Tip I diyabetli hastalarda ve diyabetik olmayan kardeşlerinde serum leptin düzeyinin kan glukozu, HbA1c, C-Peptid ve diğer parametrelerle ilişkisi

Abstract

ÖZET Bu çalışma tip-I diyabetli hastalarda ketoasidozun ve insülin tedavisinin leptin üzerine etkisinin araştırılması amacıyla yapıldı. Bunun için ketoasidozlu ve ketoasidozsuz hastalarda insülin tedavisinden önce ve sonra leptin düzeyleri ölçülerek karşılaştırıldı. Ayrıca; yaş, cins, ağırlık, vücut kitle indeksi, diyabet süresi, insülin dozu üe leptin düzeyi arasındaki korelasyonlar incelendi. Diyabetik hastalarda ölçülen leptin ile kan şekeri, hemoglobin Aıc, C-peptid düzeyi ve kan hpidlerine ait tüm veriler diyabetli hastaların kardeşleri ve kontrol gurubunun verileriyle karşılaştırıldı. Mayıs 1999 ile Mayıs 2000 tarihleri arasında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne başvuran 17 ketoasidozlu ve 11 ketoasidozsuz olmak üzere 28 yeni tam tip-I diyabetli hasta, daha önceden diyabet tanısı konularak insülin tedavisi almakta olan ve ketoasidozu olmayan 13 eski tam diyabetli hasta, diyabetik hastaların diyabetik olmayan kardeşlerinden oluşan gurup (32 olgu), hasta ve kardeş gurubuna yaş, cinsiyet ve vücut kitle indeksi yönünden uygun sağlıklı çocuklardan oluşan kontrol grubu (28 olgu) olmak üzere toplam 101 olguda çalışma yapıldı. Leptin düzeyi IRMA yöntemiyle ölçüldü. Yeni tam diyabetli hastaların insülin tedavisi öncesi ortalama leptin değerleri, eski diyabetikler, kardeş ve kontrol guruplarının leptin değerlerinden daha düşük bulundu (p =0.008, p=0.000, p=0.000). însülin tedavisi ile yeni tam ketoasidozlu ve ketoasidozsuz hastaların leptin düzeylerinde anlamlı artışlar görüldü (p=0.000, p=0.005). însülin tedavisi almakta olan eski tam ketoasidozlu hasta gurubuna ait leptin değeri, kardeş ve kontrol grubundan yüksek olmakla beraber aradaki fark anlamlı değildi. Kardeş grubunun C-peptid değerleri kontrol gurubununkinden anlamlı olarak düşük (p=0.004) olmasma karşın leptin düzeyleri arasında anlamlı fark yoktu. Sonuç olarak; yeni tam diyabetli hastalarda serum leptin düzeyleri düşük bulundu. Ketoasidozlu hastalarda başta insülin eksikliği olmak üzere ketoasidozun indirekt etkisi ve vücut ağırlığındaki azalmanın leptin düzeylerindeki azalmaya katkıda bulunabileceği düşünüldü. însülin tedavisine cevap olarak serum leptin düzeyleri yükseldi Leptin düzeyleri ile yaş, boy, ağırlık, vücut kitle indeksi, puberte ve C-peptid düzeyleri arasında pozitif korelasyon bulundu. Anahtar kelimeler: însülin, C-peptid, ketoasidoz, leptin, Tip-I Diabetes Mellitus. V

ABSTRACT This study was undertaken to explore the effects of diabetic ketoacidosis (DKA) and insulin treatment on plasma leptin concentrations in patients with newly-diagnosed type-1 diabetes mellitus. For this purpose, plasma leptin concentrations were compared between those with DKA or without DKA and before and after insulin treatment. Additionally, probable correlations between plasma leptin concentrations and age, sex, weight, body mass index (BMT), duration of diabetes, and insulin dose were investigated. The data on plasma leptin, glucose, C-peptide, and lipid concentrations and hemoglobin Ale levels in the diabetics were compared with those of non-diabetic siblings and healthy controls. Twenty-eight newly-diagnosed type-1 diabetic patients who were admitted to the Çukurova University Pediatric Clinics between May 1999 and May 2000 were included in the study. Seventeen of the patients presented in DKA; the remaining 1 1 were without DKA. This newly-diagnosed type-1 diabetic patients group was compared with the following groups: i) 13 previously diagnosed type-1 diabetic patients who were not in DKA at the time of the study ii) 32 non-diabetic siblings iii) 28 healthy controls who were matched to the patients and the siblings groups in age, sex,andBMI. Plasma leptin concentrations were measured by an immunoradiometric assay. Pre-insulin treatment plasma leptin concentrations in the newly-diagnosed patients group were significantly lower than those of the previously diagnosed patients, the non-diabetic siblings, and the control groups. With the establishment of insulin treatment, a significant increase in plasma leptin concentrations was observed in the newly-diagnosed patients group regardless of the presence of DKA at presentatioa Previously diagnosed patients had higher plasma leptin concentrations than the non-diabetic siblings and the control groups. The difference, however, did not reach the statistical significance. The non-diabetic siblings group, when compared to the control group, showed no difference in leptin levels, despite a significantly lower C-peptide concentrations in the former. In conclusion, newly diagnosed type-1 diabetic patients have lower plasma leptin concentrations, which is normalized with insulin treatment Insulinopenia, weight loss and DKA with its indirect effects may be the contributing factors for lower plasma leptin concentrations in the newly diagnosed type-1 diabetic patients with DKA. Leptin positively correlates with age, height, weight, BML puberty, and C-peptide concentrations. Keywords: Insulin, C-peptide, Ketoacidosis, Leptin, Type-I Diabetes Mellitus VI