Serebral iskemi ve epilepside N.vagus stimulasyonu adenozin ve linoleik asidin karşılaştrılmalı etkileri

Abstract

ÖZET Serebral iskemi ve epilepsi toplumda sıklıkla rastlanan iki patolojidir. Günümüzde bu konuda etkin tedavi seçenekleri oluşturmak için yoğun deneysel ve klinik araştırmalar yapılamaktadır. Serebral iskemi ve epilepsi santral sinir sistemini etkileyen farklı patolojiler olmasına rağmen beyinde morfolojik ve bölgesel olarak benzer hasarlara neden olurlar. Her iki patolojik durum da nöronal hasara yol açan en önemli faktör olarak eksitotoksik hipotez gösterilmektedir. Absans epilepsi ise konvulsif epilepsilerden tamamen farklı mekanizmalarla oluşmaktadır. Birçok nörotransmitterin diken-dalga deşarzlan (SWD) oluşumuna katıldığı belirlense de esas etkenin artmış GABAerjiik inhibisyon olduğu belirtilmektedir. Bu çalışmada Nervus vagus stimulasyonu (NVS), linoleik asit ve adenozinin orta serebral arter iskemisi ve konvulsif-nonkonvulsif epilepsiler üzerindeki karşılaştırmalı etkileri ile olası etki mekanizmalarını araştırmayı planladık. Bu amaçla iskemi-reperfüzyon gruplarında; NVS, adenozin ve linoleik asidin nörolojik skor, infarkt alanı ve süperoksit dismutaz (SOD), malonil dealdehit (MDA), redükte glutatyon (GSH) düzeyleri üzerine etkilerine bakıldı. Epilepsi grupları ise; konvulsif ve nonkonvülsif epilepsi grupları olarak ikiye ayrılıp NVS, adenozin, linoleik asidin absans epilepsi geçiren sıçanlarda, SWD süre ve sayısı üzerine etkisini belirleme yarımda, pentilentetrozol (PTZ) ile oluşturulan konvulsif nöbetlerin onset latansı ve şiddeti üzerine nasıl etki yaptığı araştırıldı. Sonuç olarak; NVS, linoleik asit ve adenozin kullammımn sıçanlarda orta serebral iskemi-reperfüzyonu (MCAO/R) ile oluşan infarkt alanlarında ve nörolojik defisitlerde azalma oluşturduğu ayrıca hem korteks hem de striatum-talamus- hipotalamus bölgelerinde oksidatif hasarın göstergesi olan MDA düzeylerinde azalma ve antioksidan enzimler olan SOD ve GSH düzeylerinde ise artışa neden olduğu tespit edildi. Bu uygulamaların PTZ ile oluşturulan konvulsif nöbetlerde minör nöbet başlangıç süresi uzattığı (NVS hariç), major nöbete giriş süresini geciktirdiği, toplam major nöbet süresini ve nöbete giren sıçan sayısını azalttığı, bunun yanısıra WAG/Rij sıçanlarda görülen absans nöbetlerinde ise her üçünün de SWD sayı ve sürelerini anlamlı bir şekilde arttırdığı tespit edilmiştir. ivSonuçlarımız, NVS, linoleik asit ve adenozin kullanımının konvulsif epilepsilerde ve serebral iskemide neuroprotektif etkili olabileceğini, bunu da bilinen etki mekanizmaları yanında oksidatif hasan azaltıp, antioksidan sistemleri aktifleyerek gerçekleştirdiğini gösterirken, nonkonvulsif jeneralize absans epilepsilerde ise proepileptik etkili olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Serebral iskemi, Epilepsi, NVS, Adenozin, Linoleik asit, Nöronal korunma.

ABSTRACT Cerebral ischemia and epilepsy are common pathologies in the population. Recently many experimental and clinical studies are performed on this pathologies to develop effective treatment alternatives. Although cerebral ischemia and epilepsy are different pathologies, affecting central nervous system (CNS), both of them cause similar morfological and regional damages in brain. Exitotoxic hypothesis is seem to be the most important factor causing neuronal damage in both situation. Absence epilepsy is different from convulsive epilepsies in many aspects. Although it was determined that many neurotransmitters contribute to the formation of spike wave discharge (SWD), increased GABAerjik inhibition is stated as the main agent. In this study we planned to investigate the comparative effects of VNS, linoleic acid and adenosine on middle cerebral artery oclussion and convulsive- nonconvulsive epilepsies and their underlying mechanisms. For this purpose in ischemia-reperfussion groups; the effects of VNS, linoleic acid and adenosine on neurological scores, ratios of infarct areas and MDA, SOD, GSH levels have been investigated. Epilepsy groups have been separated into two subgroups as convulsive and nonconvulsive epilepsy groups and then we investigated the effects of VNS- linoleic acid-adenosine on the durations and numbers of SWD in rats with absence epilepsy and, the effects of these agents on the onset latency and severity of seizures in PTZ-induced convulsive epilepsy. As a result; the use of VNS, linoleic acid and adenosine resulted in a decrease infarct areas and neurological deficits caused by MCAO/R in rats. Additionally it was determined that use of VNS, linoleic acid and adenosine caused a decrease in MDA levels which is an indicator of oxidative damage and an increase in SOD and GSH levels which are antioxidant enzyms in both cortex and striatum- thalamus-hypothalamus areas. In epilepsy groups; we found that these treatments delayed the onset of seizures (except NVS), increased the major seizure latency, decreased major seizure duration in PTZ-induced seizures. Additionally, administration of this three agents in WAG-Rij rats were found to be induce a significant increasement in the number and duration of SWDS. VIOur results showed that VNS, linoleic acid and adenosine create a neuroprotective effects both in cerebral ischemia and convulsive epilepsy by decreasing oxidative damage and activating antioxidant systems in addition to then- known mechanisms, whereas they were found to be proepileptic in nonconvulsive generalized absence epilepsy. Key Words: Serebral ischemia, Epilepsy, VNS, Adenosine, Linoleic acid, Neuroprotection. Vll