Hizan ilçe merkezi (Bitlis) jeolojik-jeoteknik incelemesi

Abstract

Türkiye jeolojik konum itibarı ile son derece riskli bir bölgededir. Arap ve Avrasya plakalarının hareketliliği sonucu Anadolu Plakası hareketlilik kazanmaktadır. Bu plaka tektoniği Türkiye'de depremler oluşturmaktadır. Meydana gelen depremlerden yıkıcı özellikte olanlar başta can kaybına neden olmakta ayrıca ülke ekonomisine büyük zararlar vermektedir. Bu tez çalışması kapsamında Hizan İlçe merkezi (Bitlis) jeolojik ve jeoteknik açıdan yerleşime uygunluk durumu; zemin sondajları ile laboratuvar, arazi ve büro çalışmaları yapılarak araştırılmıştır. Çalışma alanında jeolojik olarak Prekambriyen yaşlı Yolcular Grubu, Orta Devoniyen yaşlı Gökçimen Formasyonu, Permiyen-Mesozoyik yaşlı Çadırdağ Grubu ve Kuvaterner yaşlı Alüvyonlara ait birimler gözlenmiştir. Çalışma alanında 20 adet jeoteknik sondaj kuyusu, 8 noktada sismik kırılma ölçümü (Jfsis), 10 adet Çok Kanallı Yüzey Dalgası (Masw) Ölçümü, 10 profilde Elektrik Özdirenç (DES) ölçümü, 15 noktada da Mikrotremor ölçümü yapılmıştır. 5 noktada Gözlem noktası oluşturulmuştur. Belirlenen zemin parametrelerinden hareketle zemin davranışları da hesaba alınarak ve bölgede afet oluşturacak (deprem, heyelan, su baskını ve çığ gibi) morfoloji incelenerek çalışma alanı yerleşime uygunluk açısından değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Afet, Kentleşme, Jeoloji, Jeoteknik, Hizan (Bitlis).

Turkey is an extremely risky position of geological reputation. As a result of the mobility of the Arab and Eurasian plates, the Anatolian Plate is gaining mobility. This constitutes earthquakes and plate tectonics in Turkey. Those who are destructive from earthquakes cause loss of life and cause great harm to the economy of the country. In this thesis, Hizan District central (Bitlis) geological and geotechnical settlement availability; laboratory, land and office works have been investigated. In the study area, geological samples of Precambrian Yolcular Group, Middle Devonian Gökçimen Formation, Permian-Mesozoic aged Çadırdağ Group and Quaternary Alluvium were observed. In the study area, 20 geotechnical boreholes, 8 point seismic refraction measurements (Jfsis), 10 Multi Channel Surface Wave (Masw) Measurements, 10 profiles of Electrical Resistivity (DES) measurement, and 15 points of microtremor were measured. Observation point was created at 5 points. The study area was evaluated in terms of the suitability of the settlement by considering the ground behaviors based on the determined soil parameters and by analyzing the morphology (earthquake, landslide, flood and avalanche).Key Words: Disaster, Urbanization, Geology, Geotechnical, Hizan (Bitlis).