Avrupa Birliği ülkelerinden Fransa İngiltere ve İsveç ile Türkiye`de okul müdürlerinin yetiştirilmesi ve istihdamı

Abstract

ÖZET Bu betimsel araştırmanın amacı Avrupa Birliği ülkelerinden Fransa, İngiltere ve İsveç ile Türkiye'deki okul müdürü yetiştirme ve istihdam politika ve uygulamaları arasındaki fark ve benzerlikleri ortaya koymaktır. Araştırma için alanyazm taraması ve internet olmak üzere nitel veri toplama araçları kullanılmıştır. Bu araştırmada öncelikle her bir ülkenin eğitim sisteminin yönetim yapısı, eğitim kademeleri ve okul müdürlerinin görev ve sorumlulukları tanıtılmış, daha sonra her ülkedeki okul müdürlerini yetiştirme, istihdam ve geliştirme politika ve uygulamalarına yer verilmiştir. Bu bilgilerin ardından, ülkeler arasındaki okul müdürlerini yetiştirme, istihdam ve geliştirme politika ve uygulamaları arasındaki fark ve benzerlikler ortaya konmuştur. Bulgular, araştırma kapsamındaki Avrupa Birliği üye ülkelerinde, eğitim sistemlerinin yönetim yapısı ister yerel ister merkezi olsun, okul müdürlerini ulusal düzeyde düzenlenen programlarla yetiştirme eğilimi gösterdiklerini ortaya koymaktadır. Ayrıca, yine araştırma kapsamındaki Avrupa Birliği ülkelerinin her birinde, özel olarak okul müdürü adaylarını veya okul müdürlerinin yetiştirilmelerine ve/veya geliştirilmelerine yönelik sunulan hizmet öncesi ve/veya hizmet içi eğitim programları bulunmaktadır. Araştırma için seçilmiş Avrupa Birliği ülkelerinin hepsinde yetiştirme ve geliştirmeye yönelik sunulan programlar çerçevesinde okul müdürlerinin gereksinimlerinin göz önünde bulundurulması ve kuram ile uygulamaya aynı derecede önem verilmesi ayrı bir önem taşımaktadır. Araştırmanın sonucu Türkiye'deki politika ve uygulamalara bakıldığında, Türkiye'de okul müdürlüğünün bir meslek olarak kabul edilmediğini göstermektedir; ancak uygulamadaki mevzuata göre yüksek lisans veya doktora derecelerine sahip olmanın okul müdürlerinin seçimi ve atanmalarında tercih nedeni olması Türkiye'deki okul müdürlerinin atamalarında yetiştirilme ölçütünün temel alınması yönünde olumlu bir gelişmedir. m

ABSTRACT The purpose of this descriptive study is to compare and contrast the school head training and recruitment policies and practices in Turkey and the European Union member countries: France, England and Sweden. The methods and procedures used in collecting data for this study were qualitative, gathered via literature research and the Internet. In this study, the school head training, recruitment and development policies and practices have been presented, following an introduction of the administrative structure of the education system, the structure of the school system and the duties and responsibilities of school heads in each country. Further, differences and similarities among countries in policies and practices in training, recruiting and developing school heads were explored. Findings of the study show that the trend in the selected European Union countries is towards training and developing school heads via national programs, regardless of the fact that whether the administration of the education system is decentralized or centralized. Moreover, in each selected European country pre-service and/or in-service training programs are available, specifically aiming to train and/or develop aspiring school heads or school heads holding posts. Of particular importance is the fact that within the training and/or development programs in each selected European country, the needs of school heads are considered and great importance is given to both, theory and practice. Based on current policies and practices in Turkey, the outcome of the study reveals that school headship in Turkey is not considered to be a profession; yet in current regulations, a positive development towards regarding `qualifying as a school head` as a criteria for appointing heads is that holding a graduate or postgraduate degree in educational administration or public administration is an asset for the selection and appointment of school heads in Turkey. IV