Geotechnical properties of carbonic rocks occuring in Gaziantep-Şanlıurfa region

Abstract

ÖZ GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDEKİ KARBONİK KAYALARIN GEOTEKNİK ÖZELLİKLERİ ALTANHAN, Hasan Yüksek Lisans Tezi, inş. Müh. Bölümü Tez Yöneticisi: Y.Doç.Dr. Hanifi ÇANAKÇI Kasım 2002, 76 sayfa Geoteknik özelliklerdeki değişim kayaların doğasında vardır. Karbonik kayalar Gaziantep - Şanlıurfa bölgesinde en sık görülen kaya çeşitlerindendir. Bu bölgedeki inşaat işlerinin hızla artışına bağlı olarak, karbonik kayaların geoteknik özelliklerinin detaylı olarak bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, bölgedeki karbonik kayaların fiziksel ve mekanik özelliklerini belirlemek ve gelecekte Güneydoğu Anadolu bölgesindeki karbonik kayalarla yapılacak diğer çalışmalara öncülük etmektir. Değişik yerlerden alınan çeşitli karbonik kaya numuneleri, bazı kaya mekaniği deneylerine tabi tutuldu. Deneysel çalışmalar sonucunda, kuru ve doymuş birim ağrrlık, etkili porozîte, yoğunluk, ultrasonik hız, Schmidt sertliği, nokta yükleme dayanım indeksi, tek eksenli basma dayanımı, endirek `Brezilyan` çekme dayanımı ve elastisite modülü değerleri belirlendi. Bu özelliklerin birbirleriyle olan ilişkileri araştırıldı. Bazı dayanım değerlerinin kendi aralarında ve Schmidt sertliği ile tek eksenli basma dayanımı arasında önemli ilişkiler tespit edildi. Dört değişik ülkeden yedi farklı kaya çeşidi ile yapılan bir çalışma sonucu bulunan bir formül ile, tek eksenli basma dayanımı, Schmidt çekici değerleri kullanılarak tahmin edilebilmektedir. Aynı zamanda bu formülün, bölgedeki karbonik kayalar için de uygun olduğuna karar verildi. Anahtar Kelimeler: Karbonik kayalar, kaya mekaniği deneyleri, fiziksel ve mekanik özellikler, Gaziantep-Şanlıurfa yöresi. IV

ABSTRACT GEOTECHNJCAL PROPERTIES OF CARBONIC ROCKS OCCURING IN SOUTHEAST ANATOILA REGION ALTANHAN, Hasan M.Sc. in Civil Eng. Supervisor: Assist. Prof.Dr. Hanîfi ÇANAKÇI November 2002, 76 pages Variations in geotechnicaf properties are inherent to rock materials. Carbonic rocks are the most frequently seen rock types in Gaziantep - Şanlıurfa region. According to the rapid increase in construction works in this region, it is necessary to know the geotechnical properties of carbonic rocks in detail. The purpose of this study is to determine the physical and mechanical properties of the carbonic rocks and pioneer to other studies with carbonic rocks in Southeast Anatolia region, in the future. A variety of carbonic rock samples from different parts were subjected to several rock mechanic tests. By this experimental study, dry and saturated density, effective porosity, specific gravity, ultrasonic velocity, Schmidt hardness, point load strength index, uniaxial compressive strength, indirect tensile `Brazilian` strength and elasticity modulus values were determined. The relationships between these properties were also investigated. Significant relationships occur among some strength parameters and between Schmidt hardness and uniaxial compressive strength. Uniaxial compressive strength can be predicted by using Schmidt hammer values with an equation, which was found from a study with seven different rock types, from four different countries, it was seen that this equation is also suitable for carbonic rocks in this region. Key Words: Carbonic rocks, rock mechanic tests, physical and mechanical properties, Gaziantep-Şanlıurfa region. iu