Kentsel mekânın fiziksel ve sosyal çeşitlilik bağlamında incelenmesi: Kayseri Mete Caddesi örneği

Abstract

İnsanın toplumsallık eğilimi ile oluşan kentler, farklı zamanlarda, farklı insanların, kültürel oluşumların, gereksinimleriyle şekillenen, çeşitli yaşam biçimlerinin sahnelendiği yerler bütünüdür. Yeri anlamlandırıp mekansallaştıran ise kuşkusuz sosyal varlıklar olan insanların birbirleri ve yer ile olan etkileşimleridir. Dolayısıyla kentler, insanlık tarihi ile başlayan yerleşimlerdir ve bu yerleşimler, insanla şekillenen ve anlamlanan mekanların birleşiminden oluşmaktadır.Kentlerdeki bu şekillenme ise süreç gerektirmektedir. Süreç ile beraber, değişen, gelişen toplum gereksinimleri, kentleri de sürekli olarak kendiliğinden dönüştürmektedir. Kentlerde meydana gelen bu dönüşüm, kentin fiziksel ve sosyal yapısı üzerinde de etkili olmaktadır. Farklı dönemlerin, farklı dinamikleri olarak karşımıza çıkan her yeni fiziksel ve sosyal durum, kentlerin katmanlı yapısını oluşturmaktadır. Oluşan katmanlı kent yapısı, mevcut durumda çeşitlilik sağlamaktadır ki bu çeşitlilik, hem katmanlı kent yapısının sonucu, hem de kentin oluşum sürecine eşlik eden bütün farklılıklara hitap eden, dolayısıyla kullanım değerini artıran, bu değer ile yaşamsallığa katkıda bulunan önemli bir öğedir. Bu öğe, kentin benzeşmeyen, heterojen yapısını temsil eden, dinamikler oluşturan ve kentin bütününe aitliği belirleyen temel öğedir.Sahabiye Mahallesi de, tarihsel sürekliliği bulunan, farklı zamanların farklı fiziksel ve sosyal izlerini barındıran, dolayısıyla çeşitlilikleri bulunan ve çeşitliliklere hitap eden bir mahalledir. Bu mahalle günümüzde, kentsel dönüşüm bölgesi ilan edilmesiyle ani bir kırılma noktası yaşamaktadır. Bu çalışmada, Sahabiye Mahallesi üzerinde dönüşümün henüz başlamadığı bir kentsel mekan seçilerek mevcut durum düzeninin, çeşitlilik üzerinden okunması amaçlanmıştır. Katman katman kent mekânı ve bu mekânda var olan yaşamsallık, kendiliğinden dönüşümün oluşturduğu fiziksel ve sosyal yapı üzerinden analiz edilecek, bu fiziksel ve sosyal yapının çeşitlilik üzerinden birlikteliği kurulucaktır.

The cities formed by the tendency of sociality of human beings are the places where different life styles are shaped by different needs of different people, different cultural formations in different times. What makes sense and spatializes the place is undoubtedly the interaction of people with social beings with each other and the place. Therefore, cities are settlements starting with the history of humanity and these settlements consist of a combination of spaces shaped and understood by human beings.This formation in cities requires a time course. Along with this process, changing and developing social needs constantly transform cities. This transformation in cities also affects the physical and social structure of the city. Every new physical and social situation that emerges as different dynamics of different periods constitutes the layered structure of the cities. The resulting stratified urban structure provides diversity in the present situation, which is an important element that addresses both the result of the layered urban structure and all the differences that accompany the formation process of the city, thus increasing the use value and contributing to the increasing use value. This element represents the unequal, heterogeneous structure of the city and determines the belonging to the whole city.Sahabiye Neighborhood is a neighborhood that has historical continuity, contains different physical and social traces of different times, and therefore has diversity and appeals to diversity. Today, this neighborhood is experiencing a sudden breaking point with the declaration of an urban transformation zone. In this study, it is aimed to read the order of the current situation through diversity by selecting an urban space where the transformation has not yet started on Sahabiye Neighborhood. The main purpose of this study is to analyze the urban space which is formed layer by layer and the existing life in this space, physical and social structure formed by spontaneous transformation, to establish the unity of physical and social diversity