Prostat kanseri radyoterapisinde, konformal ve yoğunluk ayarlı radyoterapi tekniklerinin, hedef hacim ve kritik organ dozlarının karşılaştırılması

Abstract

Prostat kanseri erkeklerde en yaygın ikinci kanser türüdür. Prostat kanseri tedavisinde radyoterapi, son yıllardaki teknolojik gelişmelerle birlikte küratif tedavi seçeneği olmuştur. Radyaterapi, eksternal veya internal olmak üzere iki şekilde uygulanmaktadır.Bu çalışmada eksternal radyoterapinin iki tekniği olan; Üç Boyutlu Konformal Radyoterapi (3BKRT) ve Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi (YART) ,hedef hacim ve kritik organların aldığı dozlar bakımından karşılaştırılmıştır.Çalışmada 10 prostat kanserli hastanın, hedef hacim ve kritik organları (rektum, mesane, femur başları) aynı radyasyon onkoloğu tarafından, Prowes Panther 5.01 konturlama sisteminde konturlanmıştır. Prowe Panther 5.02 tedavi planlama sistemine (TPS) aktarılan hastaların, hem komformal hemde yoğunluk ayarlı radyoterapi teknikleri kullanılarak planları yapıldı. Tedavi dozu 75.6 Gy olarak belirlendi. 3BKRT ve YART'nin, hedef hacim ve kritik organ dozları, TPS tarafından hesaplanan doz-hacim histogramları ( DVH) üzerinden karşılaştırıldı.YART ile 3BKRT hedef hacim açısından incelendiğinde, YART tekniğinin maksimum, ortalama ve D50 (hedef hacmin %50'sinin aldığı doz) dozları bakımından istatiksel olarak anlamlı üstün olduğu görülmüştür. Mesane dozları bakımından anlamlı bir fark görülmemiştir. Rektumun yüksek doz alan hacimleri (V70 ) istatiksel anlamlı olarak YART tekniğinde daha düşük izlenmiştir. Femur başlarında D50, V5 (500 cGy alan hacim), V25 dozlarında istatiksel anlamlı olarak YART tekniğinin üstünlüğü görülmüştür.Sonuç olarak; kritik organlar ve hedef hacim değerlendirildiğinde Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi Tekniğinin, Üç Boyutlu Konformal Radyoterapi tekniğine üstünlüğü görülmektedir. Ancak; yoğun kliniklerde ve tedavi esnasında uzun süreli yatış problemi çekebilecek hastalar için Üç Boyutlu Konformal Radyoterapi tekniği ( 18 MV ile ) önerilebilir.

Prostate cancer is the second most frequent cancer type in men. Radiotherapy has emerged as a curative treatment option, based on technological advances over the last few years.In this study, two techniques for external beam radiotherapy, three-dimensional conformal radiotherapy (3D-CRT) and intensity-modulated radiotherapy (IMRT), were compared based on doses received by target volume and organs-at-risk.For the study, target volumes and organs-at-risk (rectum, bladder, femoral heads) for 10 patients with prostate cancer were contoured by the same Radiation Oncologist using Prowess Panther 5.01 contouring station. Patient data was transferred to Prowess Panther 5.02 treatment planning station (TPS) and treatment plans were generated for both conformal and intensity-modulated radiotherapy techniques. Treatment dose was prescribed as 75.6 Gy. Target volume and organ-at-risk doses for 3D-CRT and IMRT were compared using dose-volume histograms (DVHs) calculated by the TPS.When IMRT and 3D-CRT were compared for target volumes, IMRT technique was found to be significantly superior in terms of maximum, mean and D50 (dose received by 50% of target volume) doses. No significant difference was observed concerning bladder doses. Rectum volumes receiving high doses (V70) was found to be significantly lower for IMRT technique. For femoral heads, D50, V5 (volume receiving 5 Gy) and V25 doses were found to be significantly lower for IMRT technique.In conclusion, when organs-at-risk and target volumes were evaluated, intensity-modulated radiotherapy technique was found to be superior to three-dimensional conformal radiotherapy.However, for clinics with heavy work load and for patients that would experience difficulty with prolonged immobilisation times, three-dimensional conformal radiotherapy technique (using 18 MV photons) might be suggested as an alternative.