5 ve 6. sınıf öğrencilerinin şekilsel kavram teorisi çerçevesinde temel geometrik kavramları anlamlandırmasının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, 5 ve 6. sınıf öğrencilerinin şekilsel kavram teorisi çerçevesinde temel geometrik kavramları (doğru, doğru parçası, ışın, açı, aynı düzlemdeki iki doğrunun birbirlerine göre durumları) nasıl anlamlandırdığının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmacı ilgili alan yazında yer alan çalışmaları inceleyerek, temel geometrik kavramlar tanım ve şekil testlerini oluşturmuştur. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden korelasyonel ve karşılaştırma türü ilişkisel tarama modelidir. Çalışmanın verileri 2017-2018 akademik yılı güz döneminde öğrenimlerine devam eden 449 beşinci ve altıncı sınıf öğrencisinden toplanmıştır. Çalışma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk olarak öğrencilerden, verilen on temel geometrik kavramı tanımlamaları, ardından bu kavramlara ait yedi sorudan oluşan temel geometrik kavramlar şekil testini cevaplamaları istenmiştir. Son olarak her iki testten elde edilen veriler doğrultusunda belirlenen öğrenciler ile görüşme düzenlenmiştir. Çalışmanın bulguları, her iki test için alınan puanların sınıf düzeyine ve matematik başarı düzeyine göre karşılaştırılması ile tanım testi ve şekil testi arasındaki ilişkiye göre değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, temel geometrik kavramlar tanım ve şekil testi arasında anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Tanım ve şekil testinde sınıf düzeyine göre anlamlı bir fark bulunmadığı ancak matematik başarı düzeyleri arttıkça öğrencilerin her iki testteki başarılarının arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Yani başka bir ifadeyle öğrencilerin matematik başarı düzeyleri arttıkça her iki testteki başarıları da artmaktadır. Öğrencilerin tanım sorularında, en çok zorlandıkları kavramların açı ve dik doğrular olduğu ve genel olarak tanım yapmakta zorlandıkları tespit edilmiştir. Şekil sorularında ise kavram kontrolünden ziyade, şeklin kontrolünde karar verdikleri, kavramları birbirine karıştırdıkları ve karar verirken genellikle prototip şekillerin etkisi altında kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır.

In this study, it was aimed to explore how fifth and sixth grade students understand basic geometrical concepts considering the theory of figural concept. For this purpose, the researcher reviewed the related literature and prepared a comprehensive instrument including basic geometric concepts and figures. The study is a correlation and comparison type relational survey model from quantitative research methods. The data were collected with 450 fifth and sixth grade students during the fall semester of 2017-2018 academic year. The study was conducted in three phases. The students were asked to define ten basic geometric concepts and then completed a test with seven figural questions related to these concepts. Finally, interviews were held with the students who were selected on the basis of the data obtained from both tests. At the end of the study, it was found that there is a significant relationship between both tests. There was no significant difference in both tests according to the class level, but as the mathematics achievement levels increased, students were found to be more successful in both tests. It was found that the most difficult concepts for students were angle and perpendicular lines and determined that they were difficult to define for many students. It was also determined that when students made a decision in figural questions, the meaning of the figure was controlled by figural constraints rather than formal constraints. In addition, they were confused about the concepts and were usually influenced by prototype forms when making decisions.