Dikkat eksikliği ve hiperaktiv çocuklarda metilfenidat kullanımına bağlı kardiyovasklüler değişiklikler.

Abstract

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) , çocukluk çağında en sık görülen psikiyatrik bozukluklardan birisidir. Multifaktöryel ve heterojen bir kliniğe sahip olan DEHB, Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabına ( DSM-IV) göre okul çağındaki çocukların %3?5' ini etkilemektedir.Son yıllarda DEHB tedavisinde bir psikostimulan olan metilfenidat kullanılmaktadır. Yapılan bazı çalışmalarda metilfenidatın sempatomimetik etkisi ile otonom sinir sisteminin dengesinde bozulmaya yol açtığı ve bunun sonucunda oluşan kalp hızı değişkenliğinin ve aritminin kardiyovasküler mortalite riskinde artışa yol açtığı belirtilmiştir. Kalp hızı değişkenliği (KHD) otonom sinir sisteminin değerlendirilmesinde invaziv olmayan yöntemlerden biridir. Bu amaçla DEHB tedavisinde kullanılan metilfenidatın EKG, KHD ve kan basıncı üzerine etkileri araştırıldı.Çalışmaya 50 DEHB tanılı çocuk ve 50 sağlıklı çocuk olmak üzere toplam 100 kişi alındı. DEHB grubu 35 erkek (%70) ve 15 (%30) kız hastadan oluşmaktaydı. Kontrol grubunda da 35 erkek (%70) ve 15 kız (%30) vardı. DEHB grubunun yaş ortalaması 9,9±2,5 yıl, kontrol grubunun ise 10,4±2,7 yıldı. DEHB olan hastaların, metilfenidat tedavisi sonrası EKG, KHD ve kan basıncı değerleri tedavi öncesiyle, ayrıca tedavi öncesi ve tedavi sonrası bu değerler kontrol grubu değerleriyle karşılaştırıldı.DEHB olan hastalarda, bir aylık metilfenidat kullanımdan sonra EKG'de QRS ve QTc sürelerinin, tedavi öncesine göre anlamlı derecede uzadığı tespit edildi (p<0,05). KHD parametrelerinde ise metilfenidat tedavisi öncesi ve sonrası arasında anlamlı bir fark tespit edilmedi (p>0,05). Ancak tedavi öncesi ve tedavi sonrası, otonomik dengenin sempatik aktivite lehine bozulduğunu gösteren LF (Düşük frekans) ve LF/HF değerleri, kontrol grubuna göre daha yüksek olarak tespit edildi (p<0,05).Anahtar kelimeler: Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, Kalp Hızı Değişkenliği, Metilfenidat

Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) is one of the most common psychiatric childhood disorders. ADHD, wich has a multyfactorial and heteregenous clinic, influences 3?5 % of the children in accordance with Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IVMethylphenidate, a psychstimulant, has been used in the treatment of ADHD in recent years. In some research it is reported that methylphenidate impairs the blance of autonomous nervous system (ANS) with sympatomimetic effect and heart rate variability (HRV) and arrhytmias caused by this imbalance will increase the risk of cardiovascular mortality. HRV is one of the noninvasive modalities used in the assessment of ANS. For this purpose, the effect of methylphenidate used in the treatment of ADHD on ECG, HRV, blood pressure (BP) was studied100 individuals, 50 of whom were diagnosed with ADHD and 50 whom were healthy, were included in the study. ADHD group consisted of 35 male (70%) and 15 female (30%) patients. Control group consisted of 35 male and 15 female persons. The average age of ADHD group was 9,9±2,5 years and the average age of control group was10,4±2,7. The pretreatment and posttreatment HRV, ECG, BP results of the patients with ADHD were compared with results of the control groupStatisticully, the duration of QRS and QTc in ECG was significantly longer following the use of methylphenidate for a month in the patients with ADHD. No significant difference in HRV parametres was observed in the patients with ADHD following a month of methylphenidate treatment compared to pretreatment period. Pretreatment and posttreatment LF and LF/HF results in the patients with ADHD were significantly higher than the results of the control group, which upset the autonomic balance in favour sympathetic activity in the with ADHD patients.Key words: Attention deficit hyperactivity disorder, Heart rate variability, Methylphenidate