Hemodiyaliz hastalarının eşlerinde depresyon, anksiyete düzeyleri ve stresle baş etme ilişkisi

Abstract

Sağlık bilimlerinin gelişim ile uzayan insan ömrü, kronik hastalıklar ile geçen bir yaşamı beraberinde getirmiştir. Kronik hastalıklar hastanın kendisi kadar yakınlarını da etkilemektedir. Tezin genel amacı; hemodiyaliz tedavisi gören kronik böbrek yetmezliği hastalarının eşlerinin hastalık sürecinden nasıl etkilendiğinin ele alınmasıdır. Hemodiyaliz hastalarının eşlerinin hayatında değişen yaşam koşulları stresör olarak ortaya çıkmaktadır. Bu stresörler ile birlikte; kişi depresyon ve anksiyete belirtileri gösterebilmektedir ve değişen yaşam koşullarına ayak uydurmakta zorlanabilmektedir. Bu araştırmanın temel amacı da; hemodiyaliz hastalarının eşlerinde görülen depresyon ve anksiyete düzeyleri ve stresle baş etme ilişkisini saptamaktır. Bu amaçla, İstanbul'da bulunan Fresenius Medical Care Diyaliz Merkezi ile Koşuyolu Ata Diyaliz Merkezi'nde bulunan toplam 50 hastanın eşi ve 50 sağlıklı kişinin eşi ile çalışma yürütülmüştür. Her iki grubun da 18-65 yaş aralığında ve herhangi bir kronik hastalığı olmamasına dikkat edilmiştir. Çalışmaya katılan her kişiden, Kişisel Bilgi Formu, Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), Spielberger'in Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği (SÖÖTÖ) ve Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (COPE) doldurması istenmiştir. Hemodiyaliz tedavisi alan hastaların tedavi süreci ve hastalığın kendisi, eşinin ruh sağlığında ve yaşam kalitesinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Kontrol dışı gelişen bu sağlık durumu ile stres ilişkilidir. Bakım veren eşlerde, hastanın durumunun ne olacağı ve olaylarla nasıl baş edileceği anksiyete düzeyi üzerinde etkilidir. Yaşanılan depresif duygulanım, problem çözmede ve baş etme tutumuyla ilişkilidir. Hasta eşlerinin yaşadığı anksiyete ve depresyon düzeyi, öfke düzeyi ve ifade ediliş biçimi ile ilişkilidir. Elde edilen bulgular yapılan diğer çalışmalarla tartışılmış ve sonraki araştırmalara öneriler sunulmuştur Anahtar Kelimeler: Kronik hastalık, Kronik Böbrek Hastalığı, Hemodiyaliz, Hemodiyaliz Hastası, Hemodiyaliz Hasta Eşi, Stresör, Stres, Stresle Baş Etme, Depresyon, Anksiyete

Developments in health sciences which lead to longer life span, has come with a life with chronic diseases. These chronic diseases not only affect the patient itself but also its relatives. The overall objective of the thesis is to examine how the spouses of chronic renal failure patients who are undergoing hemodialysis treatment are affected by the process. The changing life style of hemodialysis patient's spouses emerge as a stressor in their lives. With these stressors, one can indicate depression and anxiety symptoms and can have diffuculty to compete with changing living conditions. So, the main objective of this study is to determine the correlation between depression and anxiety level and coping with stress in the hemodialysis patient's spouses. With this purpose, a study was conducted with 50 patient's spouses in Fresenius Medical Cere Dialysis Center in Istanbul and Koşuyolu Ata Dialysis Center and the spouse of 50 healthy person. Care has been taken, in both groups to have no chronic diseases and to be the ages between 18-65. All individuals participating in the study were asked to fill out a Personal Information Form, The Beck Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Spielberger State Triad Anger Scale (STAS) and COPE scale. The treatment process of the hemodialysis treatment patients and the disease itself, negatively affects the mental health and the quality of life of patient's spouses. This unconrolled development of state of health is associated with stress. In caregiver spouses, what will the patients condition be and how to deal with this condition has an impact on the level of anxiety. The depressive affectivity countered is associated with problem solving and coping skills. The level of anxiety and depression of patient's spouses is also associated with the level of anger and the way it is expressed. Findings obtained were weighed with other studies and suggestions were made for subsequent disquisitions. Key Words: Chronic disease, Chronic Kidney Disease, Hemodialysis, Hemodialysis Patient, Hemodialysis Patient Spouse, Stressor, Stress, Coping with Stress, Depression, Anxiety