It was determined after the experimental application that there was a significant difference between the points of behavior problems and social problem solving ability. It was concluded in this research that adaptation and application of IY Intervention Program Child Training, which was developed intended for children in early childhood, for Turkish culture were effective.