Bir Japon Türkolog Prof. Dr. Masao Mori: hayatı ve Türkolojiye etkisi

Abstract

Bu tezin amacı 20. yüzyılda yaşamış Japon Türkolog Prof. Dr. Masao Mori'nin hayatını, akademik kariyerini, yaptığı çalışmalarını ve eserlerini biyografi araştırmaları yöntemi aracılığıyla inceleyerek Mori'nin Türkoloji literatürüne olan etkisini ve katkısını ortaya koymaktır.Prof. Dr. Masao Mori, Eski Çağ Kuzey ve Orta Asya'daki Türklerin tarihi üzerine uzman ve bu alanda dünyaca ünlü ve seçkin bir araştırmacıdır. Mori'nin eserlerinin çoğu Japonca olduğu gibi onun hakkında yapılan çalışmalar da Japoncadır. Bu nedenle Türkiye Türkolojisinde hakkında yeterince bilgi bulunmamaktadır. Bu çalışma, Japonya Türkolojisinin en önemli isimlerinden Masao Mori'yi Türkiye Türkolojisine tanıtmayı amaçlamaktadır.Bu amaçla tezin birinci bölümünde Masao Mori'nin hayatı biyografik biçimde çizilmiş; akademik kariyeri ve akademik faaliyetleri anlatılmıştır. İkinci bölümde Masao Mori'nin Kuzey Asya Türkleri ve Anadolu Türkleri sahalarında yaptığı akademik çalışmaları ve çalışmalarını temsil eden eserleri değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise Masao Mori'nin çalışmalarının önemi ve Türkolojiye olan etkisi ve katkısı üzerinde durulmuştur. Onun katkıları ışığında, Japonya'da Anadolu Türkleri üzerine yapılan araştırmaların başlangıcı ve gelişim süreci hakkında bilgi verilmiştir.Bu çalışmada, Masao Mori'nin Kuzey ve Orta Asya Türkleri tarihi üzerine başarılı çalışmalarıyla ve temelini oluşturduğu Tokyo'da bulunan Toyo Bunko'nun (the Oriental Library) Türkçe arşiv koleksiyonuyla genç araştırmacıların yetiştirilmesinde ve Japonya Türkolojisinin gelişmesinde büyük rol oynadığı, ayrıca Türkiye'deki üniversitelerde çalıştığı süre boyunca Türkiyedeki Türkolojiye ve Japonca eğitiminin temelinin kurulmasına katkıda bulunduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.

The aim of this thesis is to find out the contributions of Prof. Dr. Masao Mori, who was a Japanese Turkologist lived in 20th century, to Turkology, analyzing his life, academic carrier and works in the method of biographical studies.Prof. Dr. Masao Mori is a specialist in the history of Turks in ancient North and Central Asia and a scholar of international eminence in this field. Most of his works and the studies about them were written in Japanese. Therefore, there is not any information about him and his works sufficiently in the field of Turkology in Turkey. This study aims to introduce Masao Mori, one of the most important Japanese Turkologsit, to Turkology in Turkey.For this purpose, Masao Mori's life is explained biographically, and his academic carrier and academic activities are described in the first chapter of the thesis. In the second chapter, Masao Mori's academic studies in the fields of Turks in North Asia and Anatolian Turks and the representative works of his studies are assessed. In the third chapter, the significance of his works and the contributions of Masao Mori to Turkology are examined. In the light of his contributions, the origins of the studies about Anatolian Turks in Japan and its progress over time is mentioned.As a result of the study, it is indicated that Masao Mori produced significant works in the historical study of Turks in North and Central Asia; Mori acted a huge part of the development of Japanese Turkology by founding the basis of the Turkish archive collection of the Toyo Bunko (the Oriental Library) in Tokyo and educating researchers of younger generations; and he also contributed to Turkology in Turkey and founded the basis of Japanese education in Turkey while he worked at universities in Turkey.