Türkiye`de kamu yönetiminin dijital dönüşümü: Ulusal veri santrali model önerisi

Abstract

Dijital dönüşüm, bilgi toplumundan ağ toplumuna uzanan günümüz dünyasında hayatın her alanında yaşanan bir dönüşümü beraberinde getirmiştir. Dönüşümün kilit unsuru veri yönetimi haline gelirken dünya genelinde üretilen her türlü veriye hükmetme çabası gelişmiş ülkelerde kendini daha çok göstermiş ve bu konuda küresel ölçekte bir rekabet başlamıştır. Özellikle gelişmiş ülkelerin veri yönetimine yaptıkları yatırım o ülkelerdeki yönetim yapısına da yansıyarak üretilen kamu politikaları, bürokratik süreçler, iç ve dış siyaset işlerinde yeni veri işleme yöntemleri kullanılmıştır. Kamu yönetiminde dijitalleşmenin vatandaş üzerindeki en çabuk etkilerinin hissedilmeye başlanması ise e-Devlet kavramının gün yüzüne çıkması ile olmuştur. 1990-2010 yılları arasında gelişmiş çoğu ülke tarafından statik ve tek kanallı elektronik hizmet sunumu olarak benimsenen e-Devlet kurgusunun, yakın zamanda beklentileri karşılayamayacak düzeye gelmesi, dijitalleşmenin sadece hizmet bazlı entegrasyon olarak dar bir çerçevede sürdürülemeyeceğini göstermiş, eski e-Devlet yaklaşımları terk edilerek yeni stratejiler benimsenmiştir. Ancak kamu yönetimi verilerinin ekseriyetle elektronik hizmet sunumu odaklı kullanılması ve entegre edilecek her hizmet için ayrı süreçlerin işletilmesi kamu yönetiminde bütüncül veri yönetiminin sağlanmasına engel olmaktadır. İşte bu nedenle verilerin tasnifi, işlenmesi, okunması, sınıflandırılması, paylaşılması ve yorumlanması süreçlerine ilişkin trafiği sağlayacak, büyük veri ve yapay zeka uygulamaları ile karar destek sistemi gibi çalışabilecek Ulusal Veri Santralinin (UVS) modellenmesi tezin temel çıkış noktası olmuştur. Çalışmada, dijital yönetime veya tezde kullanılan adıyla Kamu Yönetimi 2.0'a uzanan süreç; yönetim teorilerinin gelişimi, dijital dönüşümün gelişmiş ülke örnekleri, Türkiye'deki e-Devlet çalışmalarının kronolojisi ve yeni teknolojilerin kullanım alanları incelenerek ele alınmış ve UVS yapısına duyulan ihtiyaca ilişkin tespitler bu süreçle ilişkilendirilerek modelin mimari yapısı tasarlanmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde kavramsal ve kuramsal tanımlamalara yer verilerek yönetim teorilerinden dijital kamu yönetimine doğru uzanan süreç ele alınmış; ikinci bölümde e-Devlet, dijital dönüşüm ve yeni teknolojiler ile dünyada ve Türkiye'de yaşanan dönüşüm süreci incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise UVS çekirdeği konumunda bulunan Elektronik Kamu Bilgi Yönetim Sistemi (KAYSİS) ve alt uygulamalarına yer verilerek, UVS yapısının modellenmesi, özellikleri, kamu yönetimine entegrasyonu incelenmiştir.

Digital transformation has brought with it a transformation in every aspect of life in today's world, from the information society to the network society. As data management becomes a key element of transformation, the effort to dominate all kinds of data produced around the world has shown itself more in developed countries, and a global competition has begun on this issue. In particular, the investment of developed countries in data management was reflected in the management structure in those countries, and new data processing methods were used in public policies, bureaucratic processes, internal and foreign policy works.The fastest effects of digitalization on citizens in public administration began with the emergence of the concept of e-Government. The work, which began in the early 90s in the United States, quickly spread to other countries. e-Government fiction, adopted as a static and single-channel electronic service delivery by most developed countries between 1990 and 2010, has recently shown that digitalization cannot be maintained in a narrow framework as service-based integration, and new strategies have been adopted by abandoning old e-Government approaches. The use of public administration data mostly focused on electronic service delivery and the operation of separate processes for each service to be integrated prevents the provision of holistic data management in public administration. For this reason, the main point of the thesis is the modeling of the National Data Plant (NDP), which will provide traffic related to the classification, processing, reading, classification, sharing and interpretation of the data, and can operate as big data and artificial intelligence applications and decision support system. In the study, the process of extending to Public Administration 2.0, as used in digital management or thesis, is; The development of management theories, examples of developed countries of digital transformation, chronology of e-Government studies in Turkey and usage areas of new technologies were examined and the architectural structure of the model was designed by associating the findings regarding the need for NDP structure. In the first part of the study, the process ranging from management theories to digital public administration is discussed by including conceptual and theoretical definitions; In the second part of the thesis, the process from e-government to digital transformation; The development of e-Government in Turkey has been examined within the scope of digital transformation studies carried out around the world and in Turkey and the uses of new technologies. In the third chapter, the modeling, properties and integration of public administration of the NDP structure are examined by using Electronic Public Information Mamagement System (EPIMS) and its sub-applications which are in the position of NDP core.