Çukurova ağızları -Adana ve Osmaniye illeri- (2 cilt)

Abstract

ÖZET ÇUKUROVA AĞIZLARI -ADANA VE OSMANİYE İLLERİ- Faruk YILDIRIM Doktora Tezi, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Mehmet ÖZMEN Mart 1999, xx + 810 sayfa Bu çalışma Çukurova ağızlarının ses bilgisi ve biçim bilgisi özelliklerini ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Çalışma `Giriş`, `Ses Bilgisi`, `Şekil Bilgisi`, `Sonuç`, `Metinler` ve `Sözlük` bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, araştırma alanı; coğrafya, tarih ve etnik durum açısından ele alınmış, bölgenin bugünkü etnik yapılanmasının temelinin XIV. yüzyılda oluşmaya başladığı, XIX. yüzyılın ikinci yarısında ise, XX. yüzyılın ikinci yarısında yoğunlaşan iç göçler bir yana bırakılırsa, şekillendiği ortaya konulmuştur. Bu bölümde ayrıca Çukurova ağızları sınflandırılmıştır. Ses Bilgisi bölümünde Çukurova ağızlarının ses özellikleri ve bu ağızlarda görülen ses olayları ortaya konmuştur. Şekil Bilgisi bölümünde bölge ağızlarındaki kelime yapımı, fiil ve isim çekimleriyle kelime çeşitleri üzerinde durulmuştur. Sonuç bölümünde Çukurova ağızlarının genel nitelikleri özetlenmiş ve komşu ağızlarla bağlantısı üzerinde durulmuştur. Metinler bölümünde 1994-1997 yıllarında Adana ve Osmaniye illerinden derlenen 178 metin yer almaktadır. Bu metinlere ait sözlük ise metinlerin sonuna eklenmiştir. Anahtar Kelimeler: Ağız bilimi (diyalektoloji), Anadolu ağızları, Çukurova, Adana, Osmaniye.

SUMMARY ÇUKUROVA DIALECTS -ADANA AND OSMANİYE PROVINCES- Faruk YILDIRIM Ph.D. Thesis, Turkish Language and Literature Department Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Mehmet ÖZMEN March 1999, xx + 810 pages This study aims at specifying phonetic and morphological characteristics of Çukurova Dialects. The study comprises six chapters: Introduction, Phonetics, Morphology, Conclusion, Texts, and Glossary. In the `Introduction`, the research field has been described from geographical, historical, and ethnic point of view, and it has been put forward that today's ethnic composition started to form in the 14th century and took its final shape in the second half of the 19th century, if increasing immigrations in the second half of the 20th century are not considered. In this chapter, Çukurova dialecets have also been classified. The chapter `Phonetics` deals with the phonetic phenomena together with the sound characteristics found in these dialects. The chapter `Morpology` reports not only the formation but also the kinds of words, and verb and noun inflections. In the `Conclusion` common characteristics of Çukurova dialects have been summarised, and the relationship between Çukurova dialects and its neighbouring dialects has been discussed. Of all the texts recorded from Adana and Osmaniye, 178 are presented after `Conclusion.` A Glossary produced from the text data is given after the texts. Keywords: Dialectology, Anatolian Dialects, Çukurova, Adana, Osmaniye.