Klasik Türk şiirinde melek düşüncesi

Abstract

Görünmeyen varlıklar, her dönem insanların ilgisini çekmiştir. Bu varlıklar iyi varlıklar ve kötü varlıklar olarak ayrılmaktadır. Farklı inançlara sahip toplumlar, tarih boyunca iyiliğin temsilcisi olan meleklerin varlığına inanmıştır. Bu çalışmada fikir kaynakları arasında İslam inancı başta olmak üzere başka inanç sistemlerine ait unsurları da bulunduran klasik Türk şiirinde melek düşüncesi işlenmiştir. Tezde öncelikle İslamiyet, Yahudilik, Hristiyanlık, Zerdüştlük ve Yezidilik'te karşılaşılan melek inanışı hakkında teorik bilgi verilmiştir. Çalışmanın ana eksenini melek düşüncesinin klasik Türk şiirine yansıması oluşturduğu için bu çerçevede divan ve mesneviler taranmıştır. Burada elde edilen veriler konu başlıklarının anlatımında örnek olarak kullanılmıştır. Genel olarak melek düşüncesi, meleklerin görevleri, özellikleri, sınıflandırılması gibi başlıklar altında klasik Türk şiirinde melek düşüncesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan çalışmada yer yer konuyla ilgili İsrâiliyyat ve mitolojik unsurlara ait tespitler de bulunmaktadır. Aynı zamanda çalışma klasik Türk edebiyatının muhteva dünyasının zenginliğini gösterme noktasına katkı sağlamayı da amaçlamıştır.

Invisible creatures have always attracted the attention of people. These creatures are classified as a good and bad creatures. Societies having different beliefs have always believed in the presence of angels being the representative of goodness. The aim of the study is to examine idea of angel in the classical Turkish poetry having different belief elements including Islam among resources of opinions. Firstly, the theoretical information on the idea of angel in Islam, Judaism, Christianity, Zoroostrianism and Yesidim have been presented in the study. Ottoman poetry and Masnavi were discussed as the main axis of the study forming the reflection of idea of angel on Classical Turkish Poetry. The data obtained were used as an example under the headings. Subjects such as the idea of angel in general, duties of angels, their qualities and classification were addressed under the Classical Turkish Poetry. On the other hand, findings on Israili and mythological elements were also presented in the study. Moreover, the aim of the present study was to contribute to the richness of content in classical Turkish Literature.