Yeni bir edebiyat nazariyesi getirme çabası : Tedrîsât-ı Edebiyye

Abstract

Tezimiz, Önsöz ve Giriş'ten sonra üç bölüm halinde düzenlenmiştir. Önsöz'debu konuyu niçin seçtiğimizi ve tezimizi hazırlarken nelere dikkat ettiğimizi anlattık.Giriş'te bir literatür taraması yaparak konumuzla alakalı çalışmalardan bahsettik.Bunları kısaca tanıttık.Giriş'ten sonra tezimizi hazırlarken kullandığımız bilimsel araştırmayöntemlerinden ayrıntılı olarak söz ettik.Birinci bölümde, incelediğimiz kitabın yazarı Abdurrahman Fehmi Efendi'ninhayatı ve eserleri hakkında bildi verdik.İkinci bölümde, edebiyat tarihimizde nazariye çalışmalarının ne zaman ve nasılbaşladığı hususunda açıklamalarda bulunduk. Türkçe edebî eserleri örnek alarak nazariyemizioluşturma çabalarının 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra başladığını belirttik. Yeni TürkEdebiyatı'nın kaidelerini, kendi edebî metinlerimizi kaynak alarak oluşturma çabasında olanilk kitabın Ta'lîm-i Edebiyyât olduğunu ifade ettik. Bu kitaptan sonra kendi edebî eserlerimiziörnek alarak yazılmış pek çok nazariyat kitabının yazılmış olduğunu saptayarak bu kitaplarınkünyeleri ve içerikleri hakkında bilgi verdik. Üzerinde inceleme yaptığımız Tedrîsât-ıEdebiyye'nin Türkçe edebî metinleri örnek alarak Türk edebiyatının nazariyesini oluşturmaçabasında olan bir kitap olduğunu belirttik.Üçüncü bölümde Tedrîsat-ı Edebiyye'yi müstakil olarak inceledik. Buincelemeyi yaparken yazarımızın kitabını oluştururken yaptığı tasnife sadık kaldık.Üçüncü bölümün sonunda Tedrîsât-ı Edebiyye'nin edebiyatımızdaki kuramsalkitaplar arasındaki yerini ve önemini saptamaya çalıştık. Tedrîsât-ı Edebiyye, Türkçe edebîeserleri örnek alarak yazılmış ilk kuramsal kitap olan Ta'lîm-i Edebiyât'ın açtığı yoldan gidenbir kitap olmuştur. İlk defa Ta'lîm-i Edebiyât'la edebiyatımızın kuramsal alanına giren üslûpkonusunu geliştirerek kuramsal alanımıza zenginlik katmıştır.Daha sonra Tedrîsât-ı Edebiyye'nin günümüz alfabesine aktardığımız orijinalmetnini verdik.Sonuç'ta çalışmamız boyunca elde ettiğimiz bilgilere dayalı olarak vardığımızsonuçları yazdık.Tezimizin sonunda yararlandığımız kaynakları gösterdik.Anahtar Kelimeler:BelâgatAbdurrahman Fehmi

The thesis is arranged as 3 sections after the preface and introduction.We have mentioned the reason for choosing this particular subject and thethings we have considered while prepearing this thesis.In introduction we have mentioned about the survey of all the literature relatedto our subject matter. We have introduced these.After the introduction we have mentioned, in detail about the aim and thescientific methods we have used.In the first section, we gave information about the life and the works of thewriter of the book we have analysed.On the second section, we have explained when and how the theoreticalresearch has started in our history of literature. We have specified that the effort to developthe theory has started after the second half of the 19. century by showing examples from theTurkish literature examples. The first book that tried to establish the rules fo the new Turkishliterature by using our own literature texts is Talim-i Edebiyat. After this theoratical book,there have been many books published that took examples from our own works of literature.The book we have researched Tedrisat-ı Edebiye is one of these books.On the third part we have analysed Tedrisat-ı Edebiye individually. While doingthis, we have remained true to the arrangement that the writer had made when he composedhis book.At the end of third section we have tried to determine the place and theimportance of Tedrisat-ı Edebiye among the theoratical books in our literature. Tedrisat-ıEdebiye is a book that follows the path of Talim-i Edebiyat which is the first theoratical bookwritten with the examples taken from our own works of literature. It has added richness in ourtheoratical sphere by enhancing the subject of tyle which entered our literature?s theoraticalsphere with Talim-i Edebiyat fort the first time.Then we have given the original text of Tedrisat-ı Edebiye written with themodern alphabet.In the conclusion we have written the result that we have obtained though theinformation we have gained during our work.We have cited the sources we used at the end of our thesis.Key Words:RhetoricAbdurrahman FehmiTedrisat-ı EdebiyeLiterary theoryStyle