Ana dili söz dizimi tipolojisinin yabancı dil olarakTürkçe öğretimine etkisi

Abstract

Bu çalışma yabancı dil olarak Türkçe öğrenen B seviyesindeki öğrencilerin cümle,cümlecik veya kelime grupları oluştururken yaptıkları hataların altında yatan ana dilisentaktik yapılarının etkisini ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Bu etkiyi incelemek veyaöğretenler için takip etmek birçok dil hakkında bilgi sahibi olmayı gerektirmektedir.Herhangi bir yabancı dil öğretim sınıfındaki ana dili farklılıklarını düşününce bu pek demümkün olmaz. Bu yüzden, dil tipolojisi ve söz dizimsel bağıntılar bu süreci hem daha iyianlamayı sağlayacak hem de sadece dillerin temel öge dizilimlerini bilerek onlarla ilgilidiğer sentaktik dizilimleri anlamayı kolaylaştıracaktır. Tipolojik bulgular; gramatikalilişkileri gösteren özne, nesne ve yüklem gibi kavramların dildeki dizilişlerinin dilin diğeryapılarının dizilişleri hakkında da önemli varsayımlar geliştirmeye yardım eder.Dilbilimi bağıntılarını yabancı dil öğretimi ile bağdaştıran bu çalışma; öğrencilerin anadillerinden kaynaklı olduğu düşünülen söz dizimiyle ilgili hatalarını öge sıralanışı, cümleuyumu, çatı ve yan cümleler ana başlıkları altında incelemiştir. Dünyada ve dolayısıylaçalışılan öğrencilerde en çok rastlanan üç temel dizilimden 50 ÖYN, 50 ÖNY ve 50 YÖNolmak üzere toplam 150 öğrenciye ait yazılı Türkçe metinler incelenmiştir. Öğrencilerinyaptıkları söz dizimsel hatalar, tipolojik bağıntılar ışığında ana dilleriyle ilişki kurularakyorumlanmıştır. Bulgularda Türkçenin söz diziminden farklı olan dillerden gelenöğrencilerin çok daha fazla söz dizimsel hatalar yaptığı saptanmış, ana dil sentaktikyapılarıyla da bu hataların örtüştüğü görülmüştür.Bu çalışma; yabancı dil olarak Türkçe öğrenen ve öğreten kişilere dil tipolojisifarkındalığını kazandırarak hem öğrenci-öğreten ilişkisini güçlendirmeyi hem de yabancıdil olarak Türkçe öğretiminin kalitesini artırmayı amaçlamaktadır. Ayrıca kaynak malzemehazırlayanların da dil tipolojisi ve dil aktarımı farkındalığının gerekliliğini ortayakoymaktadır.

This study aims to reveal the effects of the syntactic structures of the native language of theB level students who learn Turkish as a foreign language when they create sentences orphrases. To examine this effect or to follow it for the instructors requires knowledge ofmany languages, and it is hardly possible to know all the mother tongues in any foreignlanguage teaching class. Therefore, language typology and syntactic correlations will bothprovide a better understanding of this process and will facilitate understanding of othersyntactic sequences related to them only by knowing the basic word order of languages.The typological findings show that the orders of the concepts such as subject, object andverb, which indicate grammatical relations, provide important assumptions about thearrangement of language in other structures.This study, which correlates linguistic correlations with foreign language teaching,examined the errors related to syntax, which are thought to originate from the mothertongue of the students under main headings: word order, sentence agreement, voice andsubordinate clauses. 150 Turkish texts from the three most common word order in theworld and thus in the students studied (50 SOV, 50 SVO and 50 VSO) are analyzed. Thesyntactic errors of the students were interpreted by establishing relations with their nativelanguages in the light of typological correlations. In the findings, it was found out that thestudents who come from the languages whose basic constituent order is different fromTurkish made much more syntactical errors, and these errors were observed to beoverlapping with the mother tongue syntactic structures. The aim of this work is both toimprove the quality of teaching Turkish as a foreign language and to strengthen the student teachingrelationship by providing the language typology awareness to the people wholearn and teach Turkish as a foreign language. It also reveals the necessity of awareness oflanguage typology and language transfer for the ones who prepare language material.Key wordsSyntax, language typology, language transfer