Sağlık kurumlarının iyileştiren hastane anlayışı ve akreditasyon bağlamında tasarımı ve değerlendirilmesi

Abstract

Son yıllarda bütün dünyada, sağlık sektöründe önemli değişimler yaşanmaya başlanmıştır.Türkiye'deki sağlık kurumlarını bu yeni anlayışlar doğrultusunda yeniden düzenlemek vetasarlamak, yaşam ve bakım kalitesini yükseltmek açısından önemlidir.Bu doktora tez çalışmasının amacı, gelecek hastane tasarımlarına kılavuz niteliğinde, sağlıklıve doğru çalışan, dünyada geçerli olan akreditasyon standartlarının karşılanmasına zeminhazırlayan, hasta iyileşmesine doğrudan katkıda bulunabilecek, hastane tasarım kalitesineyönelik bir kontrol listesi oluşturulmasıdır.Giriş bölümünde, çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi ortaya konmuştur. 2.bölümde,günümüzde öne çıkan hasta-merkezli sağlık bakımı kavramının gerçekleştirilebilmesi içinmimarlığın gerekliliği ve sağlık binalarında sanatın hasta sağlığı üzerine etkilerindenbahsedilmiştir.3. Bölümde, Dünya ve Türkiye'de tarih içinde tıp paradigmalarının değişimi ve hastaneyapılarına etkisi anlatılmıştır. 4.bölümde, hastane tasarımını etkileyen paradigmalar, yeniyaklaşım ve anlayışlar araştırılmış, hastane tasarımlarına olası yansımaları incelenmiştir. Bubölümde, yeni tıp kuramları ve teknolojik gelişmelerin de tasarıma olası etkilerinin nelerolabileceğinden bahsedilmiş, hastane binaları ve çevrelerinin hasta sağlığına etkilerianlatılmıştır. `İyileştiren hastane' kavramı, iyileştiren hastanelerde kullanıcı katılımı ve hastamerkezlitasarımın özellikleri irdelenmiştir.5. bölümde, sağlık sektöründe akreditasyon konusu ele alınmıştır. 6. Bölümde, hastanelerdekalite geliştirmeye yönelik kontrol listesi oluşturma ve uygulama yaklaşımları araştırılmıştır.Akreditasyona yönelik 'iyileştiren hastane' tasarımında, tasarım kalitesinindeğerlendirilmesinin ne şekillerde olabileceği anlatılmıştır.7. Bölüm'de, sağlık kurumlarının iyileştiren hastane anlayışı ve akreditasyon bağlamındatasarımı ve değerlendirilmesine yönelik kontrol listesinin oluşturulması hedefi ortaya konarak,akreditasyon standartları ve kalite parametreleri, paradigmalar ve hasta eğilimlerine ilişkinçalışmalar sonucu elde edilmiş bilgiler ışığında bir kontrol listesi oluşturulmuştur.8. bölüm, alan çalışmaları sonucunda elde edilen verilerin analizi, değerlendirilmesi veyorumlanmasını içermektedir. Son olarak, 9.bölüm ise, sonuçların tartışılması ve ileriyedönük önerilerin ortaya konulmasına yönelik olarak oluşturulmuştur.Anahtar kelimeler: mimarlık ve tıp, hasta-merkezli tasarım, akreditasyon, kalite, kullanıcıkatılımı ve memnuniyeti

In recent years, considerable changes and transformations have started to take place inthe healthcare sector worldwide. Studies on subjects of healing healthcare design andaccreditation are accelerating day by day. Reorganizing and designing the healthcarefacilities in Turkey considering new approaches is vital for raising the standards of careand life quality.The aim of the study is to form a hospital design checklist that prepares the healthcarefacility to meet the current accreditation standards worldwide and contributes to patienthealing directly thus serving as a guide for the design processes of future hospitals inTurkey.In the introduction part, the aim, the scope and the method of the study is explained. Inthe 2nd chapter, the necessity of architecture to meet the requirements of the concept ofpatient-centered healthcare, effects of art in healthcare buildings on patient healing andwellness are told.In the 3rd chapter, the transformation of medical paradigms of the past and their effectson healthcare buildings in Turkey and the World are revealed. In the 4th chapter, thenew paradigms, approaches and understandings and their probable reflections on designare explained. Moreover, probable affects of new medical theories and technologicaldevelopments to design are mentioned and effects of hospital buildings andenvironments to patient health are explained. The `healing hospital? concept, usercontribution in healing hospitals and the properties of patient-centered design are alsorevealed.In the 5th chapter, accreditation in the healthcare sector is discussed. In the 6th chapter,the approaches of forming and practicing quality development checklists are examined.The ways to evaluate the design quality for `healing hospital? design directed ataccreditation are explained.7th chapter consists of the formation of the checklist, according to both the accreditationstandards, the quality parameters, and the studies on new paradigms and patienttendencies.8th chapter consist of the analysis, evaluation and the interpretation of the data obtainedfrom the case studies. Finally 9th chapter is the discussion of the results and theexposing of the suggestions for the future.Keywords: architecture and medicine, patient-focused design, accreditation, quality,user contribution and satisfaction