Anksiyete ve depresyonda nitrik oksid`in rolü

Abstract

ÖZET Anksiyete Ve Depresyonda Nitrik Oksid'in Rolü Son dönemin önemli araştırma konularından birini Nitrik oksid (NO) oluşturmaktadır. SSS'de varlığı gösterilen NO'in sentezi için başlıca uyan NMDA reseptörlerinin aktivasyonudur. Sentezlenen NO'in SSS'de önemli işlevleri vardır. Bunlardan başlıcası, nörotransmitter salınım ve geri alınımını etkilemesidir. Kaygı ve depresyon, etyopatogenezinde nörotransmitter dengesinde farklılaşmalar olduğu öne sürülen iki patolojidir. SSS'de NO sentezi için başlıca uyarıyı sağlayan NMDA reseptörlerinin kaygı ve depresyonda rol aldığı ve NMDA reseptör antagonistlerinin, hayvan modellerinde kaygı giderici ve antidepresan etki oluşturduğu gösterilmiştir. Buradan yola çıkılarak, NO'in de bu olaylarda rolünün olabileceği düşünülmüş ve NO'in biyolojik rolünün belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmalarda kullanılan maddelerden biri olan NOS enzim inhibitörü 7-Nitro indazol kullanılmıştır. 7-NI'ün sıçanlarda kaygı üzerine olan etkisi (+) Labirent Testinde, depresyon üzerine olan etkisi Zorunlu Yüzme Testinde araştırılmıştır. 15-120 mg/kg doz aralığında 7-NI'ün hem anksiyolitik benzeri etkiler hem de antidepresan etkiler gösterdiği saptanmıştır. Kaygı giderici ve antidepresan etki belirlenirken, lokomotor aktivite değişikliklerinin neden olabileceği yalancı negatif ve yalancı pozitif hataların ortadan kaldırılması amacıyla, 7-NI'ün lokomotor aktivite üzerine olan etkisi open-field aletinde incelenmiştir. 7-NI'ün 15-90 mg/kg dozlarda lokomosyonda değişiklik oluşturmadığı, ancak 120 mg/kg dozda toplam lokomotor aktiviteyi baskıladığı gözlenmiştir. 7-NI'ün kaygı ve depresyon üzerine olan etkisinin mekanizması, NOS enzimini inhibe etmesine bağlı olabilir. Anahtar Kelimeler: Anksiyete, Depresyon, Nitrik oksid, 7-Nitro indazol, (+) Labirent Testi, Zorunlu Yüzme Testi, Sıçan iv

ABSTRACT The Role of Nitric Oxide in Anxiety and Depression Nitric Oxide (NO) has become one of the most popular research areas in recent years. It is generated by NMDA receptor activation which is the major stimulus in brain. Nitric oxide has multiple functions in the central nervous system (CNS) and one of them is influencing neurotransmitter release and uptake. Depression and anxiety are two pathological conditions shown neurotransmitter abnormalities. In CNS the major stimulus for NO synthesis is NMDA receptor activation. Since NMDA receptor antagonists have been shown to posses antidepressant and anxiolytic activity in animal models, one would expect that NO may have a crucial role in the modulation of affection beyond other actions. Because of this we used 7-Nitro indazole (7-NI) which is one of the NOS inhibitor. The effects of 7-NI were investigated on elevated plus-maze test for anxiety and forced swimming test for depression in rats. 7-NI was both anxiolytic and antidepressant at 15 to 120 mg/kg doses. Since compounds enhancing or decreasing motor activity may give false positive or false negative effects in both elevated plus maze test and forced swimming test, the effect of 7-NI on locomotor activity was examined in open-field. 7-NI in doses of ranging from 15 to 90 mg/kg did not significantly alter the locomotor activity but it decreased the locomotor activity in dose of 120 mg/kg. The mechanism of 7-NI induced anxiolytic and antidepressant action seems to be related to its inhibitory effect on endogenous NO production. Key Words: Anxiety, Depression, Nitric oxide, 7-Nitro indazole, Plus-Maze Test, Forced Swimming Test, Rat.